Kant'ta Etik Değerler Olarak Özgürlük ve Saygı

Kant ahlâklılığın bir koşulu olarak duyguların belirleyici olmamasını gördüğü halde, bir duygu olan saygıyı ahlâklılığın temeli yapması, ilk bakışta bir çelişkiymiş gibi görülebilir. Bu çalışma, Kant’ın etik görüşünde ortaya çıkan bu görünüşteki çelişkinin, aslında bir çelişki olmadığını; Kant’ta saygının, tutkusal olarak nitelendirilen diğer bütün duygulardan farklı bir duygu olduğunu, yani ahlâk yasasından önce istemeyi belirleyen bir duygu değil, aksine ahlâk yasasının istemeyi belirlemesinden sonra ortaya çıkan, sonuç olarak bundan dolayı da bir etik kişi değeri olan özgürlükle doğrudan bağlantılı bir etik ilişki değeri olduğunu ortaya koymayı amaçlamaktadır.

La Liberte et le Respect en Tant que les Valeurs Ethques Chez Kant

Bien que Kant considère d’une part, comme une condition principale de la moralité l’indétermination par les sentiments et d’autre part, le respect, qui est aussi un sentiment, comme le fondement de la moralité, comme si on peut paraitre, de prime abord, contradictoire. Ce travail a pour objectif de démontrer que cette contradiction apparente dans l’éthique de Kant ne l’est pas du tout en réalité et que le respect chez Kant est différent de tous les autres sentiments que l’on qualifie de passion; c’est-a-dire qu’il n’est pas un sentiment qui determine la volonté avant la loi morale, mais qui se présente après que la loi morale a determiné la volonté; et que, finalement, pour cette raison le respect est une valeur de la relation éthique qui est directement en relation avec la liberté en tant que une valeur de la personne éthique.

___

Kant, Immanuel (1905). Critique de la raison pure. (Çev. A. Tremesaygues, B.Pacaud, De A. Hannequin) Paris: Librairie Félix Alcan.

Kant, Immanuel (1984). Seçilmiş Yazılar. (Çev. N. Bozkurt). İstanbul: Remzi Kitabevi.

Kant, Immanuel (1994). Pratik Aklın Eleştirisi. (Çev. İ. Kuçuradi, Ü. Gökberk, F. Akatlı). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.

Kant, Immanuel (1995). Ahlâk Metafiziğinin Temellendirilmesi. (Çev. İ. Kuçuradi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.

Kuçuradi, İoanna (1965). Schopenhauer ve İnsan. İstanbul: Yankı Yayınları.

Kuçuradi, İoanna (1999). Etik. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.

Tepe, Harun (1992). Etik ve Metaetik: 20.Yüzyıl Etiğinde Normatiflik Tartışması. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.