İklim değişimi senaryoları ve tür dağılım modeline göre kentsel yol ağaçlarının ekosistem hizmetleri bağlamında değerlendirilmesi: Robinia pseudoacacia L. örneği

Ulaşımın temel işlevlerine göre hareket, erişim ve yaşamın bir parçası olan yolların çevresinde dinamik, ekolojik ve estetik özellikleri ile yer alan ağaçlar kentsel yeşil alanların önemli bileşenleri arasındadır. Bu alanların fonksiyonları ve estetik özellikleri planlama ve tasarımda kullanılan bitkilerin formları, dokuları ve estetik fonksiyonları ile doğru orantılı olarak şekillenmektedir. Kentsel yol ağaçlandırma çalışmalarında bitkilerin ya da kullanılan canlı materyalin estetik ve fonksiyonel özelliklerinin yanı sıra ekolojik özellikleri ve yetişme koşulları ile de ele alınması bu çalışmaların sürdürülebilirliği bağlamında gereklidir. Öyle ki kentlerde artan sera gazı emisyonları sonucunda küresel ısınma, öncelikle yaşadığımız çevre, sonrasında ise tüm dünya için tehdit oluşturmaktadır. Küresel ısınmanın bir sonucu olarak iklim değişimi bugün dünya üzerindeki tüm canlıları etkilemekte ve doğanın dengesini değiştirmektedir. Doğanın dengesinin bozulması, içindeki tüm canlı unsurların değişim ve dönüşümünü ifade ederken insan refahı, ekosistem hizmetleri ve biyoçeşitlilik bağlamında da ciddi kayıplar anlamına gelmektedir. Çalışmanın amacı, ülkemizde kentsel yol ağaçlandırmaları çalışmalarında yaygın olarak kullanılan Robinia pseudoacacia L.’nin iklim değişimi sonucunda yayılış alanlarındaki değişimin tür dağılım modeli ile tespit edilmesi ve ekosistem hizmetleri bağlamında değerlendirilmesidir. Tür dağılım modelini temel alan MaxEnt 3.4.1 programı kullanılarak türe ait Türkiye’deki mevcut yayılış alanları ve iklim değişimine bağlı olarak geliştirilen senaryolara göre gelecek projeksiyonu kentler ve coğrafik bölgeler bazında tespit edilmiştir. Sonuç olarak; kentsel yol ağaçlarının yayılış alanlarındaki değişim biyoçeşitlilik ve kentsel ekosistem hizmetleri bağlamında tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

İklim değişimi, Ekosistem hizmetleri, Kentsel yol ağaçları, Robinia pseudoacacia L.

Evaluation of urban road trees in terms of ecosystem services according to climate change scenarios and species distribution model: The case of Robinia pseudoacacia L.

Trees with dynamic, ecological and aesthetic characteristics around the roads, which are a part of movement, access and life according to the basic functions of transportation, are among the crucial components of urban green spaces. The functions and aesthetic properties of these spaces are shaped by the forms, patterns and aesthetic functions of the plants used in planning and design. In the urban road planting, the aesthetic and functional properties of plants or the living materials used, are necessary in the context of the sustainability as well as their ecological characteristics and growing conditions. On account of increasing greenhouse gas emissions in cities, global warming poses a threat to the environment we live in and then to the whole world. As a result of global warming, climate change today affects all living things on earth and changes the balance of nature. Deterioration of nature while expressing the change and transformation of all living elements it also means losing human wellbeing in the context of ecosystem services and biodiversity. The aim of the study is to determine the changes in the distribution areas of Robinia pseudoacacia L., which is widely used in the urban road planting in terms of ecosystem services in Turkey. Using the MaxEnt 3.4.1 program based on the species distribution model, the current distribution areas of the species and the future projections based on climate change were determined on the basis of cities and geographic regions. As a result; changes in the distribution of urban road trees were discussed in the context of biodiversity and urban ecosystem services.

Keywords:

Climate change, Ecosystem services, Urban road trees, Robinia pseudoacacia L.,

PDF

___

Bridgen, M.R., 1992. Plantation silviculture of black locust. In Proceedings of the International Conference on Black Locust: Biology, Culture & Utilization, 17-21 Haziran 1991, Michigan U.S.A., s.21–32.
CESM, 2019. Community earth system model. http://www. cesm.ucar.edu/models/ccsm4.0/, Accessed: 25.04.2019.
Cierjacks, A., Kowarik, I., Joshi, J., Hempel, S., Ristow, M., Von der Lippe, M., Weber, E. 2013. Biological flora of the British Isles: Robinia pseudoacacia. Journal of Ecology, 101: 1623–1640.
Dirik, H., Erdoğan, R., Altınçekiç, H. S., Altınçekiç, H., 2014. Kent ağaçlarının işlevleri, koruma önemi ve değer belirleme yaklaşımları. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 15(2): 161-174.
Gupta, R.K., 1993. Multipurpose Trees for Agroforestry and Wasteland Utilisation. Oxford & IBH Publishing, Hindistan. IPCC, 1992. Climate change 1990 and 1992 assessments. https://www.ipcc.ch/report/climate-change-the-ipcc-1990-and-1992-assessments/, Accessed: 20.04.2019.
IPCC, 2013. Climate Change 2013: The physical science basis: contribution of working group first to the fifth assessment report of the intergovernmental panel on climate change. https://www.ipcc.ch/report/ar5/wg1/, Accessed: 15.04.2019.
IPCC, 2014. Impacts, Adaptation and Vulnerability: Summary for Policymakers. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York.
IPCC, 2019. The intergovermental panel on climate change. https://www.ipcc.ch/about/, Accessed: 20.04.2019.
Kim, G., Coseo, P., 2018. Urban park systems to support sustainability: the role of urban park systems in hot arid urban climates. Forests, 9(7):1-16.
Kuşçu Şimşek, Ç., Ödül, H., 2019. A method proposal for monitoring the microclimatic change in an urban area. Sustainable Cities and Society, 46: 1-11.
Li, G., Xu, G., Guo, K., Du, S., 2014. Mapping the global potential geographical distribution of black locust (Robinia pseudoacacia L.) using herbarium data and a maximum entropy model. Forests, 5: 2773-2792.
Livesley, S.J., McPherson, E. G., Calfapietra, C., 2016. The urban forest and ecosystem services: impacts on urban water, heat, and pollution cycles at the tree, street, and city scale. Journal of Environmental Quality, 45: 119–124
Manes, F., Salvatori, E., 2014. Ecosystem services of urban trees: The case of Rome. Agrochimica-Pisa, 58(3): 222-233.
Ng, E., Ren, C., 2018. China’s adaptation to climate&urban climatic changes: A critical review. Urban Climate, 23: 352-372.
Oliveira, M.D., Hamilton, S.K., Calheiros, D.F., Jacobi, C.M. Latini, R.O., 2010. Modeling the potential distribution of the invasive golden mussel limnoperna fortunei in the upper Paraguay river system using limnological variables. Brazil Journal of Biology, 3: 831-840.
Phillips, D., 2011. Assessment of ecosystem services provided by urban trees: public lands within the urban growth boundary of corvallis, Oregon. Technical Report, EPA, Oregon.
Sitzia, T., Cierjaks, A., Rigo, D., Caudullo, G., 2016. Robinia pseudoacacia in Europe: distribution, habitat, usage and threats. In: Miguel-Ayanz, S., de Rigo, J., Caudullo, G., Houston Durrant, T. Mauri, A. (Ed.), European Atlas of Tree Species, European Commission, pp. 166-167.
WorldClim, 2019. Global climate data. http://www.worldclim.org/ , Accessed: 25.03.2019.
WWF, 2019. WWF Türkiye web sitesi. www.wwf.org.tr, Erişim: 22.04.2019.