SELÇUKLULARDA BAYRAK VE SANCAK

Bayrak tarih boyunca devletler ve bayrağın sahibi kurum ile kuruluşlar için büyük önem taşımıştır. Özellikle sembollerin çok mühim olduğu eski devirlerde bayrak büyük anlam ifade etmiştir. Devletler bayraklarla temsil edilmişler, hükümdarlar ise bu bayraklarla hakimiyetlerini meşru kılmışlardır. Türkler, tarih sahnesine çıktıkları andan itibaren gerek ilişkide bulundukları devletlerin gerekse de sahip oldukları mitolojik inançların etkisiyle bayrak kullanmaya özen göstermişlerdir. İslamiyet’ten önce eski inançlarına göre bayraklar kullanan Türkler, Müslüman olduktan sonra da İslami simgeleri bayraklarında kullanmışlardır. Selçuklular da bu duruma uygun hareket etmiş ve İslami motifli bayraklar kullanmışlardır. İlk devirlerinde, devlet olmadan önceki hayatlarında önem taşıyan simgeleri kullanan Selçuklular ardından Abbasi halifeliği tarafından tanındıkların bir göstergesi olan bayraklarla devletlerini idare etmişlerdi.

Anahtar Kelimeler:

Selçuklu, bayrak, sancak, devlet, hükümdarlık alameti

FLAG AND SANZHAK IN SELJUK

Flags have had great importance for the states and other flag-owning institutions and establishments. Flags had significant meanings in the ancient times in which symbols were especially carried great significance. Flags represented the states and the rulers legitimated their rule by their flags. Turks, since their emergence in history, have cared to use flags because of the influence of either the mythological beliefs they had or states they had a relation. Before their adoption of Islam, Turks used flags in accordance with their old beliefs. After adopting Islam, they started to use Islamic symbols in their flags. Seljucks had a similar attitude and used flags with Islamic motifs. In the initial periods of their rule, they used symbols from their pre-statehood past but after their recognition by the Abbasid, they used symbols in their flags indicating this state of recognition.

Keywords:

Seljuk, flag, sanzhak, state, sign of government,

PDF

___

Attelieates, Micheal, The History, Çev. Anthony Kaldellis, Dimitri Krallis, Harward University Press, Londra, 2012
Baktır, Mustafa, Hutbe, DİA, Cilt 18, İstanbul, 1998
Bozkurt, Nebi, Taç, DİA, Cilt 39, İstanbul, 2010
Çoruhlu, Tülin, Tuğ, DİA, Cilt 41, İatanbul, 2012
Demirkent, Işın, Haçlı Seferleri, Dünya Yayıncılık, İstanbul, 1997
İbn Bibi, El Evamirü’l-Ala’iye Fi’l-Umuri’l-Ala’iye (Selçuk Name), Çev. Prof. Dr. Mürsel Öztürk, T.C Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1996
Göksu, Erkan, Çift Başlı Kartal ve Selçuklular, Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Dergisi, Sayı 5, 2016
Köprülü, Fuad, Bayrak, İslam Ansiklopedisi, Cilt 2, İstanbul, 1979
Köprülü, Orhan F., Bayrak, DİA, Cilt 5, İstanbul, 1992
Köymen, Altan, Büyük Selçuklu İmparatorluğu Tarihi, Cilt 3, Türk Tarih Kurumu, Ankara
Köymen, Altan, Tuğrul Bey ve Zamanı, MEB, İstanbul, 1976
Merçil, Erdoğan, Gaşiye, DİA, Cilt 13, İstanbul, 1996
Merçil, Erdoğan, Taht, DİA, Cilt 39, İstanbul, 2010
Merçil, Erdoğan, Selçuklularda Hükümdarlık Alametleri, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2007
Ögel, Bahaeddin, Türk Kültür Tarihine Giriş, Cilt 6 , T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2000
Özaydın, Abdülkerim, Nevbet, DİA, Cilt 33, İstanbul
Özaydın, Abdülkerim, Unvan, DİA, Cilt 42, İstanbul, 2012
Runciman, Steven, Haçlı Seferleri Tarihi, Cilt 1, Çev. Prof. Dr. Fikret Işıltan, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1989
Sevim, Ali, İbnü’l Cevzi’nin El-Muntazam Adlı Eserindeki Selçuklularla İlgili Bilgiler, Türk Tarih Belgeleri Dergisi, Cilt XXVI, Türk Tarih Kurumu, 2005
Şahin, İlham, Sancak, DİA, Cilt 36, İstanbul, 2009
Şeker, Mehmet, Hilat, DİA, Cilt 16, İstanbul, 1998
Taneri, Aydın, Çetr, DİA, Cilt 8, İstanbul, 1993
Tekin, Oğuz, Sikke, DİA, Cilt 37, İstanbul, 2009
Turan, Osman, Selçuklular Tarihi ve Türk İslam Medeniyeti, Ötüken Yayınları, İstanbul, 2009
Turan, Osman, Selçuklular Zamanında Türkiye,. Ötüken Yayınları, İstanbul, 2010.
Turan, Osman, Türk Cihan Hakimiyeti Mefkuresi Tarihi, Ötüken Yayınları, İstanbul, 2010.