ÇOCUKLARDA ADALET KAVRAMININ ŞİDDET VE ÇOCUK HAK LARI ÜZERİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

Bir toplumda adaletin sağlanabilmesi için bireylerin adalet duygusuna sahip olması önemlidir. Adalet duygusunun oluşması erken çocukluk döneminden itibaren başlar. Çocuklar bu erken dönemden itibaren duyu sistemleriyle hem kendi ihtiyaçlarını hem de çevrelerinin beklentilerini tanırlar. Tüm bunlara verdikleri tepkilerden oluşan davranışlarının sağlıklı gelişimi farklı gelişim parametrelerinin uyumu ve bütünlük içinde olmasına bağlıdır. Duygu durumlarının oluşmaya başladığı bu gelişim sürecinin yaşandığı fiziksel ve duygusal ortamı aile sağlar. Adalet kavramını ele alan pek çok yaklaşım, çoğu zaman adaletin toplumsal boyutuna odaklanırken adalet duygusunun tekil insan için oluşmaya başladığı aile kurumunun göz ardı etmiştir. Çocuk Hakları Sözleşmesi gibi önemli değerler ortaya koyan uluslararası organizasyonlar - eşitsizlik ve ekonomik kısıtlamalar belirleyici olduğunda - uygulamada işlevsiz kalmıştır. Bu çalışmada bazı adalet tanımlarına ve çocuk haklarına değinilmiş ve kişinin adalet duygusunun oluşmasında önemli yere sahip olan anne rahmi ve erken çocukluk dönemlerindeki ebeveyn davranışlarına dikkat çekilmek istenmiştir. Şiddet unsurunun etkileri özellikle tartışılmıştır. Yetenekleri geliştikçe, ihtiyaçları ve beklentileri arttıkça hak ettikleri de artmaya başlayan çocukların adalet duyguları, bu erken dönemden başlayarak haklarını ne kadar elde edebildikleriyle ilişkili olarak gelişir. Bu çalışmanın amacı, ebeveynlerin anne rahmi ve erken bebeklik dönemi dâhil olmak üzere çocuklarına yönelttikleri duyguların, gösterdikleri davranışların, rızık dağıtmadaki aracı rollerinin, kişinin adalet duygusunun gelişmesine nasıl etki edebileceğini ortaya koymaktır. Çalışma, bu amaçla, ebeveynlerin planlı ya da plansız başlayan gebelik sürecinden itibaren çocuklarıyla ilişki içinde oldukları her durumda yapma(ma)ları gerekenler hakkında öneriler de içermektedir. 

___

  • Altuntaş, H. ve Şahin, M. (2012). Kuran-ı Kerim Meali. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
  • Berk, L. (2015). Bebekler ve Çocuklar: Doğum Öncesinden Orta Çocukluğa. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Bozkurt, Aras ve Kumtepe, E. G. (2014, Şubat). Oyunlaştırma, Oyun Felsefesi ve Eğitim: Gamification. Akademik Bilişim, Akademik Bilişim Konferansında sunulan bildiri, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. https://ab.org.tr/ab14/bildiri/233.pdf (Erişim Tarihi: 25.11.2018).
  • Doğru, S. (2014). Çocuk Hakları ve Koruma. Ankara: Eğiten Kitap Yayınları.
  • Kliegman, Stanton, St. Geme, Schor. (eds.). (2016). Nelson Textbook of Pediatrics. Volume 1. Philadelphia: Elsevier.
  • Santrock, J. (2017). Yaşam Boyu Gelişim: Gelişim Psikolojisi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Tüzün, M. (2014). Dünya Bilgelerinden Özlü Sözler. İstanbul: Sis yayıncılık.
  • Öktem, N. ve Türkbağ, U. (2001). Felsefe, Sosyoloji, Hukuk ve Devlet. İstanbul: Der Yayınları.
  • Unicef Türkiye (2004). Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme. https://www.unicefturk.org/public/uploads/files/UNICEF_CocukHaklarinaDairSozlesme.pdf (Erişim Tarihi: 25.11.2018).
  • United Nations Department of Economic and Social Affairs Population Division (October, 2017). Household Size and Composition Around the World. http://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/popfacts/PopFacts_2017-2.pdf (Erişim Tarihi: 25.11.2018).
  • Wardlaw, Gordon M. & Smith Anne M. (2009). Contemporary Nutrition. New York: McGraw-Hill.
  • World Health Organisation, Global Health Observatory Repository. (2017). http://apps.who.int/gho/data/node.main.BMIPLUS1C?lang=en (Erişim Tarihi: 25.11.2018).
  • WHO Report of the Commission on Ending Childhood Obesity, (2016).
  • http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/204176/9789241510066_eng.pdf;jsessionid=626DD9A1C09C7E18DC49356AB05106D2?sequence=1 (Erişim Tarihi: 25.11.2018).