Diplomatik Kriz Dönemlerinde Medyanın Ritmi: Skripal ve Kaşıkçı Olayları Üzerine Karşılaştırmalı Ritimanaliz

Diplomatik krizler, devletler arasında meydana gelen iki ya da çok taraflı anlaşmazlıklardır. Bu krizlerin sürelerini ve etkilerini devletlerin tavırları belirlemektedir. Diplomatik krizlerin seyri hakkında bilgi veren yapılardan biri de medyadır. Medya, diplomatik krizleri hatırlatarak siyasi, ekonomik, askeri ve ideolojik hesaplaşmaların sürdürülmesine zemin hazırlayabilmektedir. Uluslararası medyanın diplomatik krizler karşısındaki tavrında merkez ülkelerinin siyasetleri belirleyici olabilmektedir. Devletleri ya da blokları karşı karşıya getiren krizlerin medyada yer alma sıklığı haber ritimlerini etkilemekte, haber ritmi sona ermeyen olaylar baskı unsuru olarak kullanılabilmektedir. 2018 yılında eski çifte ajan Sergey Skripal’e yönelik suikast girişimi ve Gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın Suudi Arabistan konsolosluğunda öldürülmesi sonucunda ortaya çıkan diplomatik krizler bunun örneklerindendir. Bu çalışmada diplomatik krizlerin medyanın ritmini nasıl etkilediği ve haber ritmi üzerinden krizlerin nasıl devam ettirildiği gösterilmeye çalışılmıştır. BBC, CNN ve RT’nin Skripal olayı ve Kaşıkçı suikastına dair haberleri Henri Lefebvre tarafından temelleri atılan “ritimanaliz” yöntemiyle incelenmiştir. Ritmin baskı anlamına geldiği kabulüyle hareket edilen çalışmada, farklı ideolojileri temsil eden uluslararası yayın kuruluşlarının haber ritimleri örnek olaylar üzerinden karşılaştırılmış, resmî söylemleri yansıtma eğilimi gösteren medyanın diplomatik krizlerin sürdürülmesinde, tırmandırılmasında ve tarafların tezlerini savunmalarında rol oynadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Diplomatik Kriz, Skripal Olayı, Kaşıkçı Suikastı, Ritimanaliz, Haber Ritmi

The Rhythm of the Media in Periods of the Diplomatic Crisis: Comparative Rhythmanalysis of the Cases of Skripal and Khashoggi

Diplomatic crises are bilateral or multilateral conflicts between states. The duration and effects of diplomatic crises are determined by the attitudes of the states. Media is one of the tools that provide information about the progress of the diplomatic crises. Media that remind diplomatic crises can prepare the ground for the continuation of political, economic, military and ideological confrontations. The policies of the central countries may be decisive in the attitude of international media towards diplomatic crises. The frequency of media coverage of crises that bring states or blocs against each other affects the rhythm of the news and events that do not end in news rhythm can be used as an element of oppression. The assassination attempt on former double agent Sergei Skripal in 2018 and the murder of journalist Jamal Khashoggi in the Saudi Arabian consulate in 2018 are examples of the international diplomatic crises. This study attempts to show how diplomatic crises affect the rhythm of the media and how the crises are sustained through the news rhythm. The news of the BBC, CNN and RT on the Skripal case and assassination of Khashoggi were analyzed by “rhythmanalysis” method founded by Henri Lefebvre. Based on the acceptance that rhythm means pressure, the news rhythms of international broadcasters representing different ideologies were compared through case studies. In sum, this paper concludes that the media which tends to reflect official discourses play a role in perpetuating and escalating diplomatic crises and defending the arguments of the parties.

Keywords:

Diplomatic Crisis, Skripal Case, Assassination of Khashoggi, Rhythmanalysis, News Rhythm,

PDF

___

Anderson, P. (2015). Amerikan Dış Politikası ve Düşünürleri. (Baysal, B. çev.). Ankara: NotaBene Yayınları.
Berridge G. R. & James, A. (2003). A Dictionary of Diplomacy. (2nd edition). New York: Palgrave Macmillan.
Bull, H. (1995). The Anarchical Society: A Study of Order in World Politics. (2nd edition). London: Macmillan Press.
BBC Türkçe. (2018). 7 soruda Batı ile Rusya arasındaki casus krizi. BBC Türkçe. 25.02.2021 tarihinde https:// www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-43430893 adresinden edinilmiştir.
BBC News. (2021). Jamal Khashoggi: All you need to know about Saudi journalist’s death. BBC News. 26.02.2021 tarihinde https://www.bbc.com/news/world-europe-45812399 adresinden edinilmiştir.
CNN. (2021). US intelligence report finds Saudi Crown Prince responsible for approving operation that killed Khashoggi. 27.02.2021 tarihinde https://edition.cnn.com/2021/02/26/politics/biden-administrationkhashoggi- report/index.html adresinden edinilmiştir.
Cull, N. J. (2009). Public Diplomacy: Lessons from the Past. Los Angeles: Figueroa Press.
Cull, N. J. (2012). The Decline and Fall of the United States of Information Agency: American Public Diplomacy 1989-2001. New York: Palgrave Macmillan.
Evans, G. & Newnham, J. (2007). Uluslararası İlişkiler Sözlüğü. (Utku, H. A. çev.). İstanbul: Gökkubbe.
Eyigün, C. (2020). 21. yüzyılda savaşın medyatik inşası: Yeni Soğuk Savaş ve Türkiye. Yayınlanmış Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Heywood, A. (2018a). Küresel Siyaset. (5. baskı). (Uslu, N. ve Özdemir, H. çev.). Ankara: BB101 Yayınları.
Heywood, A. (2018b). Siyasetin ve Uluslararası İlişkilerin Temel Kavramları. (4. baskı). (Bakırcı, F. çev.). Ankara: BB101 Yayınları.
İskit, T. (2015). Diplomasi Tarihi, Teorisi, Kurumları ve Uygulaması. (5. baskı). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Lefebvre, H. (2017). Ritimanaliz: Mekân, Zaman ve Gündelik Hayat. (Batur, A. L. çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık.
Marks, S. & Freeman, C. W. (1998). Diplomacy. Britannica. 22.02. 2021 tarihinde https://www.britannica.com/ topic/diplomacy adresinden edinilmiştir.
Nye, J. S. (2017). Yumuşak Güç. (2. baskı). (İnan Aydın, R. çev.). Ankara: BB101 Yayınları.
Sander, O. (2012). Siyasi Tarih 1918-1994. (21. baskı). Ankara: İmge Kitabevi.
U.S. Department of State. (2021). Accountability for the murder of Jamal Khashoggi. 27.02. 2021 tarihinde https://www.state.gov/accountability-for-the-murder-of-jamal-khashoggi/ adresinden edinilmiştir.
Watson, A. (1984). Diplomacy: The Dialogue Between States. New York: Routledge.