200200

KLASİK TÜRK EDEBİYATI METİNLERİNDE AYAKKABICILAR

Sanatın bütün dallarında olduğu gibi edebiyatta da içinde yaşanılan hayatın ve dünyanın esere yansıdığı yadsınamaz bir gerçektir. Ancak sanat eserlerinde yer alan bu gerçekliklerin ve yaşanılan dünyanın sanatçının gözünden tekrar bir değerlendirmeye tabi tutulması, sanatçının hayal süzgecinden geçmesi de söz konusudur. Sanatçının hayal dünyasında tekrar ürettiği bu dünya, sanat eseri olarak karşımıza çıkmakta ve devrin yaşantısına, o devirde çizilmiş olan medeniyet dairesine ilişkin ipuçları taşımaktadır. Çalışmamızda, Osmanlı toplumunun meslek teşkilatlanması içinde önemli bir yere sahip olan "ayakkabıcılık ve ayakkabıcılar" ele alınacaktır. Yaşanılan bütün devirlerde kıyafetin önemli bir tamamlayıcısı olmanın yanı sıra korunma amaçlı bir giysi olmasıyla da insanoğlu için ehemmiyet taşıyan ayakkabı ile ilgili olarak Osmanlı edebî metinlerinde geçen "edük, başmak, kefş, pâbûş, mûze, na'l/ na'leyn/ na'lçe, çarık" vb. kelimelerden hareketle; ayakkabıcılık mesleği ile ilgili olarak da "edükçü, başmakçı, haffâf, kefşger, pâbûşcu, mûze-dûz, na'leyn-tırâş" vb. kelimelerden hareketle bir tasnif çalışması yapılmıştır. Yine ayakkabı ve ayakkabıcılıkla doğrudan bir ilişki içinde olmasa da metinlerde yer aldıkları kadarıyla dolaylı olarak meslekle ilişkilendirilmiş bazı kelimelere de değinilmiştir. Ayakkabıcılık mesleğiyle bu mesleği icra eden ayakkabıcıların metinlerde hangi yönleriyle ve ne şekilde ele alındığına dair tespitlerde bulunulmuştur. Bu çerçevede, ayakkabıcılar, ayakkabıcı dükkânları, ayakkabı yapım ve tamirinde kullanılan araç-gereçler, farklı yüzyıllarda yaşamış olan divan şairlerinin şiirlerinden ve çeşitli metinlerden seçilmiş örnekler vasıtasıyla değerlendirmeye tabi tutulmuştur

SHOE MAKERS IN CLASSICAL TURKISH LITERATURE TEXTS

As in all branches of art, it is undeniable truth life where it is lived in and world reflects to the work in literature too. But it is possible to be re-evaluated these realities placed in art work by artist again or to be strained from the dream sieve of artist again. This world which was remanufactured in dream world of artist encounters us as an artwork and carries hits about the life of that period and civilization which was drawn in that period. In our study, “shoemaking” and “shoemakers” who have an important place in occupational organization of Ottoman society will be handled. A classification study was performed based on shoe which has an important for humankind as being a protective wear besides being a subsidiary of clothes by “edük, başmak, kefş, pâbûş, Mûze, na‘l/ na‘leyn/ na‘lçe, çarık” words and based on shoe making occupation such as “edükçü, başmakçı, haffâf, kefşger, pâbûşcu, mûze-dûz, na‘leyn-tırâş” etc. words. And some words was mentioned even they are not directly related with shoe making or shoes as they are existed within the texts. Determinations were carried out about shoe makers practicing this occupation have been handled whichever and what aspects. Within this frame, shoemakers, shoe shops, tools and equipment used in shoe manufacturing, were evaluated by the samples selected from poems of Ottoman poets Shoe is one of the wears utilized in order to be protected from nature’s negative conditions. The basic purpose of the shoe has been to protect feet from environmental conditions and act comfortably in this way from the date of its invention to our day. However, it has become an indicator which is employed for different aims over time in line with the development of production possibilities. Shoes, providing information as to ethnicity, faith, profession, social status, have overtime become an ornamental device in line with the changing aesthetic inclinations and fashion concept. Inasmuch as it is one of the fundamental needs of people it can be asserted that the origin of the shoe is as old as mankind itself. Shoes originally were produced in a simple way from animal or plant raw materials in line with our current knowledge. The diversification of raw materials as well as the enrichment of production possibilities over time has caused change and improvement in the shoe production process. The differentiation of requirements of the people in addition to the simplification in the production process has led to changes in the quality of the shoes. Different kinds of shoes have been created based on seasonal conditions, natural conditions and employment fields. The lifestyle of the people in addition to the environmental conditions and the usage purpose of the shoes have affected the design of the shoes. Turks have produced shoes since very old times. Scythians, Huns, Göktürks (Celestial Turks) have put on shoes and boots made of soft leather in addition to other clothing and garments. Turks advanced considerably in shoe manufacturing during the Seljuk period. Futuwwa (Arabic: “young-manliness” or “chivalry”) organization which was a professional organization firstly seen during the Seljuk period in the 13th and 14th centuries. This organization continued its existence by virtue of Ahi-order during the Ottoman era, and formed its own system with the rituals thereof. In this context, the entire process including the number of shops in the cities the clothes of the shopkeepers, their behaviors and relations with each other and customers, and the quality of the products they manufactured were kept under control. Strengthening of professional organizations enhanced trade during the Ottoman period. Raw material procurement processes became easier thanks to increased trade thereby leading to increased product variety and quality. In this way, the trade life became more active which caused the development and enrichment of the artisan bazaars. Other professions were also classified in very detailed way just like shoemakers in the Ottoman era in line with information provided through Evliya Celebi. Almost every type of shoe was manufactured through a different group of artisans. Each and every artisan group was organized separately and their shops were together in different places. Information as to professions was included in sources such as official records, court records, records kept by the states for archival purposes in ancient societies. In addition to these, various elements related to the professions were included in the artworks. However, this information in the artworks was not systematically treated as an absolute reality as they are generally in encyclopedic works. The artist has changed the elements of the society where he has grown -or which he has observed- in his mind by giving it an artistic qualification and reflected it to his work. As such, artworks -in varying proportions- maintain the traces of the social life of the period in which they have been created. However, it is not easy to find in artworks the traces of the social life of the period. This study is a “monographic” study focused on the “shoe-making” profession. It is aimed to make an assessment of the Ottoman social life in the study basing on the “shoe-making” and “terms related to this craft” in classical Turkish poetry texts. In the literature research conducted in line with this objective the materials identified in various literary works such as seyahatnâme, sûrnâme, divan, mesnevi and şehrengiz were evaluated. Several divans from various centuries were examined, the couplets detected during the scanning were signed by cards and subsequently they were grouped according to their contents and “the examples representing each group best” were included in the study. In the researches we made it was seen that the profession of shoemaking is mainly discussed in two main groups: production and sales on texts based on narratives created by observations and depictions such as seyahatnâme and sûrnâme. No distinction was seen in texts based on enthusiasm and excitement. Shoemaker, apprentice and customers were depicted as lover, the loved ones and rivals in line with the tradition of divan poetry. Shoe production or sales shop represents the place of the loved one. In this context, elements related to shoemaking were utilized to describe the situation of the lover, the loved ones and rivals in line with the love understanding of the divan poetry tradition. However, the number of examples in which the shoemaker or the apprentice represents the lover is very small in the poems. In general, the shoes worn by the lover whose identity has not been mentioned are specified. The shoe types such as başmak, edük, çizme, çarık, gelik, pabuç and parts used in shoemaking such as na’lçe (heel iron) and kebkeb (nail) and the colors of the shoes are the main elements used by the poets. It is also seen that the phrases and proverbs coined for foot and shoe in this context are frequently included. However, the tools used by the masters in shoemaking were not provided. The common points between data obtained during the study and encyclopaedical type of works with feature of enlightening the periods were not furnished. In Surnâmes (works describing the wedding ceremony of the royal family members) shoe sewers are depicted as masters with fast hands who are highly skilled individuals working in nicely decorated shops with colorful shoes and boots. On the other hand they are depicted in a negative way in the Seyahat-nâme work of Evliya Çelebi due to their undisciplined manners and bullying others. Seyahat-nâme again draws attention to shoe sellers who are described in a negative way like shoe sewers and depicts them deceitful and greedy. Âşık Ömer, like Evliya Çelebi has clearly stated, also confirms the endless profit ambition of the shoe sellers. There is a poem titled “Kefşger-nâme-i Dil-Dûz” (Demirel, 2009, s. 400-403) in Belîğ Divanı the entire subject of which is shoemakers. In this poem, the items related to shoemaking profession are handled within the context of lover, the loved one and rival which is frequently seen in the tradition of divan poetry. Belîğ represents the shoe maker as the loved one and the clients as lovers contrary to other examples we have detected. He explains the beauty of the loved one, the ordeals suffered by the lover and the negative qualities of the rival by using double-entendre statements while revealing the skill of the shoemaker, process of shoemaking and situation of the clients. In other examples, shoemaker/shoemaker’s apprentice, shoemaker’s shop and the clients are used as metaphorical elements within the lover, the loved one and rival relation in line with the understanding of classical Turkish poetry. It is possible to determine the perception as to shoemakers and shoemaking elements in the Ottoman society by virtue of these usages.

PDF

___

Akalın, Sami, Asuman Yılgör ve Nezihe Seyhan (1993). Ayakkabıcılık Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yay.
Akdoğan, Yaşar (t.y.). Ahmedî, Dîvân. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10591,ahmedidivaniyasarakdoganpdf.pdf?0 (Erişim Tarihi: 12.05.2015).
Aksoy, Ömer Asım (1993). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü. İstanbul: İnkılâp Yay.
Alkaya, Ercan (2008). Türk Lehçeleri Arasında Sözcük Alış Verişi ve Söz Varlığı Değişimi: Osmaniye Tatar Ağzı Örneği. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 3/3, Spring 2008, p. 77-101. ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY. http://www.turkishstudies.net/sayilar/sayi9/ 0allayaercan.pdf (Erişim Tarihi: 02.05.2016).
And, Metin (1993). 16. Yüzyılda İstanbul, Kent-Saray-Günlük Yaşam. İstanbul: Akbank Yay.
Atıl, Esin (1999). Levnî ve Surname, Bir Osmanlı Şenliğinin Öyküsü. İstanbul: Koçbank Yay.
Atik Gürbüz, İncinur (2012). Divan Şiirinin Sevimli Yüzleri Osmanlı Şiirinde Berberler. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/3, Summer 2012, p. 233-255. ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3524, ANKARA-TURKEY. (Erişim Tarihi: 28.08.2016).
Atik Gürbüz, İncinur (2015). Osmanlı Şiirinde Terziler. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 10/16, Fall 2015, p. 153-182. ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8912, ANKARA-TURKEY. (Erişim Tarihi: 28.08.2016).
Aydemir, Yaşar (2007). Behiştî Divanı. Ankara: MEB Yay.
Aysal, Necdet (2011). Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Giyim Kuşamda Çağdaşlaşma Hareketleri. ÇTTAD X (22), 3-32.
Ayva, Aziz (2016a). Türk Esnaf Teşkilatının Sözlü Gelenekteki Belgeleri: Esnaf Destanları. KTO Yeni İpek Yolu Dergisi (Konya Kitabı - Kaybolmuş ve Kaybolmaya Yüz Tutmuş Meslekler Özel Sayısı (XV), 107-121.
Ayva, Aziz (2016b). Türk Esnaf Teşkilatının Hâmîleri: Esnaf Pirleri. KTO Yeni İpek Yolu Dergisi (Konya Kitabı - Kaybolmuş ve Kaybolmaya Yüz Tutmuş Meslekler Özel Sayısı (XV), 123- 126.
Balaban, Ayhan (2006). İskit, Hun ve Göktürklerde Sosyal ve Ekonomik Hayat. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Bilge, Sadık Müfit (2014). Osmanlı İstanbul’unda Berber Esnafı. Osmanlı İstanbulu- II. Uluslararası Osmanlı İstanbulu Sempozyumu, Bildiriler. İstanbul. 187-206. https://www.academia.edu/7584988/OSMANLI_%C4%B0STANBULU_NDA_BERBER_ ESNAFI (Erişim Tarihi: 24.09.2016).
Bossan, Marie-Josephe (2004). The Art of the Shoe. New York: Parkstone Press.
Coşkun, Menderes (2007). Tevriye ve Çeşitleri Üzerine Düşünceler. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 2/4, Fall 2007, p. 248-261. ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.172, ANKARA-TURKEY. (Erişim Tarihi: 28.12.2016).
Çavuşoğlu, Mehmed (1977). Yahyâ Bey, Dîvan (Tenkidli Basım). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Matbaası.
Çoruhlu, Yaşar (2007). Orta ve İç Asya’da Kazı ve Araştırmalarda Elde Edilen Materyale Göre Erken Devir Türklerinde Çizme. Ayakkabı Kitabı. (Ed. Emine Gürsoy-Naskali). İstanbul: Kitabevi. 159-199.
Delpierre, D. ve Yıldız Nuray (1969). Ayakkabı. Meydan Larousse, Büyük Lûgat ve Ansiklopedi. C. 1. İstanbul: Meydan Yayınevi.
Demirel, H. Gamze (2005). 18. Yüzyıl Şairlerinden Belîğ Mehmed Emîn Dîvânı (İnceleme- Tenkitli Metin- Tahlil). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi. Dilçin, Cem (1983). Yeni Tarama Sözlüğü. Ankara: TDK Yay.
Doğan, Muhammet Nur (2002). Klasik Türk Edebiyatında Osmanlı Hayatının İzleri. Eski Şiirin Bahçesinde. İstanbul: Ötüken.
Doğan Muhammet Nur (2003). Şeyhülislamın Mavi Çizmesi. Tarih ve Düşünce Dergisi (37), 78-81.
D’ohsson, M. De M. (yty). 18. Yüzyıl Türkiye’sinde Örf ve Adetler. (Çev. Zehran Yüksel). İstanbul: Tercüman Yay.
Duymaz, Ali ve Halil İbrahim Şahin (2010). Meslek Folkloru Kapsamında Geleneksel Mesleklerdeki Pir Anlayışı ve Hikâyeleri Üzerine Bir Değerlendirme. Milli Folklor 22 (87), 101-112.
Eğri, Sadettin (2007). Bursa Arşiv Belgelerinde “Huffâf, Postalcı ve Başmakçılar”. Ayakkabı Kitabı. (Ed. Emine Gürsoy-Naskali). İstanbul: Kitabevi. 265-273.
Ergin, Muharrem (1980). Kadu Burhaneddin Divanı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Matbaası.
Evliya Çelebi b. Derviş Mehemmed Zıllî (2006). Evliya Çelebi Seyahatnamesi (Topkapı Sarayı Kütüphanesi Bağdat 304 Numaralı Yazmanın Transkripsiyonu-Dizini). I. Kitap. (Haz. Robert Dankoff, Seyit Ali Kahraman, Yücel Dağlı), İstanbul: YKY.
Günşen, Ahmet (2008). Söz Varlığı Işığında Dîvânu Lûgati’t-Türk’te Çağının Türk İktisadi Hayatına Ait İzler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1 (4), 242-267. http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt1/sayi4/sayi4pdf/gunsen_ahmet.pdf (Erişim Tarihi: 05.06.2016)
Gürbüz, Mehmet (2012). Safiye Sultanzâde Mehmed Rezmî – Dîvân. Ankara: Grafiker Yay. İmre, H. Meryem (2011). Tarihsel Gelişim İçerisinde Moda, Ayakkabı ve İnsan İlişkileri. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Haliç Üniversitesi.
İzbudak, Velet (1936). Atalar Sözü. İstanbul: Devlet Basımevi.
Kal’a, Ahmet (1995). “Esnaf”. İslâm Ansiklopedisi. C. 11. İstanbul: TDV Yay. 423-430.
Kanbak, Arsen (2010). Ayak Giydirme Sanatı (Ayakkabı). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Kanber, Leyla (2010). Modernizm’den Bugüne Sanat Anlayışlarının Ayakkabı Tasarımı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Mimar Sinan Üniversitesi.
Kaplan, Yunus (2009). Sabit Divanı’nda Mahallileşme ve 17. Yüzyıl Sosyal Hayat Unsurları. Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4/5, Summer 2009, p. 209-248. ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.860, ANKARA-TURKEY. (Erişim Tarihi: 28.04.2016).
Karacan, Turgut (1991). Bosnalı Alaeddin Sâbit, Divan. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Yay. Keskin, Neslihan İlknur (2009). Sosyal Hayatın 17. Yüzyıl Dîvân Şiirine Yansımaları ve Anlam Çerçeveleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Koçu, Reşad Ekrem (1939). Seyid Vehbi, Sûrnâme (Üçüncü Ahmed’in Oğullarının Sünnet Düğünü). İstanbul: Osmanbey Matbaası.
Koçu, Reşad Ekrem (1963). İstanbul Ansiklopedisi. C. 6. İstanbul: Hüsnütabiat ve Ercan Matbaaları.
Koçu, Reşad Ekrem (1969). Türk Giyim, Kuşam ve Süslenme Sözlüğü. Ankara: Sümerbank Kültür Yay.
Koçu, Reşad Ekrem (2003). Tarihte İstanbul Esnafı. İstanbul: Doğan Kitap.
Köksal, M. Fatih (2015). Türk Ahiliğinin Temel Kaynaklarından Ahi Şecerenâmeleri. Ana Kaynaklarıyla Türk Ahiliği, Ahilik-Fütüvet Yazıları. İstanbul: Doğu Kütüphanesi Yay. 13- 41.
Lecomte, Pretextat (yty). Türkiye’de Sanatlar ve Zeneatlar (Ondokuzuncu Y.y. Sonu). (Çev.: Ayda Düz). İstanbul: Tercüman Yay.
Macit, Muhsin (yty). Nedîm Divânı. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10635,nedimdivanipdf.pdf?0 (Erişim Tarihi: 01.04.2015).
Mahmut Şevket (1325). Osmanlı Teşkilat ve Kıyafet-i Askeriyesi, İstanbul: Mekteb-i Harbiye Matbaası.
Mengi, Mine (1995). Mesîhî Dîvânı. Ankara: AKMB Yay.
Merçil, Erdoğan (2000). Türkiye Selçukluları’nda Meslekler. Ankara: TTK Yay.
Mermer, Ahmet (1997). Karamanlı Aynî ve Dîvânı. Ankara: Akçağ Yay.
Otar, İsmail (2007). 1640 ve 1928 Yıllarında İstanbul’da Ayakkabı. Ayakkabı Kitabı. (Ed. Emine Gürsoy-Naskali). İstanbul: Kitabevi. 255-264.
Ögel, Bahaeddin (1978). Türk Kültür Tarihine Giriş 5, Türklerde Giyecek ve Süslenme (Göktürklerden Osmanlılara). Ankara: KB Yay.
Özdemir, Mehmet (2016). Ferâhî, Sûrnâme (Bir Özge Âlem- Osmanlı Pâyitahtında 1582 Şenliği). Ankara: Grafiker Yay.
Özkan, Ömer (2007). Divan Şiirinin Penceresinden Osmanlı Toplum Hayatı (XIV-XV. Yüzyıl). İstanbul: Kitabevi.
Öztekin, Ali (1996). Gelibolulu Mustafa Âlî, Câmi‘u’l-Buhûr Der-Mecâlis-i Sûr, Edisyon Kritik ve Tahlil. Ankara: TTK Yay
Öztekin, Özge (2006). XVIII. Yüzyıl Divan Şiirinde Toplumsal Hayatın İzleri: Divanlardan Yansıyan Görüntüler. Ankara: Ürün Yayınları.
Öztürk, Rıdvan (2005). Kıbrıs Rumcasındaki Türkçe ve Türkçe Yolu İle Girmiş Alıntı Kelimeler. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (18), 89-113. http://sutad.selcuk.edu.tr/sutad/article/view/281/271 (ErişimTarihi: 12.04.2016). Sona, Fatih (2012). İsmail Hikmetî ve Dîvânı. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Şen, Fatma Meliha (2007). Eski Türk Edebiyatında Sosyal Hayat Çalışmaları. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi. 5 (9), 467-506. https://www.academia.edu/5696369/ Eski_T%C3%BCrk_Edebiyat%C4%B1nda_Sosyal_Hayat_%C3%87al%C4%B1%C5%9F malar%C4%B1_Studies_on_Social_Life_in_Old_Turkish_Literature_F._MEL%C4%B0H A_%C5%9EEN (ErişimTarihi:28.12.2016).
Şen, Mesut (2007). Ayakkabı İle İlgili Kelimeler Üzerine. Ayakkabı Kitabı. (Ed. Emine GürsoyNaskali). İstanbul: Kitabevi. 3-33.
Şen, Serkan (2009). Derleme Sözlüğüne Göre Türkiye Türkçesi Ağızlarında Meslek İcracısı Adları, Türklük Bilimi Araştırmaları, (25), 173-184. http://www.tubar.com.tr/TUBAR%20DOSYA/ pdf/2009BAHAR/010.en.serkan.%20173-184.pdf (Erişim Tarihi: 06.02.2016).
Taner, Ergin (2009). Osmanlı Esnafı, Ticari ve Sosyal Hayat (Belge ve Fotoğraflarla). Ankara: Grafiker Yay.
Tarlan, Ali Nihat (1970). Zâtî Divanı (Edisyon Kritik ve Transkripsiyon), Gazeller Kısmı. C. II. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay.
Tarlan, Ali Nihat (1992). Necâtî Bey Divanı. Ankara: Akçağ Yay.
Tez, Zeki (2016). Meslekler Tarihi, Eskiçağdan Günümüze Zanaatsal ve Sanatsal Uğraşlar. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1988). Osmanlı Devletinin Saray Teşkilatı. Ankara: TTK Yay.
Yalın, Mehtap (2007). Sümbülzâde Vehbî’nin Şevk-engîz Mesnevisi’nin Karşılaştırmalı Metni ve Konularının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
Yıldırım, Sinan (2004). Divan Edebiyatında Nazirecilik Geleneği ve Hevâyî’nin Nazirelerden Oluşan Divanı. Yüksek Lisans Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
Yılmaz, Fehmi (2007). Osmanlı Devleti’nde Gayrimüslimlerin Giyim Kuşamlarını Düzenleyen Kanunlar. Ayakkabı Kitabı. (Ed. Emine Gürsoy-Naskali). İstanbul: Kitabevi. 201-207.
Yılmaz Orak, Kadriye (yty). İbrahim Tırsî ve Dîvân’ı (İnceleme-Tenkidli Metin-Sözlük). http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10656,tirsipdf.pdf?0 (Erişim Tarihi: 27.06.2016)
Atik Gürbüz, İ. (2017). “Klasik Türk Edebiyatı Metinlerinde Ayakkabıcılar / Shoe Makers in Classical Turkish Literature Texts”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, (Prof. Dr. Tahsin Aktaş Armağanı) Volume 12/5, ANKARA/TURKEY, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11350, p. 33-60.