SUBHÎZÂDE FEYZÎ'NİN FEHÎM-İ KADÎM, NÂ'İLÎ-İ KADÎM VE NEŞÂTÎ'YE YAZDIĞI NAZİRELER

18. yüzyılda yaşayan ve klasik Türk edebiyatının hamse sahibi şairlerinden sayılan Subhîzâde Feyzî, divanında bazı şairlere nazireler yazmıştır. Şairin nazire yazdığı kişiler, başta Sebk-i Hindî şiirinin 17. yüz yıldaki en önemli temsilcileri olan Fehîm-i Kadîm, Nâ'ilî-i Kadîm ve Neşâtî'dir. Bu şairlere nazireler yazarken taklide düşmemiş, kendine özgü üslûbunu ortaya koyabilmiştir. "Nazire", edebiyatımızda benzer şiir yazma anlamıyla kullanılır. Klasik Türk edebiyatında bu tarz şiir yazmak çok önemsenmiştir. Nazire yazmak bir gelenek olmuştur. Bu edebiyatın temsilcisi olan şairlerin çoğu, kendinden önceki ya da çağdaşı bir şaire nazire(ler) yazmıştır. Bu gelenek, divan şiiri var olduğu müddetçe varlığını devam ettirmiştir. Yazılan bu nazirelere birer taklit gözüyle bakılmaz. Büyük kabul edilen bir şairin şiirine nazire yazmak, ona olan bir saygının ifadesidir. Yeni yetişen şairlerin çoğu, üstat kabul ettikleri şairlerin şiirlerine nazireler yazarak üslûp ve sanatlarını geliştirmişlerdir. Nazire yazmadaki asıl amaç, estetik değer açısından o şiirin daha iyisini yazabilmektir. Büyük şairler de bazen beğendikleri ve takdir ettikleri şairlere nazireler yazmışlardır. Bazen karşılıklı nazireleşmeler de olmuştur. Subhîzâde Feyzî, klasik Türk şiirine öncülük etmiş, bu alanda yenilikler yapmış olan büyük şairlerin peşinden gitmiştir. Peşinden gittiği şairlerin en başta gelenleri Sebk-i Hindî şiirine öncülük etmiş şairlerdir. Feyzî, Sebk-i Hindî'nin bazı temsilcilerine nazireler yazarak onların yolunda olduğunu göstermiştir. Şiirlerindeki üslûp özellikleri bunu göstermektedir.

SUBHÎZÂDE FEYZÎ'S NAZIRES WRITTEN TO FEHÎM-I KADÎM AND NÂ'ILÎ-I KADÎM AND NEŞÂTÎ

Subhîzâde Feyzî, who is among the classical Turkish poets and lived in 18th century, wrote "nazires" about some poets. Some of those poets are Fehîm-i Kadîm, Nâ'ilî-i Kadîm and Neşâtî who are the most important representatives of Sebk-i Hindî poetry. He did not imitate butkept his own style while he was writing "nazires"."Nazire" is a term which is used for writing similar poems in ourliterature. In classical Turkish literature this style was quite important.It became a tradition. Most representatives wrote "nazires" for theircontemporary poets or for the poets who had lived before. This traditionlasted as long as divan poetry lived.These nazires can not be only regarded as imitations but can beregarded as a sign of respet to those poets. New poets wrote "nazires"about greater poets' to develop their styles and arts. Main aim is towrite a better poem. Famous poets also wrote "nazires" for poets theyliked. From time to time they wrote nazires to each other.Subhîzâde Feyzî pioeneered classical Turkish poetry and hefollowed greater poets who contributed -innovations to- the poetry inthis field. The main poets he followed the poets who pioneered Sebk-iHindî's poetry. Feyzi wrote "nazires" for some representatives of Sebk-iHindî. His style in his poems shows this.

___

  • ANDREWS, Walter G. (1976), An Introduction to Otoman Poetry, Chicago: Minneapolis.
  • ARSLAN, Mehmet (2008),Türk Edebiyatında Hamseler ve Subhî- zâde Feyzî'nin Hamsesi, ?stanbul: Kitabevi Yay.
  • ARSLAN, Mustafa (2012),"?. Gâlib ?le Keçeci-Zâde ?zzet Molla"nın Gazelleri Arasında Nazire ?li?kisi", Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/1 Winter.
  • ASLAN, Üzeyir ( 2009 ), "Mu'îdî'nin Necâtî'ye Nazireler", Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4/2 Winter.
  • CANPOLAT, Mustafa (1995). Ömer bin Mezîd Mecmmû'atü'n Nezâir, Metin-Dizin-Tıpkı Basım, Ankara: TDK Yay.
  • GÜLER, Zülfü (2009), "Ruz u ?eb Redifli Üç Na,,t", Atatürk Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, TEAD 39, Prof.Dr. Hüseyin AYAN Özel Sayısı, Erzurum.
  • GÜNDÜZ, Erol, (2011), Subhîzâde Feyzî Divanı, Konya: Mola Kitap Yay.
  • ?LAYDIN, Hikmet (1997), Türk Edebiyatında Nazım, Ankara: Akçağ Yay.
  • ?PEKTEN, Haluk ( 1990), Nâ'ilî Divanı, Ankara: Akçağ Yay.
  • KAPLAN, Mahmut ( 1996 ), Neşatî Divanı, İzmir: Akademi Kitabevi Yay.
  • KÖKSAL, M. Fatih (2006), Sana Benzer Güzel Olmaz-Divan SiirindeNazire, Ankara: Akcağ Yay.
  • KÖKSAL, M. Fatih (2003), "Nazire Kavramı ve Klâsik Türk ?iirinde NazireYazıcılığı", Diriözler Armağanı (Haz. M. Fatih Köksal-Ahmet Naci Baykoca), Ankara.
  • KURNAZ, Cemâl(2003), "Osmanlı ?air Okulu", Journal of Turkish Studies/Türklük Bilgisi Ara?tırmaları, G. Kut Armağanı 27/II.
  • MAC?T, Muhsin (1996). Divân Şiirinde Âhenk Unsurları, Ankara: Akçağ Yay.
  • MENG?, Mine(2010), Eski Türk Edebiyatı Tarihi, Ankara: Akçağ Yay.
  • TOLASA, Harun (1983). Sehî, Latîfî, Âşık Çelebî Tezkirelerine Göre 16. Yüzyılda Edebiyat Araştırma ve Eleştirisi, ?zmir: Ege Üniversitesi Yay.
  • ONAY, Ahmet Talat (1993), Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar ve İzahı, (haz: Cemal Kurnaz), Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.
  • PAKALIN, Mehmet Zeki ( 1993), Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, Ankara: MEB Yay.
  • SARAÇ, Yekta ( 2007), Klasik Edebiyat Bilgisi, ?stanbul: 3F Yay.
  • ÜZGÖR, Tahir, (1991), Fehîm-i Kadîm (Hayatı, Sanatı, Divanı ve Eserin Bugünkü Türkçesi), Ankara: AKM Yay.