Yurt Dışında Yaşayan İki Dilli Türk Çocuklarla Yazma Çalışması
Dinleme becerisi birey doğduğu zaman kendiliğinden gelişmeye başlamaktadır. Benzer şekilde özel çaba olmaksızın fiziksel gelişim dönemini tamamlayan her çocuk zamanı geldiğinde konuşmaya başlar. Belli yaşa geldiğinde eğitim öğretim sürecine alınan çocuk dinleme ve konuşma becerilerinin yanında okuma ve yazma becerilerini edinmeye başlar. Dil becerilerinin edinimi genellikle; dinleme, konuşma, okuma ve yazma sırasını takip eder. En son sırada yer alan ve öğrenilen beceri, yazma becerisidir. Zira yazmak eylemi, bedensel ve zihinsel beceri ve çaba gerektiren karmaşık bir işlem sürecidir. Eğitim seviyesinin başlangıcı sayılan ilkokul dil becerilerinin temel seviyede ele alındığı sınıflardır. Türkçe 2019 programının 1. sınıflar için ilk okuma yazma sürecinde yer alan aşamalar çocuğu önce fiziksel ve zihinsel okuma yazmaya hazırlamakta, daha sonra dinlediği sesleri ayırt etme ve doğru harflerle yazıya dökebilme çalışmalarını kapsamaktadır. Bu çalışma, artık ilk aşamayı bitirmiş olması gereken ancak yurt dışında doğup büyümüş ve doğal olarak iki dilli olan 90 öğrencinin tanıdıkları kelimeleri dinleyerek yazıya dönüştürebilme düzeylerini belirleme amacıyla tasarlanmıştır. Yazma becerisini geliştirme yöntemlerinden birisi de dikte çalışmalarıdır. Bu çalışmada da amaç doğrultusunda 7 ve 8. sınıfların Türkçe dersinde bir metinden faydalanılmış ve dikte yöntemiyle öğrencilere yazı yazdırılmıştır. Öğrenciler tarafından yazılan kâğıtlar toplanmış ve incelemeye alınmıştır. Ancak öğrencilerin beklenilen seviyeden çok daha fazla yanlış yaptıkları belirlenmiştir.
Writing Study with Bilingual Turkish Children Living Abroad
Listening skills begin to develop spontaneously when an individual is born. Similarly, every child who completes a period of physical development without special effort begins to speak when the time comes. When the child reaches a certain age, he starts toacquire reading and writing skills as well as listening and speaking skills. Acquisition of language skills takes place in the following order; listening, speaking, reading and writing. The most recent and learned skill is writing. Because the act of writing is a complex process, requiring physical and mental skills and effort. Primary schools these are the classes in which language skills, which are considered as the beginning of education level, are dealt with at the basic level. In the Turkish course program 2019, first stages of the first literacy process prepare the child for physical and mental literacy, then distinguish the sounds he listens to and write them with the correct letters. This study was designed determine the level of writing words whilelistening and translate them into letters of 90 students who should have completed the first stage but were born and raised abroad so naturally bilingual. One of the methods of improving writing skills is dictation. In this study, a text was used in the Turkish course of 7th and 8th grades for the purpose and the students were dictated by dictation method. Written papers were collected and examined. However, it was determined that students made more mistakes than expected.
___
- Arıcı, A. F. ve Ungan, S. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin yazılı anlatım çalışmalarının bazı yönlerden değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 317-328. https://doi.org/10.12780/uusbd108
- Ayan, C. ve Koçbaġ, D. (2009). Çift dillilik ve eğitim. İstanbul: Eğitim Reformu Girişimi, 1-40.
- Aydın, S. İ. (2013). İki dilli Türk öğrencilerin yazılı anlatım becerilerine yönelik bir durum çalışması, Turkish Studies, Volume 8/9, 657-670. https://doi.org/10.7827/turkishstudies.5248
- Babayiğit, Ö. ve Erkuş, B. (2014). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin dikte becerilerinin değerlendirilmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (2), 123-135.
- Baker, C. & Wright, W. E. (2011). Foundations of bilingual education and bilingualism. Clevedon: Multilingual Matters.
- Başoğul, A. D., Can, S. F. (2014). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Balkanlı öğrencilerin yazılı anlatımda yaptıkları hatalar üzerine tespitler, Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, Sayı 10, 100- 119. https://doi.org/10.18298/ijlet.3181
- Bozkurt, B., Bülbül, F. ve Demir, H. (2014). Dikte ve yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. Turkish Studies, Volume 9/6, 159-173. https://doi.org/10.7827/turkishstudies.6662
- Bölükbaş, F. (2011). Arap öğrencilerin Türkçe yazılı anlatım becerilerinin değerlendirilmesi. Turkish Studies. 6/3, 1357- 1367.
- Büyükikiz, K.K. ve Hasırcı, S.(2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin yazılı anlatımlarının yanlış çözümleme yaklaşımına göre değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(4), 51-62. https://doi.org/10.16916/aded.15994
- Baştuğ, S. D. (2015). Eğitsel oyunlarla desteklenen dikte etkinliklerinin öğrencilerin dikte becerilerine etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
- Bay, Y. (2010). Ses temelli cümle yöntemiyle ilk okuma-yazma öğretiminin değerlendirilmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 3 (1), 164-181. https://doi.org/10.26466/opus.596841
- Bilir, A. (2005). İlköğretim birinci sınıf öğrencilerinin özellikleri ve ilk okuma yazma öğretimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38 (1), 87-100. https://doi.org/10.1501/egifak_0000000268
- Büyüköztürk, Ş. (2005). Anket geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 133-151.
- Cavkaytar, S. (2010). İlköğretimde yazılı anlatım becerilerini geliştirmede yazma süreci modelinden yararlanma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (10),133-139.
- Cengiz, A. K. (2006). Dil-kültür ilişkisi açısından Hatay’da iki dillilik. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mustafa Kemal Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
- Cengiz, K., Türk, H. (2009). Hatay’da İki Dillilik ve İki Dillilikten Kaynaklanan Dil Karışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (12), 190-208. https://doi.org/10.1501/tite_0000000043
- Coşkun, E. ve Coşkun, H. (2012). İlköğretim öğrencileri ile sınıf ve Türkçe öğretmenlerinin bitişik eğik yazı başarı düzeylerinin değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32 (3), 761-776. https://doi.org/10.17556/jef.57076
- Coşkun, İ., Taşkaya, S. M. ve Bal, T. (2013). Sınıf öğretmenlerinin Türkçe dersinde ölçme değerlendirme yöntemi olarak dikte çalışmasından yararlanma durumları. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (2), 1-15.
- Çavuşoğlu, A. (2006). Ana dili, edinimi, önemi ve geliştirilmesi. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 11 (1), 37-46.
- Çınar, İ. (2004). Birleştirilmiş sınıflı ilköğretim okullarında ilk okuma yazma öğretimine ilişkin bir araştırma. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 5, ( 7), 31-45. https://doi.org/10.17679/iuefd.99916
- Demirel, Ö. ve Şahinel, M. (2006). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi. (7. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık. https://doi.org/10.14527/9786052419908.17
- Deniz, K. (2003). Yazılı anlatım becerileri bakımından köy ve kent beşinci sınıf öğrencilerinin durumu. Türklük Bilimi Araştırmaları (Türkçenin Öğretimi Özel Sayısı), Sayı 13, 233-255.
- Güner, G. (2004). Türkçe kompozisyon öğretiminde yazma öncesi yapılabilecek etkinlikler. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 17, 224-228.
- Hamzadayı, E. ve Çetinkaya, G. (2013). Dikte uygulamalarının 5. Sınıf öğrencilerinin yazım ve noktalama kurallarını uygulama becerilerine etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (3), 133-143. https://doi.org/10.17556/jef.72765
- Juel, C. (1988). Leraning to read and write: a longitudinal study of 54 children from first to fourth grades, Journal of Educational Pschology, 80 (4), 437-447. https://doi.org/10.1037/0022-0663.80.4.437
- Kan, M. O. ve Hatay, F. (2017). İki dilli ilkokul öğrencilerinin dikte ve yazma becerisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5 (2), 217-225. https://doi.org/10.16916/aded.287872
- Kantemir, E. (1976). Kompozisyon öğretimi, Millî Eğitim, Sayı 34-37, 14-15.
- Karasar, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler (6. basım), 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd.: Ankara.
- Koçak, M. (2012).Almanya’da yaşayan Türklerin dil becerileri üzerinde bir inceleme. Zeitschrift für Die Welt Der Türken Journal of World of Turks, 4 (1), 303- 313.
- Kurudayıoğlu, M., Karadağ, Ö. (2010). İlköğretim öğrencilerinin yazılı anlatımlarının konu seçimleri açısından incelenmesi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 7, Sayı 13, 192 – 207. https://doi.org/10.17218/hititsosbil.445930
- Küçük, S. (2006). Türkçe öğretiminde yazılı anlatım çalışmalarının sorularla yönlendirilmesi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt 4, Sayı 2, 181-198.
- Maltepe, S. (2006). Türkçe öğretiminde yazılı anlatım uygulamaları için bir seçenek: yaratıcı yazma yaklaşımları, Dil Dergisi, Sayı 132, 56-66. https://doi.org/10.1501/dilder_0000000056
- Molali, N. (2005), Romanya Türk toplulukları örneğinde iki dillilik, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Özbay, M.; Büyükikiz, K. K. ve Uyar, Y. (2011). İlköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin yazılı anlatımlarındaki kelime hazineleri üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15: 149-173. https://doi.org/10.35379/cusosbil.632757
- Özbay, M, Zorbaz, K. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin yazma tutukluğu düzeyleri üzerine bir değerlendirme. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16 (1), 47-72. https://doi.org/10.12780/uusbd108
- Özdemir, S. M., Benzer, H. ve Akbaġ O. (2009). Almanya’da yaşayan 15-19 yaş Türk gençlerinin eğitim sorunlarına ilişkin bir inceleme (Kuzey Ren Vestfalya örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 10 (1), 23-40. https://doi.org/10.1501/egifak_0000000448
- Öztürk, E. (2007). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin yaratıcı yazma becerilerinin değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. https://doi.org/10.14582/duzgef.657
- Rezzagil, M. (2010). 5-8 Yaş iki dilli çocukların Türkçe artikülasyon özelliklerinin ses bilgisel (fonolojik) süreçler açısından incelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Sönmez, V. ve Alacapınar, F. G. (2011). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri, Anı Yayıncılık: Ankara.
- Tartar, E. (2013). Dikte (söyleneni yazma) çalışmalarının yazı becerilerinin gelişimine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.
- Temur, T. (2001). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım beceri düzeyleri ile okul başarıları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara. https://doi.org/10.21764/maeuefd.340859
- Turan, F. (2002). İlköğretim okullarında doğru ve güzel yazı yazma çalışmaları. Milli Eğitim Dergisi, Sayı 155-156.
- Temur, T. (2006). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin yazı dilindeki kelime hazinelerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.639317
- Ungan, S. (2007). Yazma becerisinin geliştirilmesi ve önemi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 23, 461-472. https://doi.org/10.31795/baunsobed.645330
- Yaman, H, Dağtaş, A. (2015). İngiltere’deki iki dilli Türk çocuklarına Türkçe öğreten öğretmenlerin ihtiyaç analizi: swot analizi örneği. Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (4), 47-82. https://doi.org/10.20860/ijoses.53160
- Yangın, B. (2002). Kuramdan uygulamaya Türkçe öğretimi, Mersin: Dersal Yayıncılık.
- Yazıcı, Z. ve İlter, B. G. (2008). Okul öncesi dönemdeki iki dilli/ çok dilli çocukların dil kazanım süreci. Dil Araştırmaları Dergisi, 3, 47-61. https://doi.org/10.31464/jlere.359915
- Yılmaz, Y. M. (2014). İki dillilik olgusu ve Almanya’daki Türklerin iki dilli eğitim sorunu, Turkish Studies, Volume 9/3 Winter, 1641-1651. https://doi.org/10.7827/turkishstudies.6216
- Yörük, Y. (1983). Yazmak üzerine, Millî Eğitim, Sayı 60, 47-50.