Okul Öncesi Eğitime Devam Eden Beş Yaşındaki Çocukların Korkularının Çizdikleri Resimlerine ve Sözel Anlatımlarına Göre İncelenmesi

: Okul öncesi eğitiminin kazanımlarından birisi çocukların kendi duygu durum özelliklerinin bilincinde olmasıdır. Korku insan yaşamının bir parçası olmakla birlikte bazı saplantılı korkuların kökeni çocukluk dönemine atfedilmektedir. Çocukluk döneminde meydana gelen bazı durumların saplantılara ve zamanla korkulara yol açtığı söylenebilir. Bu çalışmanın amacı, okul öncesi eğitime devam eden beş yaşındaki çocukların korkularının çizdikleri resimlerine ve sözel anlatımlarına göre incelenmesidir. Bu amaçla çalışmada “Okul öncesi dönemdeki beş yaşındaki çocukların korkuları nelerdir? Korkularıyla cinsiyetleri arasında anlamlı bir ilişki var mıdır?” sorularına cevap aranmıştır. Çalışma fenomoloji (olgu bilimi) deseniyle yapılmıştır. Çalışmanın verileri 2019-2020 eğitim ve öğretim yılı güz döneminde İstanbul, Van, Diyarbakır, Ağrı ve Batman illerinden toplanmıştır. Çalışma grubu altı farklı okul öncesi sınıfından 34 kız çocuğu ve 33 erkek çocuğundan oluşmaktadır. Çalışmanın verilerini çocukların çizdiği resimler ve çocuklarla yapılan görüşmeler oluşturmaktadır. Araştırmanın bulguları içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Bu doğrultuda dokuz farklı tema oluşmuştur. En fazla vurgulanan tema hayvan temasıdır. Hayvan temasının dışında sırasıyla; kitle iletişim araçları, fiziksel şiddet, ani gürültüler, doğal afet, karanlık, polis ve hırsız temaları ortaya çıkmıştır. Bazı temalarda çocukların cinsiyetleri arasında anlamlı bir farka rastlansa da genel olarak benzeşik korkuların daha baskın olduğu görülmüştür. Araştırmanın sonucunda çocukların hepsinde bir korku olduğu belirlenmiş ve bunun sebepleri tartışılmıştır. Araştırmanın sonunda bazı önerilerde bulunulmuştur

Investigation of the Fear of the Five Year-Old Children Continuing the Pre-School Education According to the Pictures and Verbal Expressions

: One of the benefits of preschool education. Fear is part of human life, but the origin of some obsessivefears is attributed to childhood. It can be said that the situations that cause childhood obsessions and fears overtime. The aim of this study is to examine the fears of five drivers who continue preschool education according totheir illustrated and verbal expressions. Changes here were asked to answer the questions "What are the fears offive-sight pre-school reviews? Is there a significant relationship between their fears and their gender?"The studywas made with phenomenology (phenomenology) pattern. The data of the study were collected from Istanbul,Van, Diyarbakır, Ağrı and Batman provinces in the fall semester of the 2019-20201academic year. The studygroup consists of 34 girls and 33 boys from six different preschool classes. The data of the study consist of picturesdrawn by children and interviews with children. The findings of the research were analyzed with the contentanalysis method. Accordingly, nine different themes have been created. The most emphasized theme is the animaltheme. Apart from the animal theme, respectively; Themes of mass media, physical violence, sudden noises,natural disaster, darkness, police and thieves have emerged. In some themes, there are some differences betweenthe genders of children, but in general, similar fears have been observed. As a result of the research, it wasdetermined that there was fear in all children and the reasons for this were discussed. Some suggestions were madeat the end of the research.

PDF

___

Aksoy, P., ve Baran , G. (2010). 60-72 aylık çocukların okula ilişkin algılarının resim yoluyla incelenmesi. International Conference on New Trends in Education and Their Implications , (s. 283-296).
Arabacı, N., ve Aksoy, A. B. (2005). Okul öncesi eğitime katılım programının annelerin bilgi düzeylerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 29, 18-26. https://doi.org/10.1501/egifak_0000001333
Aytekin, H. (2008). Çocuk edebiyatında ölüm teması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(20), 89-102.
Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231-274. https://doi.org/10.30803/adusobed.411797
Batı, D. (2012). 4-12 yaş: Çocuk resimleri ve onların iç dünyalarının resimlerine yansıması. Yüksek Lisans Tezi. http://hdl.handle.net/20.500.12397/7129
Beytut, Ş. D., Bolışık, B., Solak, U., ve Seyfioğlu, U. (2009). Çocuklarda hastaneye yatma etkilerinin projektif yöntem olan resim çizme yoluyla incelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim Ve Sanat Dergisi, 2(3), 35-44.
Büyükbaykal, G. (2007). Televizyonun çocuklar üzerindeki etkileri. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 0(28).
Büyüköztürk, Ş. (2018). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (24. baskı). Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9789756802748
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (25. baskı). Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9789944919289
Creswell, J. W. (2017). Araştırma Deseni- nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları (3. baskı). (S. B. Demir, Çev.) Eğiten Kitap.
Çankırılı, A. (2008). Çocuk resimlerinin dili. Zafer Yayınları.
Dağlıoğlu, H. E. (2011). 5-7 yaş grubu çocukların resimlerine yansıyan öğretmen figürünün karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Eğitim ve bilim dergisi, 36(160), 144-155.
Dockett, S., ve Perry, B. (2016). Okula geçiş (1. baskı). (N. S. Erkan, Çev.) Nobel Akademik Yayıncılık.
Düşek, G., ve Dönmez, B. (2012). Türkiyede yayımlanan okul öncesi eğitim programları. Mesleki Bilimler Dergisi, 1(1), 68-75.
Epsikiyatri. (2010, 12 6). Karanlık korkusu. 12 4, 2019 tarihinde epsikiyatri nöroepsikiyatri portalı: https://www.e-psikiyatri.com/KARANLIK-KORKUSU
Freud, S. (2013). Çocukta fobinin analizi (2. Baskı). (D. Muradoğlu, Çev.). Say Yayınevi.
Gönen, M., ve Özer, G. (2011). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların yaptıkları resimlerde oyuncak çizimlerinin incelenmesi. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 1(1), 56-72. https://doi.org/10.37754/664852.2020.513
Graham, A., Powell, M., Taylor, N., Anderson, D. & Fitzgerald, R. (2013). Ethical Research Involving Children. Florence: UNICEF Office of Research - Innocenti.
Gültekin, G., ve Baran , G. (2005). Hastalık ve çocuk. Aile ve Toplum Dergisi, 2(9).
Ilgaz, T. (2018). Varlık ve Hiçlik. Çevirmenin Birkaç Notu. (9. Baskı). İthaki Yayınları
İnan, H. Z. (2010). Anaokulu çağı çocukları olan anne-babaların karşılaştıkları problemler. Milli Eğitim Dergisi, 0(188), 218-229.
Karaman, Y., ve Akyol, A. K. (2011). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların yaptıkları resimlerde oyuncak çizimlerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3), 277-296. https://doi.org/10.12984/egeefd.526276
MEB. (2013). Okul öncesi eğitim programı. MEB. https://doi.org/10.14527/9786053183563b2.035
NEILL, A. S. (2000).Öözgürlük okulu (1. baskı). (N. Şarman, Çev.) Payel Yayınları.
Oğuz, V. (2019). Okul öncesi dönemdeki çocukların korkuları ve nedenleri. Internatıonal Journal of Human Sciences, 16(1), 192-204. https://doi.org/10.14687/jhs.v16i1.5657
Öveç, Ö. (2012). Okul öncesi eğitim alan 6 yaş çocuklarının bazı duyguları (sevgi, korku, mutluluk, üzüntü) resmetmelerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. 12 3, 2019 tarihinde https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=rcbWnuqW6HxCZ_98ARapgqCGka9OsrPoQfGZq9l0ir--yVvhzNigs93Co5PqoEnxı https://doi.org/10.30900/kafkasegt.571869
Özcan, Ö., Kılıç, B. G., ve Aysev, A. (2006). Okul korkusu yakınması olan çocukların ana babalarında ruhsal bozukluklar. Türk psikiyatri dergisi, 17(3), 173-180.
Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 323-343. https://doi.org/10.17494/ogusbd.281805
Öztürk, M., ve Giren, S. (2016). Okul öncesi dönemdeki çocuklar için hazırlanan hikâye kitaplarındaki korku ve şiddet öğelerinin incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 5(4). https://doi.org/10.7884/teke.585
Öztürk, Ş. (2006). Televizyonda şiddet içerikli yayınlar karşısında çocuğun durumu, II. Uluslararası Çocuk ve İletişim Kongresi, 3-22.
Piaget, J., ve Inhelder, B. (2019). Çocuk psikolojisi (3. baskı). (O. Türkay, Çev.) Pinhan Yayıncılık.
Sapsağlam, Ö. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının değer algılarının çizdikleri resimler ve sözlü anlatımlarına göre incelenmesi: sorumluluk değeri örneği. Eğitim ve Bilim Dergisi, 42(189), 287-303. https://doi.org/10.19171/uuefd.11636
Sargın, N. (2012). Çocuklarda ruh sağlığı (2. baskı). Eğitim Kitapevi.
Savaş, İ. (2014). Çocuk resmi ve bilinçaltı. Yüksek Lisans Tezi. 10 19, 2019 tarihinde http://arelarsiv.arel.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12294/66
Scheer S, Mares, M. L., Bartsch, A., ve Goetz, M. (bar). Parents, television, and children’s emotional expressions: a cross-cultural multilevel model. Journal of Cross-Cultural Psychology, 50(1), 22-46. https://doi.org/10.1177/0022022118806585
Seggie, F. N., ve Bayyurt, Y. (2017). Nitel araştırma (2. baskı). Anı Yayıncılık.
Senemoğlu, N. (1994). Okul öncesi eğitim programı hangi yeterlilikleri kazandırmalıdır? Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 21-30. https://doi.org/10.24315/trkefd.366706
Tahiroğlu, A. T., Çelik , G. G., Kayhan, B., ve Ayşe, A. (2010). Medyanın çocuk ve gençler üzerine olumsuz etkileri; şiddet eğilimi ve internet bağımlığı. New/Yeni Symposium Journal , 48(1), 21- 31.
TDK. (2019, 10 19). Korku nedir? Türk Dil Kurumu: https://sozluk.gov.tr/?kelime=KORKU a
Türkarslan, N. (2007). Boşanmanın çocuklar üzerine olumsuz etkileri ve bunlarla başetme yolları. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 11(11), 99-108.
Uyan, T. T., Bahçeci, B., ve Hocaoğlu, Ç. (2018). Gök gürültüsü korkusu ‘brontophobia’: bir olgu sunumu. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(3), 151-153.https://doi.org/10.30569/adiyamansaglik.338774
Ünal, N., ve Durualp, E. (2012). Televizyonun okul öncesi çocuklar üzerindeki etkisi. Çankırı Karetekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 93-104.
Yaşar, V., ve Yaşar, S. (2010). Okul çağındaki çocuklarda görülen okul korkusu. Bilim ve Aklın Aydılnlığında Eğitim, 16(24), 126-127.
Yavuzer, H. (2015). Çocuk psikolojisi (38. baskı). İstanbul: Remzi Kitapevi.
Yavuzer, H. (2017). Resimleriyle çocuk- resimleriyle çocuğu tanıma (21. baskı). İstanbul: Remzi kitapevi.
Yüksekusta, S. Y., ve Şahin, F. T. (2016). Çocuk resimlerinde spor. International Journal of Sport Culture and Science, 4(1), 214-227.
Yüksel, M. Y., Canel, N., Mutlu, N., Yılmaz, S., ve Çap, E. (2015). Okul öncesi çağdaki çocukların "iyi" ve " kötü" kavram algılarının resim analizi yöntemiyle incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 13(29),71-303. https://doi.org/10.34234/ded.402313

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ