2016 Yılında Yaşanan Terör Olaylarının Mizah Dergilerine Yansıması

Karikatür ve siyaset, basın tarihi boyunca yakın ilişki içinde olmuştur. Dönemin siyasi yapısı, o dönemde yaşanan siyasi ya da siyasi olaylara bağlı olarak gelişen toplumsal olaylar, siyasi aktörler, karikatürlerde ve mizah dergilerinde yer bulmuştur. Ülkemizde ise 2016 yılı gündem açısından çok yoğun geçmiştir. 2016 yılı boyunca 27 terör saldırısı gerçekleşmiştir. Bu saldırılarda yüzlerce kişi hayatını kaybetmiş, binlerce insan da yaralanmıştır. Çalışmada ise, 2016 yılında yaşanan ve ülkeyi derin yasa boğan terör olaylarının mizah dergilerinde nasıl ele alındığı, bunlara mizah dergilerinde ne kadar yer verildiği ve terör olaylarının nasıl değerlendirildiği incelenmiştir. Çalışmanın araştırma sorusunu, çalışmaya konu olan mizah dergilerinin siyasi eğilimlerinin ve ideolojik yapılarının karikatürlere nasıl yansıdığı oluşturmaktadır. Bu bağlamda Penguen, Gırgır ve Uykusuz dergilerinin kapak sayfaları, Teun van Dijk'in “eleştirel söylem analizi” yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Bu dergiler, siyasi karikatür dergiciliğinin önemli örneklerini oluşturmaları ve Türkiye'de geniş okuyucu kitlesine sahip olmaları nedeniyle araştırma nesnesi olarak seçilmiştir. Yapılan inceleme sonucunda konu ile ilgili Penguen Dergisi'nde 8, Gırgır Dergisi'nde 6, Uykusuz Dergisi'nde 7 kapak sayfası çizilmiştir. Çalışmada toplam 21 kapak sayfası incelenmiştir. Penguen Dergisi, olaylara terör saldırılarına maruz kalan insanlar açısından bakmıştır. Gırgır Dergisi olaylara eleştirel yaklaşmıştır. Ancak konuyla ilgili en sert eleştiriyi Uykusuz Dergisi yapmıştır. Genel olarak terör olaylarından duyulan üzüntü, karikatürlerde yer bulmuştur. 

___

  • Rachel, M. C. & Mullen B. (2008). About face: Facial prominence of George W. Bush in political cartoons as a function of war. The Leadership Quarterly, 19, 107-116.