İNSAN HAKLARI VE BİYOTIP SÖZLEŞMESİ’NİN UYGULANMASINDA TÜRKİYE İNSAN HAKLARI VE EŞİTLİK KURUMU

Temel bilim alanlarındaki gelişmelerin katma değer etkisi en ağırlıklı olarak tıpta görülmektedir.  Tıptaki gelişmeler yeni farkına varılan etik ve hukuki sorunların da yaşanmasına neden olmaktadır. İnsan onuruna yönelik bu sorunların bilinci ile hazırlanarak taraf devletlerin imzasına açılan İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi 2004 yılında da iç hukukumuzun bir parçası haline gelmiştir. Geçen on dört yıllık süreçte Sözleşme’nin ülkemiz tıp meslek insanlarınca farkındalığının istenilen duruma erişememesinin yanı sıra mahkemelerce de Sözleşme’ye yeterince atıfta bulunulmamıştır. 6/4/2016 tarihinde kabul edilen 6701 sayılı Kanun ile insan haklarının korunması ve geliştirilmesi, hukuken tanınmış hak ve hürriyetlerden yararlanma ayrımcılığının önlenmesi ve bu konuda ulusal önleme mekanizması görevini yerine getirmek üzere Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu kurulmuştur. Bu makalede, Türkiye’de sağlık hizmetlerinin sunumunda son iki on yılda sayısı giderek artan tıbbi uygulama hataları iddialarında Sözleşme kapsamında standart müdahale kavramına yeni bir bakış açısı getirilmesi ve bu bakış açısının etkinleştirilmesinde Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’nun 6701 sayı ile kendisine verilen Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası insan hakları sözleşmelerinin uygulanmasını izlemek görevini yerini getirirken üstlenmesi gereken rol konusunda bir başlangıç yapılması hedeflenmiştir.

___

  • Aydın, E. (2006). Dünya ve Türk Tıp Tarihi, Güneş Kitabevi, Ankara.
  • Bal S. (2009). “An Introduction to Medical Malpractice in the United States”, Clin Orthop Relat Res 467:339-347.
  • Dugdale C.D, Epstein R, Pantilat Z.S. (1999). “Time and the patient-Physician Relationship”, JGIM 14 / (supplement 1), 34-40.
  • Eren Ö. C, Lutz E.E. V. (2017). “Turkey and the Council of Europe’s Oviedo Convention at Its 20th Anniversary” Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi 22/2, 73-74.
  • Güriz, A. (2003). Hukuk Felsefesi, Siyasal Kitabevi, Ankara.
  • Hakeri, H. (2012). Tıp Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Hançerlioğlu, O. (2003). Ruhbilim Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • Kök, A.N. (2014). Türk Ceza Adalet Sisteminde Adli Tıp Uygulamaları, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Kök A.N. (2005). “İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesine Göre Aydınlatma ve Rıza”, KhukA, 8, 116-121.
  • Musellım B, Borekcı S. and et al. (2017). “What should be the appropriate minimal duration for patient examination and evaluation in pulmonary outpatient clinics?” Ann Thorac Med. 12/3, 177-182.
  • Rousseau, J.J. (1999). Toplum Sözleşmesi, Öteki Yayınevi, Ankara.
  • Sağlık Bakanlığı. Sağlıkta Dönüşüm. https://www.saglik.gov.tr/TR,11415/saglikta-donusum- programi.html
  • Savaş, H. (2007). Sağlık çalışanlarının ve sağlık Kurumlarının Tıbbi Müdahaleden Doğan Sorumlulukları, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Türk Tabipleri Birliği. (2002). Hekimlik Meslek Etik Kuralları, Yorum Matbaacılık, Ankara.
  • Zanden, J. W. V. (1996). Sociology, McGraw-Hill, Inc., New York.