NURETTİN RÜŞTÜ VE CADALOZ GAZETESİ

Osmanlı modernleşmesinde son derece önemli bir rol oynayan basın, pek çok türün ortaya çıkmasında da önemli bir rol oynamıştır. II. Meşrutiyetin ilan edildiği 24 Temmuz 1908 tarihi siyasal ve kültürel alanda büyük değişimin yaşandığı bir dönem olmuştur. İttihat ve Terakki Cemiyeti, tarihimizde farklı bir örgütlenme mantığıyla cemiyet, parti, okul, basın, ekonomi hatta askeri alanda aynı anda teşkilatlanan bir kuruluştur. Meşrutiyet döneminde ittihatçı basının yanında her grup, cemaat ve görüş yayın faaliyetine katılmış, yerel basının gelişmesine katkı sağlamıştır. İttihat ve Terakki yönetimi basın üzerinde baskıcı bir tutum izleyerek kendine muhalif olan gazeteleri ve dergileri kapatmıştır. Cadaloz'da bu baskıdan nasibini almış yayın hayatına 4 Nisan 1911'de başlamış, son sayısını 9 Eylül 1911' de çıkarmıştır. Gazete yazarları daha sonra okuyucularına söylemek istediklerini ''Cadaloz'un Devesi' adlı kitapta devam ettirmişlerdir

NUREDDIN RUSHDIE AND CADALOZ NEWSPAPER

The modernization of the Ottoman Empire is an extremely important role in the press, many played an important role in the emergence of type II. The Constitution was proclaimed on July 24, 1908 big historic political and cultural areas has been a period of experiencing the change. Committee of Union and Progress is a foundation organized with a distinguished organization style in committee, party, school, media, economics, and even military. During Constitutional Monarchy period all groups, congregations and ideologies joined in publishing activities alongside with the unionist media, and contributed in the development of local media. After the declaration of Second Constitutional Monarchy there was a mass social renaissance. In July 24th, 1908 newspapers did not send their articles to the censorship office. There was a publishing rush in newspapers, magazines, and books. Woman’s movement, worker’s movement sprawled. This period brought a great vitality, enthusiasm and humor, media reports have occurred one after another, whether a lot of humor published newspapers and magazines. II. Prior to the thirty-year-long constitutional monarchy in the period due to the censorship applied to the press and bad attitude don't piss me the press declined howeve r ın the Ottoman Empire during the period of constitutional monarchy in the press and the from the exposion has taken its share of humor. In this period, both in the traditional manner and sense of humor puplished in Western newspaper. Unionist media lost its coherence, which it supported in relation with equity, liberty, fraternity, justice and democratic system, during Committee of Union and Progress period. Cadaloz (Crone) Newspaper, as it could be derived from the title, made speak a woman character in a cartoon series. Though a national character, crone, who is a straightforward character, is frequently played in Turkish puppet plays. A significant number of articles in Cadaloz Newspaper dealt with political issues. These articles were mostly based on Committee of Union and Progress, the First Parliament, parliamentarians, Balkan policies (Montenegro, Crete, Albania). Cadaloz Newspaper used a traditional humor and its cartoons were gained widespread attention. Titles under the cartoons were written in Turkish. Likewise, the paper was monolingual. In Second Constitutional Monarchy, Ottoman State faced great problems in Balkans. 1911 is the year in which not only the big European states but only Balkan states started to make secret alliances or failed to agree on sharing Ottoman lands. Cadaloz Newspaper usually covered these issues in its columns. Humor newspaper is not only a must-character text, which was also used along with cartoons. Hag Newspaper of the cartoon where vermin includes ğ of the evil that is black and white cartoons are written in Turkish is tirillm. Hag Newspaper Nurettin Rüştü in 1911 and is a humor newspaper began to be published by Haydar Rüştü. Newspapers of the period, although the humor newspaper, social, economic, political and social issues was graded by two days were evaluated for six months. Hag newspaper published in Turkish broadcasting in the traditional style is a humor newspaper. Committee of Union and Progress implemented heavy policies on media, and stopped all activities of opposing newspapers and magazines. Cadaloz Newspaper could not avoid this heavy hand, and consequently published its last issue in September 9th, 1911. Journalists, then, continued reaching their readership with the book titled Cadaloz’un Devesi (Camel of the Crone).

___

  • Cadaloz Gazetesi, Beyazıt Devlet Kütüphanesi, Hakkı Tarık Us Kolleksiyonu.
  • ALVER, Füsun, Gazetecilik Bilim ve Kuramları, Gazetecilik Kuram ve Tasarımlarını Türkiye'de ki Gazetecilik Sistemi, İstanbul: Kalkedon Yayınları, 2011.
  • AYDIN, Hakan, II. Meşrutiyet Döneminde Basın ve Siyaset, Konya: Palet Yayınları, 2010.
  • BURUMMET, Palmira, İkinci Meşrutiyet Basınında İmge ve Emperyalizm 1908- 1911 çev. Ayşen ANADOL, İstanbul: İletişim Yayınları, 2003.
  • BÜNGÜL, Nurettin Rüştü, Eski Eserler Ansiklopedisi, Cilt I, Tercüman 1001 Eser.
  • ÇEVİKER, Turgut, Gelişlim Sürecinde Türk Karikatürü Tanzimat ve İstibdat Dönemi(1867- 1878/1878-1908), İstanbul: Adam Yayınları, 1986.
  • DEVRİM, Tunay, ''Güleryüz Mizah Gazetesinin İncelenmesi'', Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2009.
  • DOĞANER, Yasemin, ''Hürriyet ve Modernleşme Enstrümanı Olarak Osmanlı'da Basın'', Edebiyat Fakültesi Dergisi, C.29, S.1, (Haziran, 2012), 109-121.
  • EBÜZZİYA, Ziyad, ''Diyojen'', İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları, C.9, 1994.
  • GÜÇLÜ, Muhammet, ''Antalya'da Yerel Basının, İlk Temsilcisi: Antalya'da Anadolu gazetesi (19 Aralık 1920-12 Eylül 1922)'', Çagdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, XII/25, (Güz, 2012),33-54.
  • HEİNZELMAN, Tobias Osmanlı Karikatüründe Balkan Sorunu 1908-1914, çev. Türkis Noyan, İstanbul: Kitap Yayın Evi, 2004.
  • İNUĞUR, M. Nuri, Basın ve Yayın Tarihi, İstanbul: Der Yayınevi, 2002
  • MAZICI, Nurşen, ''1930'a Kadar Basının Durumum ve Matbuat Kanunu'', Ankara: Üniversitesi Türk İnkılap Enstitüsü Ankara Yolu Dergisi, C.5, S.18, (1996), 131-154.
  • MEYDAN LAROUSSE,''Cadaloz'',C.2, Meydan Yayınevi, İstanbul, s.724.
  • ÖNGÖREN, Ferit, Cumhuriyet Dönemi Türk Mizahı ve Hicvi, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1983.
  • ÖZDİŞ, Hamdi, Osmanlı Mizah Basınında Batılılaşma ve Siyaset (1870-1877), İstanbul: Libra Kitapçılık ve Yayınçılık, 2010.
  • ÖZKORKUT, Nevin Ünal, ''Basın özgürlüğü ve Osmanlı Devletindeki Görünümü'', Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.51, S.3, (2002),65-84.
  • SEYHAN, Salih, ''II. Meşrutiyet Dönemi Mizah Basını ve İçeriklerinden Seçilmiş Örnekler'', Turkısh Studies, C.8/3, (Kış, 2013), 494-516.
  • TÜRKMEN, Fikret, ''Osmanlı Döneminde Türk Mizahı'', Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, IV, (2000), 1-10.
  • YARDIMCI, İsmail, ''Mizah Kavramı ve Sanattaki Yeri'', Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3/2, (2010), 1-41.
  • YAZICI, Nermin, ''Yazılı Türk Mizahının Gelişim Sürecinde Batılı Anlamda İlk Mizah Dergisi Cem'', Turkısh Studies, C.6/3, (Yaz, 2011), 1299-1313.