MİMAR CEVAT ÜLGER’İN YAŞAMI VE SANAT ANLAYIŞI

Cumhuriyet’in ilanından sonraki gelişmeler, Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde başlayan güçlü değişim taleplerinin kurumsal ve hukuki zeminini yaratmıştır. Bu dönemde modern, klasik, ulusal ve eklektik yaklaşımlar gösteren mimar sanatçılar yetişmiştir. Bu sanatçı mimarlardan biri de Cevat Ülger’dir. Cevat Ülger mimari, resim, hat, tasarım ve karikatür gibi çok çeşitli ilgi alanlarına sahip bir kişidir. Ülger, çoğunlukla geleneksel bir anlayış içinde olmakla beraber özgün nitelikte çizgisel özellikler gösteren yaklaşımlara sahip çalışmaların da bulunduğu mimari yapılar inşa etmiştir. Cevat Ülger içinde bulunduğu dönemin sanat koşullarını iyi analiz etmiş ve bu paralelde eserler verme çabası içinde olmuştur. Mimari detaylarda Ülger çoğunlukla geleneksel mimari çizgiler ile modern mimari yaklaşımları buluşturmaya yönelik yaklaşımlar sergilenmiştir. Mimari yapıları dışındaki çalışmalarında modern sanatın etkileri daha belirgindir. Ülger erken denebilecek bir yaşta hayatını kaybetmiş olmasına karşın yaşadığı sürece özgün bir sanat anlayışı oluşturma çabası içinde tutarlı bir gelişim göstermiştir.

Life of Architect Cevat Ülger and His Understanding of Art

Developments after the announcement of the new republic created an artistic and lawful ground for demands for a change of the society during late ottoman era. During this period, architect artists rose whose approaches are modern, classical, national and eclectic. One of those architect artists is Cevat Ülger. Cevat Ülger came forward as a persona who had wide range of interests such as architecture, paint, hat, design and cartoons. Ülger had constructed architectural structures by using both unique and traditional approaches; however, generally his works had traditional characteristics. Cevat Ülger tried to combine both traditional and modern architectural approaches in his works. Modern art’s effects are more significant in his works other than architect. Ülger has passed away at a young age but he tried to perform a unique and consistent understanding of art during his period and was very much successful by doing it.

PDF

___

Alsaç, Üstün (1976). Türkiye’deki Mimarlık Düşüncesinin Cumhuriyet Dönemindeki Evrimi. Doktora Tezi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi. Altuntaş, Hüseyin (2013). “Çizgi Üstü Bir Mimar Cevat Ülger Mehmet Ülger İle Söyleyişi”. Dil Edebiyat Kültür Dergisi, S. 59, s. 24-29.
Atmaca, Tayyip (2014). Eskişehir’in Eskimeyen Yüzleri. İstanbul: Nar Yayınları.
Avcı, Nabi, “Bir Öğretmen Çok Şeyi Değiştirdi”, http://www.cevatulger.com (Erişim Tarihi: 30.04.2017).
Avcı, Nabi, “Şu Dünyayı Eleklerden Geçirsek”, http://www.yenisafak.com (Erişim Tarihi: 16.01.2017).
Birol, Gaye (1996). 19. Yy Endüstri Devrimi Sonrası Mimari Akımlar. Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi.
Bunulday, Solmaz (2001). Bauhaus’un Türkiye’deki Sanat Eğitimine Etkileri ve Yansımaları. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.
Cansever, Turgut (2007). Kubbeyi Yere Koymamak. İstanbul: Timaş Yayınları. Erdoğan, Abdülkerim (2014). Eskişehir Bilgeleri. Ankara: Reyhan Yayınları.
Gürdoğan, Ersin (1997). “Cevat Hocanın Ardından”. Mavera Aylık Edebiyat Dergisi, C. 1, S. 11, s. 17-19.
http://www.msaidcekmegil.com (Erişim Tarihi: 10.03.2017).
Oral, Bülent (2017). “21. Yüzyıl Türkiye’sinde Muhafazakâr Milli Mimarlık Arayışları ve Yansımaları”. SDÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Dergisi, S. 41, s. 237-255.
Özçelik, Mustafa (2013). Eskişehir’den Portreler. Eskişehir: Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı Yayınları.
Özdüzen, Halit “Malatya’dan Cevat Ülger Geçti II” http://www.kriter.org (Erişim Tarihi: 14.05.2017).
Şenel, Gülçin, “Sükût Külü’nün Altında Kalan Dev: Mimar Cevat Ülger Karamehmetler”, http://www.barandergisi.net (Erişim Tarihi: 10.03.2017).
Tanyeli, Uğur (2007). Mimarlığın Aktörleri Türkiye 1900-2000. İstanbul: Garanti Galeri.
Uzunoğlu, Ahmet (2010). Kocatepe Cami (Tarihçesi-Mimari Özellikleri-Türkİslam Sanatları Uygulamaları. Ankara: Televizyon Tanıtım Tasarım Yayıncılık.
Ülger, Cevat (1985). Ritmin Gücü ve Ritme Davet. İstanbul: İbda Yayınları.
Ülger, Mehmet, “Mimar Cevat Ülger Kimdir?”, http://www.demetsanat.org.tr, (Erişim Tarihi: 07.05.2017).
Ülger, Mehmet, “Mimar Cevat Ülger’i Anıyoruz”, http://www.cevatulger.com, (Erişim Tarihi: 11.01.2017).
Figür 1. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 2. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 3. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 4. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 5. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 6. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 7. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 8. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 9. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 10. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 11. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 12. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 13. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 14. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 15. Henry Matisse, Madam Matisse (Yeşil Çizgi). http://lebriz.com, Erişim Tarihi: 27.02.2018.
Figür 16. Nicolas De Staêl, (1950) ‘Kompozisyon’. https://www.wikiart.org/en/nicolas-de-sta-l’, Erişim Tarihi: 27.02.2018.
Figür 17. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 18. Joseph Albers, (1923) ‘Kırmızı ve Beyaz Vitray Tasarımı’. https://tr.pinterest.com, Erişim Tarihi: 03.07.2018.
Figür 19. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 20. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 21. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 22. Anni Albers, (1926) ‘Duvar Kumaşı Tasarımı’ http://www.artnet.com, Erişim Tarihi: 03.07.2018.
Figür 23. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 24. Cevat Ülger’in Arşivi
Figür 25. Sedat Erçetin Arşivi
Figür 26. Sedat Erçetin Arşivi
Figür 27. Sedat Erçetin Arşivi