HÂŞİM NESRİNE YENİ BİR BAKIŞ: HÂŞİM’İN MENSUR ŞİİRLERİ

Ahmet Hâşim’in düzyazılarının şiir tadı taşıdığı bugüne kadar pek çok kişi tarafından dile getirilmiştir. Ama Hâşim’in düzyazılarının bir kısmının, şiirsel olmanın ötesinde,  bizzat “şiir” (mensur şiir) olduğunu ifade eden pek çıkmamıştır. Bu makalede Hâşim’in düzyazıları, taşıdıkları kurucu imgelerin merkeze alındığı rekonstrüktif bir okumaya tâbi tutularak, Hâşim’in nesirlerinin bir kısmının, dış yapı bakımından nesir görünümlü olmakla birlikte, özünde nesir değil, şiir oldukları ifade edilmiştir. Fransız şiirinde Comte de Lautréamont, Aloysius Bertrand, Charles Baudelaire ve Arthur Rimbaud gibi şairlerin kuruluşunda rol aldıkları mensur şiirin klasik örnekleri incelendiği zaman, Hâşim’in pek çok nesrinin de pekâlâ “mensur şiir” türü altında değerlendirilebileceği görülmektedir. Bir metnin şiir olup olmadığı belirlenirken, satırların yan yana mı yoksa alt alta mı dizildiğinden ziyade, metnin özüne ve kurgusuna bakılması gerektiği fikri, yazıda esas alınmıştır. Bu fikir doğrultusunda; Hâşim’in nesir kitapları içinde, başta “Ay” yazısı olmak üzere, yoğun imgeler içeren bazı düzyazılarının  “mensur şiir” olarak telakki edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Hâşim’in düzyazılarının bu şekilde yeni ve farklı bir bakış açısıyla okunması, hem Hâşim’in şairliğinin çok yönlü ve çok boyutlu şekilde değerlendirilebilmesini hem de Türkçe’de mensur şiir literatürünün sınırlarının belirlenmesi meselesine daha taze ve dinamik bir açıdan bakılmasını beraberinde getirebilir.

___

  • KAYNAKÇA
  • ALPTEKİN, Turan (1985). Ahmet Hâşim, Hayatı, Sanatı ve Eserleri, İstanbul: Kastaş Yayınları.AYDA, Adile (1962). Yahya Kemal: Kendi Ağzından Fikirleri San’at Görüşleri, Ankara: Ajan-Türk Matbaası. BAUDELAİRE, Charles (2015). Paris Sıkıntısı. (Türkçesi: Özdemir İnce), Arséne Houssaye’e ithaf kısmı, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. BERTRAND, Aloysius (2015). Gaspard de la Nuit. (Türkçesi: Özdemir İnce), Ankara: İmge Yayınları. ÇAĞLAR, Behçet Kemal (1958). “Ahmet Hâşim” (Hilmi Yücebaş’ın Bütün Cepheleriyle Ahmet Hâşim kitabı içinde), İstanbul: İnkılâp Kitabevi. EKREM, Recaizade Mahmut (1884). Takdîr-i Elhân, İstanbul: Mahmut Bey Matbaası. FUAT, Memet (2003). Ahmet Hâşim, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. GARİPER, Cafer (2006). “Türk Edebiyatında Mensur Şiir”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, C. 4, S. 7: 361-409.HÂŞİM, Ahmed (1926). Piyâle, İlk ve Son Şiirler, İstanbul: İlhami – Fevzi Matbaası. HÂŞİM, Ahmed (1928). Gurabâhâne-i Laklakan, İstanbul: İlhami – Fevzi Matbaası.HÂŞİM, Ahmed (1928). Bize Göre ve Bir Seyahatin Notları, İstanbul: Kâğıtçılık ve Matbaacılık Anonim Şirketi. HÂŞİM, Ahmed (1933). Şiirler (Ahmet Hâşim’in Şiirleri), İstanbul: Semih Lütfi Sühulet Kütüphanesi.HÂŞİM, Ahmed (1933). Frankfurt Seyahatnâmesi, İstanbul: Semih Lütfi Sühulet Kütüphanesi.HİSAR, Abdülhak Şinasi (1963). Ahmet Hâşim, Şiiri ve Hayatı, İstanbul: Hilmi Kitabevi. HÜSEYİN, Ferhad (1993). Söyle Gölgen de Gitsin, Ankara: Ekin Yayınları.