ÇALIŞANLARDA İŞE YABANCILAŞMANIN BAZI DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Bilgi ve teknolojik gelişmelerin hızlı bir şekilde arttığı bu çağda, çalışanların bu teknoloji ile birlikte üretkenlikleri ile var olabilmesi oldukça zorlaşmaktadır. Endüstrileşmenin getirdiği birçok teknolojik icatlar üretimi hızlandırmakla birlikte daha az çalışana ve emeğin daha az talebine sebep olmuştur. Bu gelişmeler insanın varlığının en büyük göstergesi olan “emek” kavramının tekrar tartışılmasına ve insanın emeğinin yabancılaşması konularını gündeme getirmiştir. Bu çalışmada yabancılaşma kavramı kavramsal olarak incelenerek, çalışanların demografik özelliklerinin yabancılaşma olgusu üzerindeki yansımalarının ele alınması amaçlanmıştır. Bu amaçla, Kırıkkale Valiliği ve Valiliğe bağlı kamu kurumlarında çalışan 435 personele anket form uygulanmıştır. Uygulanan anket formunda araştırmacı tarafından geliştirilen “İşe Yabancılaşma Ölçeği” ve demografik bilgileri içeren sorular kullanılmıştır. Elde edilen verilen SPSS 16.0 programında analiz edilmiş, ANOVA, t-testi, frekans analizleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda çalışanların cinsiyeti, medeni durumu, çalışma süreleri ile işe yabancılaşma alt boyutları arasında bazı anlamlı farklılıklara rastlanmıştır.

EXAMINATION OF WORK ALIENATION IN EMPLOYEES IN TERMS OF SOME DEMOGRAPHIC VARIABLES

In this era, where informational and technological developments are rapidly increasing, it is very difficult fort he employees to exist with their productivity together with this technology. Many technological inventions brought about by industrialization have accelerated production, but have led to fewer employees and to the demand for less labor. These developments brought about the discussion of the concept of “labor” which is the biggest indicator of human existence and alienation of human labor. The aim of this study is to examine the concept of alienation and to examine the effects of demographic characteristics of the workers on alienation phenomenon. For this purpose, a questionnaire was applied to 435 personnel working in the governorship of Kırıkkale and public institutions affiliated to the governorship. In the applied questionnaire, the questionnaire which was developed by the researcher and questions containing demographic information were used. ANOVA, t-test, frequency analysis were used and the they data gathered were analyzed in the SPSS 16.0 program. As a result of the research, the researcher found out, some significant differences between the gender, marital status, working time and alienation of the workers.

PDF

___

Başaran, İ. E., (2000), “Örgütsel Davranış İnsanın Üretim Gücü” Siyasal Kitabevi, Ankara.
Celep, B., (2008). “İlkögretim Ögretmenlerinin İşe Yabancılaşması (Kocaeli İli Örnegi)”, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Duru, E., (1995).“Üniversite Öğrencilerinde Yabancılaşma Ve Yalnızlık Düzeyi İlişkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Ergil, D., (2012). “Toplum Ve İnsan: Toplumbilimin Temelleri”, Hayat Akademi, İstanbul.
Esin, P., (1982), “İş Bölümü, Yabancılaşma ve Sosyal Politika” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Yayın No:502.
Fettahlıoğlu, T., (2006). “Örgütlerde Yabancılaşmanın Yönetimi: Kahramanmaraş Özel İşletme Ve Kamu Kuruluşlarında Karşılaştırmalı Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş: Sütçü İmam Üniversitesi.
Fromm, E., (1996). “Kendini Savunan İnsan”, (Çev: Necla Arat), 5. Basım, Say Yayınları, Haziran, İstanbul.
Fromm, E., (2003). “Sahip Olmak Ya Da Olmak”, (Çev.: Aydın Arıtan), Arıtan Yayıncılık, İstanbul,
Fromm, E., (1992). “Marx'ın İnsan Anlayışı”, (Çev:Yurdanur Salman Ve Zeynep Tanrısever), İstanbul: Arıtan Yayınevi.
Fromm, E., (1996). “Sağlıklı Toplum”, (Çev: Yurdanur Salman Ve Zeynep Tanrısever), İstanbul: Payel Yayınları.
Günsal, E., (2010). “Algılanan Örgütsel Adalet İle Örgütsel Yabancılaşma Arasındaki İlişik Ve Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Hançerlioğlu, O., (1998). “Felsefe Sözlüğü”, Remzi Kitap evi, Cilt 7.
Hegel, F. G. W., (2004).“Tinin Görüngübilimi”, (Çev: Aziz Yardımlı), İdea Yayınevi, İstanbul.
Hegel, F.G.W., (1982). “Estetik”, (Çev: Nejat Bozkurt), Say Yayınları, İstanbul.
Hirschfeld, Robert R. And Hubert S. Field (2000), Work Centralit and Work Alienation: Distinct Aspects of a General Commitment to Work, Journal of Organiational Behavior, Volume. 21/7, s.789-800.
Marks, K. (2000). “Yabancılaşma”, (Çev: Kenan Somer), Ankara: Sol Yayınları.
Mottaz, C.J. (1981). “Some Determinants Of Work Alienation”, The Sociological Quarterly; 515 - 529.
Minibaş, J., (1993). “Yabancılaşma Kavramının İncelenmesi Ve Banka Sektörüne Yönelik Bir Araştırma” Doktora Tezi, Sosyal Bilimler Ensititüsü, İstanbul Üniversitesi.
Kaya U., ve Serçeoğlu N., (2013). “Duygu İşçilerinde İşe Yabancılaşma: Hizmet Sektöründe Bir Araştırma” Çalışma ve Toplum, 2013/1 s.311-346
Kesik F., ve Cömert M., (2014). “İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin İşe Yabancılaşma Düzeylerine İlişkin Algıları” İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Nisan, Cilt 15, Sayı 1, s. 27-46.
Kösterelioğlu, M.A., (2011). “İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin İş Yaşam Kalitesi İle İşe Yabancılaşma Arasındaki İlişki”, Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Özbek, M. F., (2011), “Örgüt İçerisinde Güven Ve İşe Yabancılaşma İlişkisinde Örgüte Uyum Sağlamanın Aracı Rolü” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.16, S.1 S.231-248.
Özyurt, C., (2005). “Modern Toplumun Çözümlenmesi” Açılım Kitap. Haziran, 1. Baskı, İstanbul.
Özbudun, S., Markus G. Ve Demirer, T.,(2008), “Yabancılaşma Ve…”, Ütopya Yayınları, 1. Baskı. Ankara.
Seeman, M., (1983). "Alienation Motifs İn Contemporary Theorizing: Thehidden Continuity Of The Classic Themes" Sociological Quaterly, Vol 46, No.3, S. 171 -184.
Sezer, İ. C., (2007). “Endüstri İlişkileri Ve Yabancılaşma”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Sipahioğlu, Z. S., (2007). “Bir Eğitim Ve Yabancılaşma Metaforu Olarak Alt Kültürler-Amish Kültürü”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Şirin, F.E., (2009). “Beden Eğitimi Öğretmenlerinin İşe Yabancılaşma Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi” CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(4)167-177.
Tekin, Ö. A., (2012). “Yabancılaşma Ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkiler: Antalya Kemer’deki Beş Yıldızlı Otel İşletmeleri Çalışanları Üzerinde Bir Uygulama”, Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Tolan, B., (2005). “Sosyoloji”, Gazi Kitabevi, Ekim. Ankara.
Tolan, B., (1996).“Toplum Bilimlerine Giriş”, Adım Yayıncılık, Ankara.
Yazıcıoğlu, Y., ve Erdoğan, S., (2004). “Spss Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri”, Ankara: Detay Yayıncılık.
Yılmaz, T., ve Fidan, F., (2006). "Kadın Açısından Boşanma:Yeni Bir Başlangıç Mı? Ya Da Son Mu?", Second International Conference On Woman's Studies "Breaking The Glass-Ceiling, 26-28 Nisan, Gazimagusa, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti.
Marks, K., (1986). “Felsefe Yazıları”, (Çev: Murat Belge), Ankara Vakfı Yayınları, Ankara.
www.tdk.gov.tr(www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bilimsanat&arama=kelime&guid=TDK .GTS.5b0e895bc0ba74.70805762).Erişim tarihi 2014)
Marks, K., (1993). “1844 El Yazmaları”, (Çev: Kenan Somer), Sol Yayınları, Ankara.