Ceyhun GÖL, İlhami ÜNVER, Süleyman ÖZHAN

Çankırı-Eldivan yöresinde arazi kullanma türleri ile yüzey toprağı nemi arasındaki ilişkiler

Bu çalışmanın amacı, Çankırı-Eldivan yöresinde farklı arazi kullanım türleri (tarım-orman-mera) ve bakının toprağın hidrofıziksel özellikleri üzerindeki etkisini araştırmaktır. Bu etkiyi belirlemek üzere Çankırı-Eldivan yöresinde doğal orman, dikim ormanı (plantasyon), mera ve tarım arazisi olarak değerlendirilen ve iki farklı bakıda açılan 21 adet toprak profilinden alman 79 adet toprak örneği üzerinde bazı hidrofıziksel ve kimyasal analizler yapılmıştır. Elde edilen bulgular, hidrolik iletkenliğin arazi kullanım türüne göre, hidrolik iletkenlik ve tarla kapasitesinin bakıya göre önemli düzeyde değiştiğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler:

Çankırı, toprak, toprak analizleri, arazi kullanımı, toprak fiziksel özellikleri

The relationships between land use types and moisture contents at the surface soil in the Çankırı-Eldivan Region

The objective of this research was to investigate the effects of different land uses (agriculture-forest-grassland) and aspect on hydrophysical soil properties. In order to determine those effects, some hydrophysical and chemical analyses were döne on 79 soil samples from 21 soil profiles at two aspects covered by natural forest, plantation, grazing land and agricultural land. Results showed that hydraulic conductivity properties changed with land use type, and hydraulic conductivity and field capacity changed with aspect significantly.

Keywords:

Cankiri, soil, soil analysis, land use, soil physical properties,

PDF

___

Anonim. 1998. Çankırı İli Arazi Varlığı. T.C. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları. Ankara.

Anonim. 2001. Eldivan meteoroloji istasyonu iklim verileri. Meteoroloji Genel Müdürlüğü Kayıtları, Ankara.

Anşin, R. 1983. Türkiye'nin flora bölgeleri ve bu bölgelerde yayılan asal vejetasyon tipleri. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fak. Dergisi Yıl 1983, Cilt: 6, Sayı: 2, Trabzon.

Bouyoucos, G.J. 1951. A Recalibration of The Hydrometer For Making Mecanical Analysis of Soil. Agro. J. No: 43; 434-438.

Cassel, D.K., Nielsen, D.R. 1986. Mehods of Soil Analysis, Part 1, Physical and Mineralogical Methods-Agronomy Monograph no.9 (2nd edition) American Society of Agronomy-Soil Science Society of America, Madison, USA

Göl, C. 2002. Çankırı-Eldivan Yöresinde Arazi Kullanım Türleri ile Bazı Toprak Özellikleri Arasındaki İlişkiler. A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (yayınlanmamış), Ankara.

Hızal, A. 1982. Toprak haritacılığında toprak etüdleri ve örnekleme sistemleri. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi, Seri B, Cilt 32, Sayı 2, İstanbul

Hızal, A., Tolay, U., Dönmez, E. 1982. Çeşitli Toprak İşleme Yöntemlerinin Kerpe Yöresindeki Bozuk Baltalıklarda İnce Tekstürlü Toprakların Fiziksel Özellikleri ve Ağaçlandırma Başarısı Üzerine Etkileri. Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçlan Araştırma Enstitüsü Yayınlan, İzmit.

Jackson, M.L. 1967. Soil Chemical Analysis. Prince Hall Inc. Englewood Cliffs, N.J..USA.

Jang, Y.S., Kim, Y.W., Lee, S.I. 2002. Hydrolik Properties and Leachate Level Analysis of Kimpo Metropolitan Landfill, Korea. Waste management, 22; 261-267.

Kantarcı, M.D. 1980. Belgrad Ormanı Toprak Tipleri ve Orman Yetişme Ortamı Birimlerinin Haritalanması Üzerine Araştırmalar. İ.Ü. Orman Fak. İ.Ü. Yaym No: 2636, Fak.No: 275, İstanbul.

Ketin, İ. 1962. 1:500 000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası. Sinop. MTA Yayınları. Ankara.

Okatan, A. 1986. Trabzon-Meryemana Deresi Yağış Havzası Alpin Meralarının Bazı Fiziksel ve Hidrolojik Toprak Özellikleri ile Vejetasyon Yapısı Üzerine Araştırmalar. Doktora tezi. K.T.Ü. Fen Bilimleri Enst. Trabzon.

Özhan, S. 1977. Belgrad Ormanı Orta Dere Yağış Havzasında Ölü Örtünün Hidrolojik Bakımdan Önemli Özelliklerinin Bazı Yöresel Etkenlere Göre Değişimi İÜ. Orman Fak Y., İ.Ü. Yaym No: 2330, O. F. Y.No:235, İstanbul.

Özyuvacı, N. 1976. Arnavutköy Deresi Yağış Havzasında Hidrolojik Durumu Etkileyen Bazı Bitki-Toprak Su İlişkileri. İ.Ü. Orman Fak. F. Yaym No: 221 Ü.Yayın No: 2082 İstanbul.

Richards, L.A. 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils (moisture retantion curve). Dept. of Agri. Handbook 60. USA.

Soil Survey Staff. 1993. Soil Survey Manual. USDA. Handbook No: 18. Washington D.C

Türüdü, Ö.A. 1981. Trabzon İli Hamsiköy Yöresindeki Yüksek Arazide Aynı Bakıda Bulunan Ladin Ormanı, Kayın Ormanı, Çayır ve Mısır Tarlası Topraklarının Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özelliklerinin Karşılaştırmalı Olarak Araştırılması. K.T.Ü. Orman Fak. Genel Yayın No: 130, O.F.Y. No: 13, Trabzon.