18. Yüzyılda Bursa Halkına Tevzi Edilen Şehir Masrafları

Osmanlı şehirlerinde; ulaklara verilen menzil beygirleri, kılavuz ücretleri, şehre uğrayan yüksek kamu görevlilerinin ağırlanması, merkezden istenilen bazı vergilerin karşılanması ve bu gibi mühim işler için yapılan masraflar, belirli dönemlerde hesaplanarak halktan talep edilmektedir. Yapılan harcamalar bir deftere kaydedilmekte, esnafın ve köylünün yükleneceği masraf miktarları bu defterde pay edilmektedir. Bu çalışmada Bursa kadı sicilleri içerisinde geçen 18. yüzyıla ait Bursa şehri masraf defterlerindeki veriler değerlendirilmektedir. Sunulan bilgiler, halkın yüklendiği çeşitli harcamaları ortaya koyması açısından önemli görülebilir.

Expenses of the Town Portioned out of the People of Bursa in 18th Century

In Ottoman towns, the expenses spended for pilotage, post-station horses devoted state couriers, entertainments of high officials visited the town, ensuring some taxes demanded by capital, and other important items are calculated in certain periods and demanded from the public. These expenses are recorded in a book and portions of shopkeepers and farmers separated in it. In this study, data in the book of expenses of Bursa dated 18th century in judge records of Bursa are analysed. The conclusions may seem important from the point of putting into light the expenses that the people undertook.

PDF

___

BURSA ŞER’İYE SİCİLLERİ, Ankara Milli Kütüphâne, Yazmalar Bölümü. A-78,B-12,B-15,B-27,B-79,B-105,B-123,B-164,B-168,B-174,B-179,B-182,C-19
Akdağ, Mustafa. (1995). Türkiye’nin İktisadî ve İçtimaî Tarihi (1453-1559). Cilt 2. İstanbul: Cem Yayınevi.
Cohen, Amnon. (2003). Osmanlı Kudüs’ünde Loncalar. Çeviren: Nurettin Elhüseyni. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Çadırcı, Musa. (1981). “Posta Teşkilâtı Kurulmadan Önce Osmanlı İmparatorluğunda Menzilhâne ve Kiracıbaşılık”, VIII. Türk Tarih Kongresi Bildirileri, II, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1359-1365.
Çadırcı, Musa. (1991). Tanzimat Döneminde Anadolu Kentleri’nin Sosyal ve Ekonomik Yapıları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Dağlıoğlu, Hikmet Turhan. (1940). On Altıncı Asırda Bursa. Bursa: Halkevi Neşriyatı.
Halaçoğlu, Yusuf. (1981). “Osmanlı İmparatorluğu’nda Menzil Teşkilâtı Hakkında Bazı Mülâhazalar”, Osmanlı Araştırmaları, II, 123-132.
Heywood, C. J. (1980). “The Ottoman Menzilhane and Ulak System in Rumeli in the Eighteenth Century”, Social and Economic History of Turkey (1071-1920), eds. Osman Okyar-Halil İnalcık, Ankara, 179-186.
Heywood, Colin. (1996). “The Via Egnatia In The Ottoman Period: The Menzilhanes Of The Sol Kol In The Late 17th / Early 18th Century”, The Via Egnatia Under Ottoman Rule (1380-1699), Ed: Elizabeth Zachariadou, Rethymnon: Crete University Press, 129-144.
Özkaya, Yücel. (1977). “XVIII. Yüzyılda Menzilhâne Sorunu”, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, XXVIII/3-4, 339-368.
Uzunçarşılı, İ. Hakkı. (1988). Osmanlı Tarihi. IV/II, 3. Baskı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.