1923 Tarihli Türk-Rum Nüfus Mübadelesinin Niğde'nin Demografik Yapısına Etkisi

Lozan barış görüşmeleri sırasında imzalanan, Türkiye'deki Rumlar ile Yunanistan'daki Müslümanların değişimine ilişkin anlaşma, her iki ülke açısından önemli sonuçlar doğurmuştur. Hemen belirtelim ki, insanların doğup büyüdüğü topraklardan zorla başka yere göç ettirilmesi bir insanlık dramıdır. Ancak Yunanistan'ın ele geçirdiği yerlerde uyguladığı politika bunu zorunlu hale getirmiştir. Çünkü Yunanistan ele geçirdiği yerleri millileştirmek için burada yaşayan başka unsurlara her türlü baskıyı yapıyordu. Aynı politikayı Batı Anadolu'yu işgali sırasında da uygulayınca Türk-Rum iki unsur arasında oluşan düşmanlık bu iki halkın bir arada yaşamasını imkânsız hale getirmiştir. Bunun yanında hem Türkiye hem de Yunanistan ülkesindeki başka unsuru göndermek suretiyle azınlık sorunundan kurtuluyor, milli devlet olma şansı yakalıyordu. Başlangıçta, özellikle ekonomik ve sosyal alanlarda bazı uyum problemleri yaşansa da zorunlu göç her iki ülkeyi de milli bir konuma getiriyordu. Niğde de bu göç olgusunun en yoğun yaşandığı illerden birisi olmuştur. Göçten önce % 30 civarında gayrimüslimin yaşadığı Niğde, göçten sonra % 100 bir Türk şehri haline gelmiştir.

The Exchange of Turkish and Greek Population in 1923 and its Effects on Niğde's Demographic Distribution

The treaty, signed during Lousanna Peace negotiations, regarding the exchange of the muslims living in Greece and Greeks living in Turkey resulted in important developments for the both countries. It should be stressed that compulsory exchanging of the people (renoving them from their own lands where they grew up) is a real cruelty for them but it had to be carried out in the areas where Greece implemented its policy because the people were under pressure by Greece, which wanted to nationalize its newly-captured areas. After it implemented the same nationalization policy when invading the West Anatolia, the hostility occured between both nations and living together in the same land became impossible. Meanwhile, both Turkey and Greece were sending minorities living in their lands to other countries and the two countries were getting of the minority problem and getting the chance of being a country of one nation. Although they first encountered adaptation problems in terms of economic and social aspects, compulsory migration started making the two countries become national. Niğde was one of the cities where that compulsory migration took place in significant numbers. Niğde,whose population had had 30% non-muslim minority before the migration, became a Turkish city with % 100 rate.

PDF

___

AGANOĞLU H. Y.: (2001), Osmanlı'dan Cumhuriyete Balkanların Makus Talihi, Göç, Kum Saati Yay., İstanbul.
Aktaş Köyü, Nüfus Kayıt Defteri, Niğde İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
ARI K.: (1999), "Türkiye'de Toprak Mülkiyeti ve Tarımsal Değişmede Mübadiller" Blanço 98, 75 Yılda Köylerden Şehirlere, T.İ.B. Yay., İstanbul.
ARI K.: (2000), Büyük Mübadele, Türkiye'ye Zorunlu Göç. (1923-1925), Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul.
Aşağı Sokubaşı Mahallesi, Nüfus Kayıt Defteri, Bor İlçe Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
Çarıklı Köyü, Nüfus Kayıt Defteri, Niğde İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
DEMİRÖZÜ D.: (t.y.)1922, Zorunlu Göç, www.lozanmubadeleleri.org.
Dikilitaş Köyü, Nüfus Kayıt Defteri, Niğde İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
Hamamlı Köyü, Nüfus Kayıt Defteri, Niğde İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
Hançerli Köyü, Nüfus Kayıt Defteri, Niğde İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
Hasaköy, Nüfus Kayıt Defteri, Niğde İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
İPEK N. (2000), Mübadele ve Samsun, Ankara:2000, TT Kurumu Yayını
Karacaören Köyü Nüfus Kayıt Defteri, Ulukışla İlçe Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
Kavuklu Köyü Nüfus Kayıt Defteri, Bor İlçe Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
KESKİN M.:(), "Milli Mücadele Başlarken Anadolu'nun Demografik Yapısı" Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 3.
Konaklı Köyü, Nüfus Kayıt Defteri, Niğde İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
Kumluca Köyü, Nüfus Kayıt Defteri, Niğde İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
Küçükköy, Nüfus Kayıt Defteri, Niğde İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
Maden Köyü Nüfus Kayıt Defteri, Ulukışla İlçe Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
Maden Mahallesi Nüfus Kayıt Defteri, Çamardı İlçe Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
Niğde İl ve Nüfus Müdürlüğü ve Çamardı, Bor, Ulukışla İlçe Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü, İlgili mahalle veya köylerin Nüfus Kayıt Defterleri.
Ovacık Köyü Nüfus Kayıt Defteri, Ulukışla İlçe Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
Saruhan Mahallesi Nüfus Kayıt Defteri, Niğde İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
SOSYAL İ.: (1989), Türkiye'nin Siyasal Antlaşmaları, (1920-1945), 1. Cilt, TTK. Basımevi, Ankara.
Tırhan Mahallesi Nüfus Kayıt Defteri, Niğde İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
Uluağaç Köyü, Nüfus Kayıt Defteri, Niğde İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
Yeşil Gölcük Köyü, Nüfus Kayıt Defteri, Niğde İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
Yeşilburç, Nüfus Kayıt Defteri, Niğde İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.
Yukarı Sokubaşı Mahallesi Nüfus Kayıt Defteri, Bor İlçe Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü Arşivi.