ALMANYA'DA YÜRÜTMENİN DÜZENLEME YETKİSİ

Modern anayasacılığın temelinde hukuk devleti ve kuvvetler ayrılığı ilkeleri yer almaktadır. Hukuk devleti ilkesi hukukla bağlı, hukukla kavranmış bir devleti kurgulamaktadır. Bu bağlamda devletin yasama, yürütme ve yargı organları kanun üstü bir kavram olan hukuka riayet etmek, hukuka aykırı hareket etmemekle yükümlüdür. Öte yandan yasama, yürütme ve yargının farklı ellerde olması, mezkûr kuvvetlerin birbirini denetleyip dengelemesi kuvvetler ayrılığı ile denetim ve denge sisteminin temel misyonudur. Kuvvetler ayrılığı ile denetim ve denge sistemi özelinde hukuk devleti ilkesi pek çok anayasal müessesede kendini göstermektedir. Bu kendini göstermenin en fazla söz konusu olduğu alanlardan birisi de yürütmenin düzenleme yetkisidir. Yürütmenin düzenleme yetkisi, kanuna dayanma ve kanuna aykırı olmama şartlarına tabi tutulmuştur. Yürütmenin düzenleme yetkisi, farklı ülkelerde benzer tarihsel sebeplerle ortaya çıkmışsa da uygulamada yürütmenin düzenleme yetkisi bağlamında bazı farklılıklar ortaya çıkmıştır. Bu farklılıklarla birlikte bazı ülkelerde zaman zaman mezkûr iki şartın ihlal edildiği, bazı ülkelerde ise güçlendirildiği gözlemlenmektedir. Bu bağlamda yürütmenin düzenleme yetkisinin mukayeseli hukuk açısından ele alınması önem taşımaktadır. Siyasi tarihindeki vahim hadiselerden dersler çıkaran, müzakereci bir topluma, tezat hukuki durumlar arasında iyi bir denge kuran sistemlere sahip Almanya'nın, mezkûr özelliklerine binaen ele alınmasının ayrıca önemli olduğu kanaatindeyiz. Böylelikle mukayeseli hukuk bağlamında yürütmenin düzenleme yetkisinin Almanya'da sahip olduğu geçmiş ve uygulamanın izinin sürülmesi, bu yetkinin ne ölçüde sağlanması ve nasıl kullanılması gerektiğine dair soru veya sorunlara verilecek cevaplar açısından elverişli olacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Yürütmenin düzenleme yetkisi, Almanya, Temel yasa, Rechtsverordnung

Regulatory Authority of the Executive in Germany

The basis of modern constitutionalism is the rule of law and the principles of separation of powers. The principle of the rule of law constructs a state that is bound by law and grasped by law. In this context, the legislative, executive and judicial organs of the state are obliged to comply with the law, which is a supra-law concept, and not to act against the law. On the other hand, the fact that the legislative, executive and judiciary are in different hands and that the said forces control and balance each other is the main mission of the separation of powers and checks and balances system. The principle of the rule of law, in particular the separation of powers and the system of checks and balances, manifests itself in many constitutional areas. One of the areas where this self-disclosure is most in question is the regulatory authority of the executive. The regulatory authority of the executive is subject to the requirements of being lawful and not contrary to the law. Although the regulatory authority of the executive has emerged for similar historical reasons in different countries, some differences have emerged in the context of the regulatory authority of the executive in practice. Along with these differences, it is observed that these two conditions are violated from time to time in some countries and strengthened in some countries. In this context, it is important to consider the regulatory authority of the executive in terms of comparative law. We believe that it is also important to consider Germany, which has learned lessons from the grave events in its political history, has a deliberative society, and has systems that strike a good balance between contradictory legal situations, based on the aforementioned characteristics. Thus, in the context of comparative law, tracing the past and practice of the regulatory authority of the executive in Germany will be convenient in terms of answers to questions or problems about how this authority should be provided and how it should be used.

Keywords:

Regulatory authority of the executive, Germany, The basic law, Rechtsverordnung,

PDF

___

Bundesministerium der Justiz, ‘Manual for Drafting Legislation’, Erişim Tarihi: 28 Kasım 2022.
Bundesministerium für Wohnen, Stadtentwicklung und Bauwesen, ‘Verordnung über die Raumordnung im Bund für einen länderübergreifenden Hochwasserschutz’, Erişim Tarihi: 28 Kasım 2022.
Bundesministerium für Wohnen, Stadtentwicklung und Bauwesen, ‘Verordnung über die Raumordnung in der deutschen ausschließlichen Wirtschaftszone in der Nordsee und in der Ostsee’, Erişim Tarihi: 28 Kasım 2022.
Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz, ‘Abschaltbare-Lasten-Verordnung’, Erişim Tarihi: 28 Kasım 2022.
Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz, ‘Achte Verordnung zum Produktsicherheitsgesetz’, Erişim Tarihi: 28 Kasım 2022.
Bundesministerium der Finanzen, ‘Verordnung über die Steuerberaterplattform und die besonderen elektronischen Steuerberaterpostfächer’, Erişim Tarihi: 28 Kasım 2022.
Bundesministerium der Justiz, ‘Verordnung über die Einrichtung und Führung des Gesellschaftsregisters’, Erişim Tarihi: 28 Kasım 2022.
Bundesministerium der Justiz, ‘Verordnung über den Betrieb eines Videokommunikationssystems für notarielle Urkundstätigkeiten’, Erişim Tarihi: 28 Kasım 2022.
Bundesministerium für Arbeit und Soziales, ‘Verordnung über die Öffnung des Kurzarbeitergeldbezugs für Leiharbeitnehmerinnen und Leiharbeitnehmer’, Erişim Tarihi: 28 Kasım 2022.
Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend, ‘Ausbildungs- und Prüfungsverordnung für die Pflegeberufe’, Erişim Tarihi: 28 Kasım 2022.
Bundesministerium für Gesundheit, ‘Coronavirus-Testverordnung’, Erişim Tarihi: 28 Kasım 2022.
Bundesministerium für Gesundheit, ‘Verordnung zur Krankenhauskapazitätssurveillance’, Erişim Tarihi: 28 Kasım 2022.
Bundesverfassungsgericht, ‘BVerfG, Urteil des Zweiten Senats vom 19. September 2018 - 2 BvF 1/15’, Erişim Tarihi: 03 Aralık 2022.
Bundesverfassungsgericht, ‘BVerfG, Urteil des Ersten Senats vom 05. November 2014 - 1 BvF 3/11 -, Rn. 1-73’, Erişim Tarihi: 03 Aralık 2022.
Bundesverfassungsgericht, ‘BVerfG, Beschluss des Zweiten Senats vom 01. April 2014 - 2 BvF 1/12 -, Rn. 1-112’, Erişim Tarihi: 02 Aralık 2022.
Bundesverfassungsgericht, ‘BVerfG, Urteil des Ersten Senats vom 24. November 2010 - 1 BvF 2/05 -, Rn. 1-316’, Erişim Tarihi: 02 Aralık 2022.
Bundesverfassungsgericht, ‘BVerfG, Beschluss des Zweiten Senats vom 12. Oktober 2010 - 2 BvF 1/07 -, Rn. 1-135’, Erişim Tarihi: 02 Aralık 2022.
Bundesverfassungsgericht, ‘BVerfG, Beschluss des Zweiten Senats vom 07. November 2002 - 2 BvF 3/99 -, Rn. 1-42’, Erişim Tarihi: 02 Aralık 2022.
Bundesverwaltungsgericht, ‘BVerwG, Beschluss vom 22.10.2021 - 7 BN 1.20 -’, Erişim Tarihi: 03 Aralık 2022.
Bundesverwaltungsgericht, ‘BVerwG, Beschluss vom 10.11.2021 - 7 BN 7.21 -’, Erişim Tarihi: 03 Aralık 2022.
Bundesverwaltungsgericht, ‘BVerwG, Urteil vom 22.01.2020 - 8 CN 2.19 -’, Erişim Tarihi: 03 Aralık 2022.
Bundesverwaltungsgericht, ‘BVerwG, Beschluss vom 11.01.2022 - 3 BN 6.21 -2’, Erişim Tarihi: 03 Aralık 2022.
Gemeinde Berg, ‘Satzungen Verordnungen’, Erişim Tarihi: 02 Aralık 2022.
Gemeinde Hohenbrunn, ‘Satzungen Verordnungen’, Erişim Tarihi: 02 Aralık 2022.
Gemeinde Neubiberg, ‘Satzungen Verordnungen’, Erişim Tarihi: 02 Aralık 2022.
Galetta D U, ‘Legislative Regulation of Administrative Procedures: The Role of the Bund and the Lander in Germany’, (2010) 2(2) Italian Journal Public Law, 352-358.
Gülgeç Y B, Normlar Hiyerarşisi: Türk, Alman ve İngiliz Hukuk Sistemlerinde Kural İşlemlerin ve Mahkeme Kararlarının Hiyerarşik Gücü, (Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015).
Güller A, Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri: Türkiye ve Fransa Mukayesesi, (Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020).
Gärditz, K F, ‘Handlungsformen und Instrumente der Gemeinde’, (chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.jura.uni-bonn.de/fileadmin/Fachbereich_Rechtswissenschaft/Einrichtungen/Lehrstuehle/Gaerditz/Vorlesung/KommR/UEbersicht-KommunalR8.pdf> Erişim Tarihi: 02 Aralık 2022.
Kanatoğlu K, ‘Modern Anayasal Devlet: Amerikan, Alman ve Türk Anayasaları Üzerinden Bir Deneme’, Erişim Tarihi: 26 Kasım 2022.
Kaplan İ, ‘OHAL Düzenlemeleri’, Erişim Tarihi: 26 Kasım 2022.
Kent B, ‘Türk ve Alman Hukukunda Genel Düzenleyici İşlemler’, (2011) 69(1-2) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 485-503.
Kischel U, ‘Delegation of Legıslative Power to Agencies: A Comparative Analysis of United States and German Law’, (1994) 46(2) Administrative Law Review, 213-256.
Miller R, ‘Executive Extremes: German Lessons for our Authoritarian Era’, (2020) 11 Washington & Lee Legal Studies Paper, Erişim Tarihi: 21 Kasım 2022).
Muratoğlu T, ‘Almanya Federal Cumhuriyeti’nde Devlet Yapılanması’, (2014) 18(2) Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 291-366.
Özbudun E, ‘İngiltere`de Parlâmento Egemenliği Teorisi”, (1968) 25(1) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 59-79.
Özenç B, Demokrasiyi ve Anayasayı Korumak Kelsen Schmitt’e Karşı, (İletişim, 2022).
Özkol A, ‘Almanya’da Yürütme Organının Düzenleme Yetkisi’, (1969) 26(3) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 131-148.
Rumpf C/ Uzar Schüller G, ‘Federal Almanya Cumhuriyeti Anayasası’, Erişim Tarihi: 26 Kasım 2022.
Sarıca R, ‘Almanyada İcra Organının Tanzim Salahiyeti’, (1943) 9(1-2) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 170-248.
Soysal M, Anayasaya Giriş, (3. Baskı, İmge, 2011).
Şirin T, Anayasa`dan Çıkış, (İmge, 2022).
Topuzkanamış E, Kapuçin Maymunları Neden Salatalık Sevmez? - Hukuku Anlamak İçin Kısa Bir Giriş, (On İki Levha, 2022).
Universität Bamberg, ‘Allgemeines zu Rechtsnormen’, (chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.uni-bamberg.de/fileadmin/uni/fakultaeten/sowi_lehrstuehle/arbeitsrecht/Skripten/VerfassRecht.pdf> Erişim Tarihi: 29 Kasım 2022).
Universität Göttingen, ‘Rechtsverordnung – Satzung – Verwaltungsvorschrift’, (chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.uni-goettingen.de/de/document/download/356808ec5ece2495e4d2e65298a69a1b.pdf/Microsoft%20Word%20-%20Rechtsverordnung.doc.pdf> Erişim Tarihi: 29 Kasım 2022).
Universität Hamburg, ‘Immatrikulation und Zulassung’, Erişim Tarihi: 02 Aralık 2022.
Universität Konstanz, ‘Satzungen, Ordnungen und Richtlinien’, Erişim Tarihi: 02 Aralık 2022.
Uykun B, ‘Bakanlar Kurulunun Oluşumu: Birleşik Krallık, Fransa, Türkiye ve Almanya Örnekleri’, (Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016).
Yalçındağ S, ‘Federal Almanya`da Yerel Yönetimler’, (1989) 22(1) Amme İdaresi Dergisi, 33-66.
Yüğrük E, ‘2017 Anayasa Değişikliklerine Göre Yürütme Organının Düzenleme Yetkisinin Alanı ve Sınırları’, (Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2018).
Zıamou T, ‘Public Participation in Administrative Rulemaking: The Legal Tradition and Perspectives in the American and European (English, German, Greek) Legal Systems’ (2000) 60 Heidelberg Journal of International Law, 41-102.