MÜZİKSEL TÜRKOLOJİ VE ENSTRÜMAN ADLARININ INCELEME MESELESİ

Her halkın, her milletin müziği tanıma, öğrenme ve gelişme yolları vardır. Türk halklarının tarihi, kültürü, manevi değerleri aynı kökenden gelmektedir, böylece onların ortak Türklük dünya görüşü, milli ideolojisi oluşmuştur. Büyük bozkırda yaşayan göçebe halkımızın asırlar önce kullanılmaya başlanmış müzik enstrümanları doğayla uyumlulukta gelişmiştir. Türk halklarının müzik enstrümanları halkın kültür tarihinden bahseden bir yadıgardır. Avrasya bozkırındaki göçebe Türklerin müzik kültürü tarihi üç yöntemle inceleniliyor: müziksel arkeolojik incelemeler üzerinde, müzik enstrümanlarının resimleri çizilmiş taşlar veya enstrümanların kalıntılarını bulma, müzikle ilgili bilim insanlarının inceleme eserleri üzerinde; müziksel etnografya akımı, halk tarihinden bahseden eserleri incelemek gibi. Müzik kültürünün tarihine derinden baktımığızda müzik enstrümanlarının çok çeşitli olması, yapım malzemelerinin: ağaç, demir, toprak, hayvan derisi, kemiği, hatta saçından bile yapılması çok şaşırtıyor. Günümüzde bütün Türk halklarının müzik kültürünü, geleneksel müzik enstrumanlarını incelemek müziksel türkolojinin önemli bir görevidir. Bütün Türk halkları için ortak müzik enstrümanlarının çeşitlerini, yapımını, benzerliklerini ve farklılıklarını karşılıklı bir şekilde incelemek çok önemlidir.

MUSICAL TURKOLOGY: THE PROBLEM OF RESEARCHING THE NAMES OF INSTRUMENTS

Each nation, each country has its own music school, has its own way of development. The history and culture of Turkic-speaking peoples - their spiritual values all started from one genus - their common Turkic worldview and national mentality. It began with the centuries-old history of our nomadic people living in the Great veld, developed in harmony with the phenomena of nature. Musical instruments of the Turkic people are among the exhibits of the history of the culture of each nation. Musical instruments - the history of people's life, customs and traditions, world outlook, main heritage of the art, spiritual and cultural wealth. From the depth of the history of music culture, it is surprising that the variety of musical instruments is made of wood, iron, clay, animal skin, bone, and even intestine, and other non-woven materials. Today, the study of music culture of all Turkic peoples, including traditional musical instruments, is one of the most important tasks of musical Turkic. Comparing the legendary, linguistic, symbolic tone, difference and similarity of the types, structures, groups of wind musical instruments is an important task for Turkic nations. Instruments like a dangyra, dabyl, asatayak, kobyz, sybyzgy which used by shamans in religious rituals will be considered in this article.

___

  • Әлжанов, О. (1994). Бақсылар, дуаналар. ДУГ. 1894. №36 // Дала уалаятының газеті. Алматы.
  • Жәкішева, З. Қазақтың ішекті-шертпелі және көп ішекті аспаптары (тарихи-этнографиялық зерттеу). //http://e-history.kz/kz/contents/view/2323/14.08.2018.
  • Жәкішева, З.С. (2008). Қазақтың дәстүрлі музыкалық аспаптары, Алматы.
  • Кулаковский, А.Е. (1979). Материалы для изучения верований якутов, А.Е. Кулаковский. Научные труды, Якутск, С.7-10.
  • Кыргызские национальные инструменты: неповторимый колорит древности. https://www.neweurasia.net/12.08.2018.
  • Сарыбаев, Б. (1980). Қазақтың музыкалық аспаптары, Алматы.
  • Түркі өнері антологиясы. (2014). Т 89. Түркі академиясы. – Астана,
  • Утегалиева, С. (2005). Развитие музыкальной тюркологии на современном этапе. Вестник АГУ, Выпуск №2 (153), Алматы.