Dilek ÖZTAŞ, Özgür ERDEM, Burak KURT, Muhsin AKBABA

Hekim Adaylarının, AIDS Kavramına İlişkin Algıları; Metafor Analizi Örneği ve Bilişsel Yapıları; Bağımsız Kelime İlişkilendirme Testi Örneği

Amaç: Anlamı, ‘bir şeyi daha anlaşılır olanla açıklamak’ olan metafor kelimesi başta eğitim olmak üzere pek çok alanda çalışma konusu olmuştur. Edinsel Bağışıklık Yetmezliği Sendromu [Acquired Immun Deficiency Syndrome (AIDS)], kavrama yüklenen toplumsal kimlik açısından irdelendiğinde; farkındalık, önyargı, bilgi eksikliği gibi pek çok alanda aşılması gereken sorunları barındıran bir hastalıktır. Bu çalışmada, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin AIDS kavramına ilişkin sahip oldukları metaforları ortaya çıkarmak ve bilişsel yapılarını tespit etmek amaçlanmıştır. Yöntem: Öğrencilerin her birinin “AIDS ........ gibidir, çünkü .......” ibaresini tamamlamasıyla elde edilen ham veriler, nitel veri çözümleme teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin toplanmasında bağımsız kelime ilişkilendirme testi de kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizine göre değerlendirilerek kategorilere ayrılmıştır. Bulgular: Araştırmada, öğrenciler “AIDS” kavramına ilişkin olarak toplam 98 adet geçerli metafor üretmiştir. Bu metaforlar daha sonra ortak özellikleri bakımından irdelenerek 6 farklı kavramsal kategori altında toplanmıştır. Söz konusu bu 6 kavramsal kategori ailede ya da yakın çevrede AIDS hastası bulunma durumları bakımından önemli derecede farklılık göstermemiştir. Analiz sonuçlarına göre, bağımsız kelime ilişkilendirme testiyle toplam 10 kategori belirlenmiştir. Bu kapsamda hekim adaylarının AIDS ile ilgili bilişsel yapılarının en fazla “AIDS’in bulaşma yolları” kategorilerinde yoğunlaştığı tespit edilmiştir. Sonuç: Elde edilen sonuçlar hekim adaylarının AIDS kavramına yönelik bilişsel yapılarının daha bilinçli ve amaçlı olarak geliştirilmesi gerektiğine işaret etmektedir. Günümüzde, AIDS’in tüm dünyadaki her bireyi tehdit eden bir hastalık olduğu göz ardı edilmeyerek eğitim sürecinin dikkatlice planlanması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Metafor, tıp öğrencisi, AIDS kavramı

Perceptions of Physician Candidates on AIDS Concept; Metaphore Analysis Example and Cognitive Structures of Physician Candidates; The Sample of Free Word Association Test

Aim: The meaning of the metaphor, 'to explain something more clearly' has been the subject of many field work, especially education. AIDS; when the concept is examined in terms of social identity loaded; awareness, prejudice, lack of information, etc. In this study, it was aimed to reveal the metaphors of the students of Ankara Yıldırım Beyazıt University Faculty of Medicine on the concept of AIDS and to determine the cognitive structures. Method: The raw data obtained by completing each of the students' "AIDS is like .......... because ..." was analyzed using qualitative data analysis techniques. Free word association test was also used to collect the data. The obtained data were divided into categories according to the content analysis. Results: According to the findings of the research, students produced a total of 98 valid metaphors regarding the concept of "AIDS". These metaphors were then grouped into 5 different conceptual categories, which were examined in terms of their common features. In particular, these five conceptual categories did not differ significantly in terms of the presence of AIDS patients in the family or in the immediate vicinity. According to the analysis results, a total of 10 categories were determined by free word association test. In this context, it has been determined that the cognitive structures related to AIDS of physician candidates concentrate mostly in the categories of "AIDS transmission routes". At the end of the study, related proposals were mentioned. Conclusions: The results indicate that the cognitive structures of the candidates of AIDS should be developed more consciously and purposefully. Today, AIDS is a disease that threatens every individual in the world. Careful planning of the educational process is necessary.

Keywords:

AIDS, Metaphor, Medical student,

PDF

___

1. Fitzpatrick R. Society and changing patterns of disease. In: Scambler G, ed. Sociology as applied to medicine, 6th ed. London:Saunders; 2008. p.3-18.
2. KRAHNKE H. AIDS’ten böyle korunurum 300 soru 300 yanıt. (Çev.A.Y. Namal). İstanbul: AIDS Savaşım Derneği; 1992.
3. STİNE, G.J. Acquired immune deficiency syndrome. New Jersey: Prentice Hall; 1996.
4. KÖKDEMİR, H. Turkish university students' blame attributions and attitudes toward people with AIDS. Ankara: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2001.
5. GREEN, C.J. HIV infection and AIDS. In: F.D. Monahan, J.K. Sands, M. Neighbors, J.F. Marek and C.J. Green (Eds.), Phipps' medical–surgical nursing. Health and illness perspectives Mosby: St. Louis, Missouri, USA; 2007.
6. SHIVELY, M., SMITH, T.L., BORMANN, J. and GIFFORD, A.L. Evaluating Self-Efficacy for HIV Disease Management Skills. AIDS and Behavior, 2002; 6(4): 371-379.
7. Abay Ş.E., Sezer B., Başusta N.B. Hekim Adaylarının Hekim Kimliğine İlişkin Algıları: Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Metafor Analizi Örneği. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2017; 26 (1): 1-8.
8. Boelen C. The five-star doctor: an asset to heath care reform. Erişim adresi: http://www.who.int/entitmy/hrt/en/hrdj
9. Özvarış ŞB, Demirel Ö. Öğrenen merkezli tıp eğitimi eğitici rehberi. TTB ve Tıp Eğitimi ve Bilişimi AD., 2002 Haziran: 2.
10. Aslan D, Sayek İ. Tıp eğitimi içinde “uluslararası sağlık” yaklaşımı Hacettepe Tıp Dergisi 2005;36:135-138.
11.Watmough S, Waddelove C, Jaeger L. First year medical students’ perceptions of a career in medicine – How can these inform careers support? Constructing the future: Career guidance for changing contexts. Birmingham: Institute of Careers Guidance 2009.
12. Saban A. Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 2013;1(7):281-326.
13. Arslan M, Bayrakçı M. Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim-öğretim açısından incelenmesi. Millî Eğitim Dergisi 2006;171:100-108.
14. Shuell TJ. Teaching and learning as problem solving. Theory into Practice 1990; 29(2):102-108.
15. Oxford RL, Tomlinson S, Barcelos A, Harrington C, Lavine RZ, Saleh A, Longhini A. Clashing metaphors about classroom teachers: toward a systematic typology for the language teaching field. System 1998;26(1):3-50.
16. Forceville C. The identification of target and source in pictorial metaphors. Journal of Pragmatics 2002; 34:1-14.
17. Leech NL, Onwuegbuzie AJ. A typology of mixed methods research designs. Qual Quant 2007; 43: 265–275.
18. COHEN, L., MANION, L. and MORRISON, K.. Research methods in education. 6th ed. New York, NY: Routledge; 2007.
19. KUŞ, E. Nicel-nitel araştırma teknikleri. Ankara: Anı Yayıncılık; 2003.
20. ÇİFTÇİ, S. Kelime çağrışımlarının cinsiyet değişkenine göre gösterdiği temel nitelikler üzerine bir deneme. Turkish Studies, . 2009;4 (3): 633-654.
21. ERCAN, F., TASDERE, A. and ERCAN, N. Observation of cognitive structure and conceptual changes through word association tests. Journal of Turkish Science Education, 2010; 7(2): 138-154.
22. ISIKLI, M., TASDERE, A. and GOZ, N.L. Investigation teacher candidates’ cognitive structure about principles of Ataturk through word association test. Usak University Journal of Social Science, 2011; 4 (1): 50-72.
23. ATASOY, B. Fen öğrenimi ve öğretimi: Ankara Asil Yayınevi; 2004.
24. BAHAR, M., JOHNSTONE, A. H. and HANSELL, M. H.. Revisiting learning difficulties in biology. Journal of Biological Education, 1999;33: 84- 86.
25. SATO, M. and JAMES, P. "Nature" and "Environment" as perceived by niversity students and their supervisors. International Journal of Environmental Education and Information, 1999;18 (2): 165-172.
26. Denzin NK, Lincoln YS. Collecting and interpreting qualitative material. Thousand Oaks, CA: Sage;1998.
27. Miles MB, Huberman AM. Qualitative data analysis. London: Sage;1994.
28. Silverman D. Doing qualitative research: a practical handbook. London: Sage;2000.
29.BILGIN, N. Content analysis techniques and case studies in social sciences. Ankara: Siyasal Publication;2006
30. LICHTMAN, M. Qualitative research in education. Los Angeles: Sage Publications, Inc.;2010.
31. LEBLEBİCİ, D.N. ve KILIÇ, M. İçerik analizi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları; 2004
32. Draper C, Louw G. What is medicine and what is doctor? Medical students’ perceptions and expectations of their academic and Professional career. Medical Teacher 2007;29(5):100-107.
33. KIRAGU, S.W. Exploring sexuality education and the burdened teacher: a participatory approach in a rural primary school in Kenya Pastoral Care in Education, .2007; 25 (3): 5-15.
34. KYRYCHENKO, P., KOHLER, C. and SATHİAKUMAR, N. Evaluation of a school-based HIV/AIDS educational intervention in Ukraine. Journal of Adolescent Health, 2006;39: 900-907.
35. Ekici G., Kurt H., Öğretmen Adaylarının ‘AIDS’ Kavramı Konusundaki Bilişsel Yapıları: Bağımsız Kelime İlişkilendirme Testi Örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2014 Aralık; 18(3).