Derleme Sözlüğüne Göre Türkiye Türkçesi Ağızlarında Meslek İcracısı Adları

Meslek icracısı adları Türkçenin kavramlar dünyasını yansıtan dikkat çekici göstergelerdir. Bu göstergelerin biçim ve anlam yönüyle araştırılması Türk dili çalışmalarına önemli katkılar sağlayacaktır. Makalede, Derleme Sözlüğü esas alınarak Türkiye Türkçesi ağızlarındaki meslek icracısı adları tespit edilecektir. Tespit edilen adlar sınıflandırılacak ve dil özellikleri incelenecektir. Bu adların verilişinde ne tür etkenlerin rol oynadığı ortaya konulacaktır. Teknolojinin gelişmesiyle ortaya çıkacak yeni mesleklerin adlandırılışında ağızların önemli imkanlar sunduğu vurgulanacaktır.

According to the Derleme Sözlüğü The Names of Professions in Turkey Turkish Dialects

The names of professions are important indicators of the conceptual world of Turkish. The research on the names of professions with specific reference to form and meaning will probably make contribution to the Turkish linguistic research. This article aims at classifying the names of professions in Turkish dialects based on the data in the Derleme Sözlüğü. The names which are collected will be classified and investigated according to Turkish grammatical norms. Moreover the reasons that played role on the names of professions will be focused on. The study will also reflect the role of dialects in naming the new professions which are based or coined with technology.

___

  • ATA, Aysu, (1997), Kısasü’l- Enbiya (Peygamber Kıssaları) II Giriş-Metin-Tıpkıbasım, TDK Yayınları, Ankara.
  • (DS) TDK, (1993), Derleme Sözlüğü I- XII, TDK Yayınları, Ankara.
  • KORKMAZ, Zeynep, (2003), Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), TDK Yayınları, Ankara.
  • (KTLS) Kültür Bakanlığı, (1991), Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • MERÇİL, Erdoğan, (2000), Türkiye Selçukluları’nda Meslekler, TTK Yayınları, Ankara.
  • ÖZKARCI, Mehmet, (1993), “Eski Türkçede Kullanılan Sanatkâr Terimleri”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 11, s. 432-449.
  • ŞEN, Serkan, (2007), Orhon, Uygur ve Karahanlı Metinlerindeki Meslekler Bağlamında Eski Türk Kültürü, (Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bi-limler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi), Samsun.
  • (TTS) TDK, (1996), Tanıklarıyla Tarama Sözlüğü I-VI, TDK Yayınları, Ankara.
  • ZÜLFİKAR, Hamza, (2002), “Meslek Mensuplarının Adlarından Yapılmış Yer Adları”. Sadık Tural Armağanı (hzl. İdris Karakuş), AKM Yayınları. Ankara, s. 81-87.