Türkiye’de Tarım Danışmanlığı Modelinin İş ve Meslek Etiği Açısından Değerlendirilmesi

Bu çalışma, 2006 yılında yayınlanan “Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmeliğe (TYDD) dayandırılarak uygulanan “Tarım Danışmanlığı Modelinde” istihdam edilen danışmanlarının görevlerini iş ve meslek etiği açısından değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırmada ele alınan iş etiği kavramı “çalışma etiği” ve “meslek etiği” alanları dikkate alınarak değerlendirilmiştir. Araştırma nitel olarak yürütülmüştür. Bu bağlamda, araştırma verileri, çalışma sahası olan Güneydoğu Anadolu Bölgesinin 9 ilinden, karar örneklemesi metoduna göre seçilen toplam 27 tarım danışmanı ile yarı yapılandırılmış odak grup görüşmesi yöntemi ile toplanmıştır. Nitel veriler betimsel ve içerik analiz yöntemine göre değerlendirilmiştir. Bu çalışmada tarım danışmanlığı modelinde çiftçilere hizmet sunan ve modelin paydaşları arasındaki iletişimi sağlayan tarım danışmanlarının kurum içinde ve kurum dışında iş ve yönetim etiği açısından karşılaştıkları etik olmayan davranış ve uygulamalar tespit edilmiştir. Bunlardan bazıları; danışmanların görev tanımları dışındaki birtakım işleri yapmak zorunda kalmaları, oda ve çiftçi örgütleri yöneticilerinin bazılarının danışmanın görev alanına müdahale etmesi, danışmanın görevini yapacak araç ve ekipmanlara erişimde sorun yaşaması, danışmanların kamu ya da özel sektörde eş değer iş yaptıkları meslektaşları ile karşılaştırıldığında oldukça düşük ve asgari ücretin altında ücret almaları ve çoğu kurumda ücretlerin devletin tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerinin ödenmesine yönelik destek ile sınırlı kalması olarak tespit edilmiştir. Danışmanlar, eş değer iş yapan meslektaşlarıyla karşılaştırıldığında özlük haklarının iyileştirilmesi ve daha adil koşullarda çalışma talebinde bulunmaktadırlar.