6098 sayılI TBK' da sözleşme ile bağlı olmama kavramı ve üst süre sınırlandırması sorunu

6098 sayılı Türk Borçlar Kanununda 30. madde ile 40. madde arasında İrade bozuklukları kenar başlığı altında yanılma (hata), aldatma (hile) ve korkutma (ikrah) halleri kaleme alınmıştır. Kanun koyucu söz konusu irade bozukluğu hallerinde iradesi sakatlanan tarafın sözleşmeyle bağlı olmayacağındanbahsetmiştir. Ancak sözleşmeyle bağlı olmama kavramından ne anlaşılması gerektiği tartışma konusu olmuştur. Ayrıca Türk Borçlar Kanununda m. 39/I de sözleşmeyle bağlı olmayan tarafın bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde bu hakkını kullanması gerektiği düzenlenmiştir. Bu bağlamda TBK. .m. 146daki 10 yıllık sürenin kıyasen burada da uygulanması gerektiği savunulmaktadır. Bir başka açıdan TMK. m. 152deki yanılma nedeniyle evliliğin iptalini isteme hakkını 5 yıllık süreyle sınırlandıran hükmün burada kıyasen uygulanmasının daha doğru olacağı da ileri sürülmektedir. Bir başka görüşe göre ise kanun koyucu herhangi bir üst süre belirlemediği için irade bozukluğu hallerinde iptal davası açılabilmesi için yorum ya da kıyas yoluyla sınırlandırıcı mahiyette bir üst sürenin getirilmesi mümkün değildir. Bu çalışmayla doktrindeki söz konusu tartışmalara bir katkı sağlanması amaçlanmıştır.

The concept of not being bound by contract in the Turkish code of obligations number 6098 and the problem of upper time span

In the Turkısh Code of oblıgatıons number 6098 between the Articles 30 and 40 under the title Defects of Will, misapprehension, deception and frightening situations are written. The lawmaker at those defects of will situations expresses that the side whose will has been defected will not be bound by the contract. But, what would be understood from the term not being bound by the contract is disputed.. Moreover, article 39/1 of the Turkish Code of Obligations enacted that the party that is not bound by a contract has to exercise this privilege within a year s lapse of time. In this context, it is argued that the 10-year lapse of time in article 146 of TCO should, by analogy, also be implemented. On the other hand, it is also maintained, again by analogy, that it would be more appropriate to implement the statute in article 152 of TCO, which limits the right to demand marriage annulment due to error to 5 years. According to another view, since the law maker has not set any upper time limit, it is not possible to lay down an upper limit through analogy or interpretation for filing an annulment action in cases of defective will. The purpose of this study is to contribute to the discussions in the doctrine.

PDF

___

ATAAY, Aytekin, Medeni Hukukun Genel Teorisi, İstanbul 1971 ,
AYAN, Mehmet, Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Konya 2012
EREN Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 14. Baskı, Ankara 2012.
GAUCH, Peter/SCHLUEP, Walter, Schweizerisches Obligationenrecht, Allgemeiner Teil, Bd. I, 9. Auflage, Zurich 2008
KANETİ, Selim, Hukuki İşlemlerin Çevrilmesi (Tahvili), İstanbul 1972
KELLER, Max/SCHÖBİ, Christian, Das Schweizerische Schuldrecht, Bd. I, Allgemeine Lehren des Vertragsrechts, Basel und Frankfurt a.M. 1988
KILIÇOĞLU, Ahmet M., Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 16. Baskı, Ankara 2012
KOCAYUSUFPAŞAOĞLU,Necip/HATEMİ,Hüseyin/SEROZAN, Rona/ ARPACI, Abdülkadir, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, Birinci Cilt, İstanbul 2008
LARENZ, Karl, Allgemeiner Teil des Deutschen Bürgerlichen Rechts, 6. Auflage, München 1983
OĞUZMAN M. Kemal/ ÖZ Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. 1, 10. Baskı, İstanbul 2012.
OĞUZMAN, M. Kemal, Medeni Hukuk Dersleri, Giriş, Kaynaklar, Temel Kavramlar, 7. Bası, İstanbul 1994
OĞUZMAN, Kemal, Bir Akdin Hile Sebebiyle İptali Azami Bir Süre İle Tahdit Edilmiş midir? İstanbul Barosu Dergisi 1953, S. 4, s. 177 vd. (Hile)
REİSOĞLU Sefa, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 18. Bası, İstanbul 2006.
SEROZAN, Rona, Sözleşmeden Dönme, İstanbul 1975, s. 151.
SEVİNDİK Ersin, İkrah, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2008.
TEKİNAY, S. Selâhattin/AKMAN, Servet/BURCUOĞLU, Haluk/ALTOP, Atilla, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Yedinci Baskı, İstanbul 1993
YAVUZ, Cevdet, Satıcının Satılanın Ayıplarından Sorumluluğu, İstanbul 1989
YILDIRIM,MustafaFadıl, BorçlarHukukunaGöre SözleşmeninKuruluşunda Hile, Ankara 2002