Çiğdem GÖZEL, Hürkan ATAŞ, Uğur GÖZEL, Ayşenur YILMAZ

Yerel entomopatojen nematodların Süne Eurygaster integriceps Puton, 1881 (Hemiptera: Scutelleridae) erginleri üzerindeki etkinliği

Buğday ülkemizde yaygın olarak yetiştiriciliği yapılan en önemli kültür bitkilerinden birisidir. Buğday üretiminde ekonomik kayıplara neden olan ana zararlı Süne, Eurygaster integriceps Puton (Hemiptera: Scutelleridae)’dir. Bu çalışmada, üç yerel entomopatojen nematod (EPN) türünün [Steinernema feltiae (Filipjev, 1934) (Yalova), S. carpocapsae (Weiser, 1955) (Sakarya) (Nematoda: Heterorhabditidae) ve Heterorhabditis bacteriophora (Poinar, 1975) (Sakarya) (Nematoda: Steinernematidae)] iki uygulama dozunun (500-1000 IJs/ergin) 25 oC sıcaklıkta laboratuvar koşullarında Süne erginleri üzerinde meydana getirdikleri ölüm oranları belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre Süne erginleri üzerinde meydana getirdiği en yüksek ölüm oranı 1000 IJs dozundaki uygulamalarda 7. gün sonunda S. feltiae, H. bacteriophora ve S. carpocapsae türlerinde sırası ile %100, 92 ve 100 olarak belirlenmiştir. Bu sonuçlar çalışmada kullanılan yerel EPN türlerinin Süne erginlerini infekte etme oranının yüksek seviyelere ulaşabildiğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

süne, entomopatojen nematod, buğday, biyolojik mücadele

Efficiency of native entomopathogenic nematodes on Sunn pest Eurygaster integriceps Puton, 1881 (Hemiptera: Scutelleridae)

Wheat is one of the most important cultivated plants in Turkey. Its main pest is Sunn pest, Eurygaster integriceps Puton (Hemiptera: Scutelleridae). In this study, the mortality caused to Sunn pest adults by isolates of three entomopathogenic nematode (EPN) species from Turkey, namely Steinernema feltiae (Filipjev, 1934) (Yalova isolate), S. carpocapsae (Weiser, 1955) (Sakarya isolate) (Nematoda: Heterorhabditidae), and Heterorhabditis bacteriophora (Poinar, 1975) (Sakarya isolate) (Nematoda: Steinernematidae), was determined at two application doses (500-1000 IJs/adult) and 25 oC under laboratory conditions. The highest recorded mortalities were 100%, 100% and 92% for S. carpocapsae, S. feltiae and H. bacteriophora, respectively, at 1000 IJs dosage and 7 days after application. These results showed that the EPN strains used in the study have the potential to control Sunn pest but field studies would need to be done to determine their efficacy under a range of environmental conditions.

Keywords:

Sunn pest, entomopathogenic nematode, wheat, biological control,

PDF

___

Anonim, 2019. Buğday Entegre Mücadele Teknik Talimatı. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Ankara 138 s.
Akhurst R.J. & N.E. Boemare, 1990. Biology and Taxonomy of Xenorhabdus. In: Gaugler, R., Kaya, H.K. Eds. Entomopathogenic nematodes in biological control. C.R.C. Press, Boca Raton, FL., 75-90.
Bedding R.A. & R.J. Akhurst, 1975. A simple technique for the detection of insect parasitic Rhabditid nematodes in soil. Nematologica, 21: 109-110.
Bedding R.A. & A.S. Molyneux, 1982. Penetration of insect cuticle by infective juveniles of Heterorhabditis spp. (Heterorhabditidae: Nematoda). Nematologica, 28: 354-359.
Canhilal R., W. Reid, H. Kutuk & M. El-Bouhssini, 2007. Susceptibility of sunn pest, Eurygaster integriceps Puton (Hemiptera: Scutelleridae), to various entomopathogenic nematodes (Rhabditida: Steinernematidae and Heterorhabditidae). Journal of Agrıcultural and Urban Entomology, 24 (1):19- 27.
Critchley B.R., 1998. Literature review of sunn pest (Eurygaster integriceps) Put. (Hemiptera, Scutelleridae). Crop Protection, 17 (4):271-287.
Dizlek H., 2010. Süne zararına uğramış ekmeklik buğdayların bazı niteliklerinin incelenmesi ve iyileştirilmesi olanakları üzerine bir araştırma. Çukurova, Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı, Adana, 252 s.
Fao, 2018. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC (Erişim Tarihi: 15.09.2019).
Gaugler R., E. Lewis & R.J. Stuart, 1997. Ecology in the service of biological control: The case of entomopathogenic nematodes. Oecologia, 109: 483-489.
Gouge D.H., L.L. Lee & T.J. Henneberry, 1999. Effect of temperature and lepidopteran host species on entomopathogenic nematodes (Nematoda: Steinernematidae and Heterorhabditidae) infection. Environmental Entomology, 28 (5):876-883.
Gözel Ç. & U. Gözel, 2019. The efficacy of native entomopathogenic nematodes against the pine processionary moth, Thaumetopoea pityocampa Den. & Schiff. (Lepidoptera: Thaumetopoeidae). Turkish Journal of Biological Control, 10 (2):118-126.
Grewal P.S., R.U. Ehlers & D.I. Shapıro-Ilan, 2005. Nematodes as biocontrol agents. CABI Publishing, USA, 506 p.
Hariri G., P.C. Williams & F. Jaby El-Haramein, 2000. Influence of Pentatomidae insect on the physical dough properties and two-layered flat bread baking quality of Syrian Wheat. Journal of Cereal Science, 31: 111-118.
Kaya H.K., R. Gaugler, 1993. Entomopathogenic Nematodes. Annual Review of Entomology, 38 (125):181-206.
Kaya H.K. & S.P. Stock, 1997. Techniques in Insect Nematology. In: Lacey, L.A. Ed. Manual of Techniques in Insect Pathology. Biological Techniques Series. San Diego, London: Academic Press., 281-324.
Kepenekci İ., 2004. Pathogenicity of entomopathogenic nematodes to Eurygaster maura L. (Hemiptera: Pentatomidae). Russian Journal of Nematology, 12 (2):157-160.
Koçak E., A. Gökçe & İ. Kepenekci, 2007. Infectivity of Steinernema feltiae Filipjev (Rhabditida: Steinernematidae) to Eurygaster maura L. 245-250. Proceedings of second international conference on sunn pest (19-22 July 2004, Aleppo, Syria) in: Sunn pest management, a decade of progress, 1994-2004 (Eds: B. L. Parker, M. Skinner, M. E. Bouhssini, S. G. Kumari). The Arab Society for Plant Protection, Beirut, Lebanon., 432 p.
Lacey L.A., 2001. Control of codling moth, Cydia pomonella, with Steinernema carpocapsae: Effects of suplamental wetting and pupation site on infection rate. Biological Control, 20: 48-56.
Melan K., 2005. Süne ve mücadelesi. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara, 18 s.
Memişoğlu H., 1985. Ankara ilinde süne türlerinin (Eurygaster spp.) (Hemiptera: Scutelleridae) yayılışları ve E. maura L.’nin biyo-ekolojisi ile savaş yöntemleri üzerinde araştırmalar. 194 s.
Miller R.H. & J.G. Morse, 1996. Sunn pest and their control in the Near East. FAO Plant Production and Protection. FAO, Rome, Italy, p. 165.
Örün H., 1998. Türkiye’de süne mücadelesinin organizasyonu ve ekonomik analizi, entegre süne mücadelesi. Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü, 6-9 Ocak, Ankara, 63-68.
Özbek H. & R. Hayat, 2003. Tahıl, sebze, yem ve endüstri bitki zararlıları. Atatürk Üniversitesi Yayınları no:930, Ziraat Fakültesi Yayınları no: 340, Ders Kitapları Serisi no: 87, Erzurum.
Peçen A., 2019. Güneydoğu Anadolu Bölgesi süne (Eurygaster spp. Hemiptera: Scutelleridae) ve kımıl (Aelia spp. Hemiptera: Pentatomidae) kışlak alanlarında entomopatojen nematod türlerinin sürveyi, entomopatojen nematodların süne ve kımıl mücadelesinde kullanım olanaklarının araştırılması. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Doktora Tezi, Tokat, Türkiye, 75 s.
Poinar G.O. Jr., 1979. Nematodes for biological control of insects, C.R.C. Press, Boca Raton, FL., 249-277.
Smart Jr. G.C., 1995. Entomopathogenic nematodes for the biological control of insects. Supplement to Journal of Nematology, 27: 529-534.
Susurluk I.A., 2008. Potential of the entomopathogenic nematodes Steinernema feltiae, S. weiseri and Heterorhabditis bacteriophora for the biological control of the sugar beet weevil Bothynoderes punctiventris (Coleoptera: Curculionidae). Journal of Pest Science, 81 (4):221-225.
Şahin Ç. & U. Gözel, 2019. Efficacy of entomopathogenic nematodes against neonate larvae of Capnodis tenebrionis (L., 1758) (Coleoptera: Buprestidae). Turkish Journal of Entomology, 43 (3):279-285.
Ünlü İ.O. & N. Özer, 2003. Evaluation of the reproductive potential and competition between two entomopathogenic nematodes, Steinernema feltiae Filipjev, 1934 (Rhabditida: Steinernematidae) and Heterorhabditis bacteriophora, Poinar 1976 (Rhabditida: Heterorhabditidae). Turkish Journal of Biology, 27: 149-155.
Wang Y. & Gaugler R., 1998. Host and penetration site location by entomopathogenic nematodes against Japanese beetle larvae. Journal of Invertebrate Pathology, 72: 313-318.
White G.F., 1927. A method for obtaining infective nematode larvae from culture. Science, 66: 302-303.