Milliyetçilik Kuramları Bağlamında Ömer Seyfettin’in Hikâyelerine Göre Türk Kimliğinin Tanımları ve Millî Kimlik Bağları

Osmanlı Devleti’nin dağılma sürecinde diğer siyasî akımlar içinde kendisine yer arayan Türk milliyetçiliğinin önde gelen temsilcilerinden biri olan ve Türk hikâyeciliğinin gelişmesinde önemli katkıları bulunan Ömer Seyfettin, makaleleri ve hikâyeleriyle Türk kimliğinin inşasına yön kazandırmaya gayret etmiştir. Ulus-devletlerin yaygınlaşmaya başladığı bir dönemde, geç kalmışlık psikolojisinin de tesiriyle bütün düşünsel ve edebî hayatını Türk milliyetçiliğinin çerçevesini belirgin kılmaya adadığı söylenebilir. Bu aşamada Türk kimliğinin çeşitli açılardan tanımlarını yapmaya çalışan yazar, hikâyelerinde savunduğu kimlik unsurlarına değişik boyutlarda yer vererek, milliyet bağının çeşitli yönlerini vurgulamıştır. Bu makalede giriş ve sonuç kısmının haricinde iki bölüm bulunmaktadır. İlk bölümde milliyetçilik kuramları eşliğinde millî kimlik unsurları kısaca açıklanmıştır. İkinci bölümde ise üç alt başlık hâlinde, yazarın hikâyelerindeki milliyetçilik anlayışının yansımaları, soy bağının yanı sıra tarihî ve dinî boyutlarıyla millî kimliği tanımlamada tercih ettiği yönelimler örnekleriyle incelenmiştir.

___

  • ARSAL, Sadri Maksudi (1979). Milliyet Duygusunun Sosyolojik Esasları, İstanbul: Ötüken Yay.
  • BİLGİN, Nuri (2007). Kimlik İnşası, İzmir: Aşina Kitaplar.
  • CALHOUN, Craig (2007). Milliyetçilik, (çev. Bilgen Sütçüoğlu), İstanbul: İstanbul Bilgi Üni. Yay.
  • ENGİNÜN, İnci (1984). “Ömer Seyfeddin’in Hikâyelerinde Yabancılar”, Doğumunun 100. Yılında Ömer Seyfeddin, İstanbul: Marmara Üniversitesi Yay.,
  • GELLNER, Ernest (2008). Uluslar ve Ulusçuluk, (çev. Büşra Ersanlı-Günay Göksu Özdoğan), İstanbul: Hil Yay.
  • HROCH, Miroslav (2011). Avrupa’da Milli Uyanış-Toplumsal Koşulların ve Toplulukların Karşılaştırmalı Analizi, (çev. Ayşe Özdemir) İstanbul: İletişim Yay.
  • MERT, Necati (2004). Ömer Seyfettin: İslamcı, Milliyetçi ve Modernist Bir Yazar, İstanbul: Kaknüs Yay.
  • Ömer Seyfettin’in Bütün Hikâyeleri, (2009). (hzl. Nâzım Hikmet Polat), İstanbul: YKY.
  • Ömer Seyfettin’in Bütün Nesirleri, (2016). (hzl. Nâzım Hikmet Polat), Ankara: TDK.
  • SMITH, Anthony D. (1994). Millî Kimlik, (çev. Bahadır Sina Şener), İstanbul: İletişim Yay.
  • TOKLUOĞLU Ceylan (2013). “Ziya Gökalp ve Türkçülük”, Ankara Üni. SBF Dergisi, C. 68, S. 3, s. 113-139.
  • VATANDAŞ Celalettin (2010). Ulusal Kimlik-Türk Ulusçuluğunun Doğuşu, İstanbul: Açılım Kitap.