12020

Hasan Ruhani Dönemi İRAN-ABD İlişkileri

1979 yılında meydana gelen rejim değişikliği sonrasında ABD ile İran arasındaki uzlaşmaz düşmanlık, Hasan Ruhani’nin cumhurbaşkanlık koltuğuna oturmasıyla birlikte yerini diplomatik ilişkilere bırakmıştır. Ruhani cumhurbaşkanlığı döneminde hem ulusal hem de uluslararası kriz ve sorunlar çerçevesinde rejimin ideallerine sadık kalınarak pragmatist bir yaklaşım benimsenmiştir. Dış politikada “itidalli değişim” söylemine vurgu yapan Ruhani, nükleer meselenin çözümüyle petrol ve ekonomik ambargoların kalkmasını hedeflemiştir. Yapıcı ve etkili bir dil kullanarak dış politikada güvenlik odaklı yönetim anlayışını sona ermesi için adımlar atan Ruhani böylece hem ekonomik darboğazdan kurtulmayı hem de halkın özgürlük taleplerine cevap vermeyi amaçlamıştır. Bu çalışma, Hasan Ruhani dönemi başlığı altında İran ile ABD arasındaki ilişkilerin, tarihi, politik ve sosyo-ekonomik faktörlerin de göz önünde bulundurulması ile günümüzdeki yansımalarını araştırmayı hedeflemektedir.

IRAN-US Relations Under Hassan Rouhani

Since the regime change in 1979, relations between Iran and the United States have culminated to a point of hostility and Rouhani administration, starting from such like a point,aimed at a normalization. At the face of domestic and international crises, conservative president Rouhani, followed a pragmatic path, in an attempt to protect the Islamic system and national security.Seeking to remove economic sanctions and embargoes through solving the nuclear problem, Rouhani’s foreign policy was based on a “moderate change”. By introducing a discourse moderation in foreign policy. Rouhani moved away from securitization policies and focused on resolving economic problems and the people’s demands for freedom. The aim of the paper is to evaluate the relations between Iran and the United States in the Hassan Rouhani era, with reference to the broader historical, political and socio-economic framework.

PDF

___

Altinkaş, E. (2012, Mart). Tarih boyunca ABD- İran ilişkileri, Adıbelli, B. (ed.), Arap Baharı ve İran (130-143). İstanbul: IQ Yayıncılık.
Arı, T. (2004). Irak, İran ve ABD- Önleyici Savaş, Petrol ve Hegemonya. İstanbul: Alfa Yayınları.
Bardakçi, M. (2020). Hasan Ruhani döneminde İran’ın dış politikası: İran’ın Körfez ülkeleriyle ilişkileri örneği, Sayın, H. (ed.), İran Bölge Analizi, İstanbul: Vadi Yayınları.
Buzan, B. (1991). People, States and fear: an agenda for International security in the post-Cold war era. Brighton: Harvester Wheatsheaf.
Çetinkaya, G. (2002). Rafsancani’den Hatemi’ye İran dış politikasına bakışlar, Mustafa Türkeş, İlhan Uzgel (ed.), Türkiye’nin komşuları. Ankara: İmge Kitabevi.
Djalili, M. ve Kellner, T. (0cak 2011). İran’ın son iki yüzyıllık tarihi. (R. Üzmen, Çev.) İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
Efegil, E. (2020). Hasan Ruhani döneminde İran’ın dış politikası: İran’ın Körfez ülkeleriyle ilişkileri örneği, Sayın, H. (ed.), İran Bölge Analizi, İstanbul: Vadi Yayınları.
Gündoğan, Ü. (2010). İran ve Ortadoğu. Ankara: Adres Yayınları.
Sari, İ. (2018, Ağustos). Devrimden günümüze İran’ın güvenlik stratejileri, KURT, V. (ed.), Ortadoğu’da ulusal güvenlik stratejileri. İstanbul: Seta Kitapları.
Özcan, A. N. (2006, Haziran). İran sorununun geleceği: senaryolar, bölgesel etkiler ve Türkiye’ye öneriler. Tepav Ortadoğu çalışmaları raporu 1, 1-80.
Sander, O. (2004). Siyasi Tarih 1918- 1994,12. Baskı, Ankara: İmge Kitabevi.
Sarıkaya, B. (2005, Nisan-Mayıs) Devrimden günümüze İran dış politikasının dönüşümü, Mülkiyeliler Birliği Dergisi, Cilt 247(5-6).
Sharp, T. (2009, June). U.S. foreign policy toward Iran in the Obama era, ISPI Policy, Cilt 145, 1-6.
Sherrill, C. (2014, Summer). Why Hassan Rouhani won Iran’s 2013 presidential election, Middle East Policy, C 21 (2), 64-75.
Şen, G. (2017). Ruhani döneminde İran-ABD ilişkileri. Ankara: İran Araştırmaları Merkezi.
Ramazani, R. K. (2004). Ideology and pragmatism in Iran’s foreign policy, Middle East Journal, Cilt 58(4), 1-11.