Osmanlılar döneminde Bursa'da yaptırılan hastaneler

Osmanlılar, insana ve insan sağlığına önem vermişler ve sağlığın teşkilatlanması amacıyla memleketin her köşesinde insanlara hizmet verebilmek için büyük çaba göstermişlerdir. Özellikle varlıklı kişiler, paşalar, sultanlar, kendi adlarına veya vakıfları adına şifa yurtları, hastaneler yaptırmışlardır. Osmanlı döneminin önemli şehirlerinden biri olan Bursa, ilk Osmanlı hastanesi ve ilk tıp okulu ve ilk devlet (memleket) hastanesine ev sahipliği yaptığından dolayı tarihi zenginliklerle dolu olduğu kadar Türk Tıp Tarihi açısından da özel bir yere sahiptir.Bu makalede Bursa’da yaptırılmış ve halkın hizmetine sunulmuş olan Bursa Yıldırım Darüşşifası, Fransız Misyon Hastanesi ve Dispanseri ve Bursa Gureba Hastanesi hakkında bilgiler verilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Türkiye, tarihi yapılar

The hospitals in the Ottoman period in Bursa

Ottomans cared about human and human health and aimed for serving all people in the country with the aim of organization of health. Especially wealthy, rich persons, pashas, sultans, built hospitals, healing homes to their names or waqfs. Bursa, as one of the most important city of Ottoman period, has a special part in Turkish History of Medicine for hosting the first Ottoman Hospital and medical school and first Country (State) Hospital. In this study, information about Bursa Yıldırım Darussifa, French Mission Hospital and Bursa State Hospital, that have been built and presented to the public, are given.

Keywords:

Turkey, historic buildings,

PDF

___

Akkuş, Mine, 2009, “Atatürk Dönemi Bursa'sında Tıp Çalışmaları”, Atatürk Dönemi Sağlık Tarihi Kongresi (1920-1938) İzmir, s.667-694.
Ayverdi, Ekrem Hakkı, 2006, “Yıldırım Bâyezid’in Bursa Vakfiyesi ve Bir İstibdalnâmesi”, “Vakıflar Dergisi”, 3:37-46.
Bayat, Ali Haydar, 2003, Tıp Tarihi, İzmir, Sade Matbaa, s.268.
Baykal, Kazım, 1986, Eski Türk Tababetinden Bursa Devlet Hastanesine. Bursa Devlet Hastanesi 118. Yılında (Der. Alagöz, Hüseyin), Bursa, Bursa Devlet Hastanesi Yardım Derneği, s.19-22.
Cantay, Gönül, 1992, Anadolu Selçuklu ve Osmanlı Darüşşifaları, Ankara, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayını, s.1-36, 73-77.
Çetin, Osman, 2006, İlk Osmanlı Hastanesi Bursa Yıldırım Darüşşifası (Bursa Mahkeme Sicillerine Göre), İstanbul, Göz Nurunu Koruma Vakfı, s. 30-150.
Çetintaş, Sedat, 1952, Türk Mimari Anıtları Osmanlı Devri, Bursa’da Murad I ve Bayezid I Binaları, İstanbul, Milli Eğitim Basımevi, s.38-47.
Demirhan, Ayşegül Erdemir, 1983, “Bursa’nın Tıbbi Folklorumuzdaki Yeri ve Bazı Bursalı Türk Hekimleri”, “Tıp Dünyası”, 56(11-12): 276-287.
Demirhan, Ayşegül Erdemir, 1994, Evliyalar Şehri Bursa’nın Türk Tıp Tarihindeki Yeri ve Tıbbi Folklorumuz Bakımından Önemi, İstanbul, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, s.1-30.
Eyüpgiller, Kemal Kutgün, 1999, “Bursa Yıldırım Bayezid Darüşşifası: Bir Restorasyon Eleştirisi”, XI. Yapı ve Yaşam Kongresi “Osmanlı Devleti’nin Kuruluşunun 700. Yıldönümünde Bursa ve Yöresi”,Bursa, s.329-339.
İrgil, Ceyhun, 2003, “Bursa Sağlık Tarihi (Bursa’da sağlık hizmetlerinin tarihsel gelişimi)”, “Bursa Defteri”, 17:96-99.
Kahya, Esin, 1997, “Ondört ve Onbeşinci Yüzyıllarda Bursa’da Bilim Hayatı”, “Felsefe Dergisi”, 25:3-12.
Kaplanoğlu, Raif, 2006, Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Bursa (1876-1926), Bursa, Avrasya Etnografya Yayınları, s.38.
Kırayoğlu M, Şehitoğlu, Elif, 2001, “Yıldırım Bayezid ve Külliyesi”, “Bursa Defteri”, 9: 63-70.
Kosifoğlu, Mesut Haluk, 2000, Geçmişten Günümüze Bursa Tarihi, Bursa’da Yunan Mezalimi ve Bursa’nın Manevi Mimarları, Bursa, Zikir Yayınları, s. 46.
Pay, Salih, 2005, “Osmanlı Toplumuna Etkileri Bakımından Kuruluş Dönemi Osmanlı Külliyeleri”, Osman Gazi ve Bursa Sempozyumu “Payitaht Bursa’nın Kültürel ve Ekonomik İlişkileri” Bildiri Kitabı (4-5 Nisan 2005, Bursa), Bursa, Özener Matbaası, s. 237-244.
Şehsuvaroğlu BN, Erdemir AD, Güreşsever GC: Türk Tıp Tarihi. Taş Kitapçılık, Bursa. 1984, s.21-26
Uludağ, Osman Şevki, 1991, Beşbuçuk Asırlık Türk Tababeti Tarihi (Sade. Uzel, İlter), Ankara, s. 88.
Uludağ, Osman Şevki, 2007, Bursa ve Uludağ (Haz. Birgül FM, Çanaklı AL, Ağra C), Bursa, Bursa İl Özel İdaresi, s. 100-101.
Ünver, Ahmet Süheyl, 1974, “Bursa’nın En Eski Tıp Sitesi”, “Bursa Tıp Fakültesi Dergisi”, 1(1): 20-33.
Yurtsever, Murat M., 1987, “LâmiCi Çelebi’nin “Bursa Şehrengîzi”nde Mekân Tasvirleri”, “Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi”, 2(2):243-252.