Deri; var olduğu günden itibaren duygu, düşünce, zevk ve yaratıcılığı ortaya koyan ve sanatsal ürünlere kaynaklık eden, bir anlamda uygarlığın doğuşunu-gelişimini simgeleyen ve günümüzde hemen hemen her alanda karşımıza çıkan bir kültürel varlıktır. Dünyadaki en eski meslek grupları arasında yer alan dericilik çok çeşitli disiplinlere kaynaklık etmiş ve araştırmalara konu olmuştur. Denizli'de dericilik mesleği yüzyıllardır babadan oğula usta-çırak ilişkisi içerisinde devam ede gelen bir meslek olarak karşımıza çıkmaktadır. Geçmişte ahilik teşkilatının doğması ve yayılmasında önemli bir yere sahip olan Denizli, günümüzde ülkemizin önemli bir kösele üretim merkezidir. Denizli'de dericilik geçmişi günümüze, günümüzü geleceğe taşıyan önemli ekonomik, sanatsal ve kültürel bir değerdir. Bu çalışma köklü bir geçmişe sahip dericilik kültürünü yaşatmak, gelecek kuşaklara aktarmak, ulusal ve uluslararası düzeyde tanıtmak ve çeşitli disiplinlere kaynaklık etmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmanın gerçekleşmesi için yöntem anlayışımız ışığında amaca ulaşmada gerekli araçlar olan gözlem, söyleşi ve yerinde inceleme teknikleri kullanılmıştır. Gerekli verilere ulaşmak için Yeşilyuva Beldesi'ne (Acıpayam) ve Denizli Deri İhtisas Organize Sanayi Bölgesine gidilerek çalışanlar ile bire bir görüşmeler yapılmıştır. Deri üretim aşamaları ve ürüne dönüştürülmesi yerinde incelenerek fotoğraflar ile belgelenmiştir. Ayrıca literatür taraması yapılarak bu çalışmanın bilimsel bir tabana oturtulması sağlanmıştır. Denizli, ismini dokumacılık kültürü ile tanıtmış, sanayi ve üretimin hızla yol aldığı bir şehirdir. Ancak Denizli'de dericilik sanatı da dokumacılık sanatı kadar derin bir geçmişe sahiptir. Denizli'de dericilik bu yörenin Selçuklular tarafından 17 Eylül 1176 yılında fethedilmesi ile başlamış ve Honaz kalesinin ele geçirilmesinden sonra burada ilk yöresel Türk dericilik faaliyetinin temeli atılmıştır. Türkmen boylarının Denizli'ye yerleşmesi ile birlikte dericilik daha da gelişmiş ve tabaklar Denizli merkezinde de faaliyet göstermeye başlamıştır. Denizli'de tabaklık bir dizi zorluklara rağmen varlığını devam ettirerek ayakkabı, çizme, cilt, silah aksesuarı ve saraçlık olarak gelişimini sürdürmüştür. Deri insanoğlunun gelişim süreci ile şekil almış, işlenmiş ve bugünkü değerine kavuşmuştur. Türk kültüründe dericilik sosyal hayatın her boyutunda kaliteli işçilik ve üstün sanat değeri taşıyan ürünler ile dikkati çekmektedir. Bu çalışmada dericiliğin tarihsel gelişimi, özellikle ilk izlerinden itibaren farklı ülkelerdeki yayılışı, Türk kültüründeki yeri, ahilik kurumunun öncüsü Ahi Evren ve dericiliğin Anadolu'daki parlak dönemine ahilik teşkilatının etkisi konularına değinilmiştir. Özellikle Denizli'deki dericiliğin gelişimi ve sorunlarına, Güney Ege Kalkınma Ajansı (GEKA) tarafından desteklenen "Mirasımız Dericilik" projesi kapsamında hayat bulan Deri İhtisas Organize Sanayi Bölgesi ve buraya taşınan işletmelere, Yeşilyuva Beldesi'ndeki (Acıpayam) ayakkabı üretim atölyeleri ve bu atölyelerdeki kadın istihdamına dikkat çekilmiştir. Yapılan alan araştırması ve kaynak kişi görüşmeleri sonucunda aşağıdaki öneriler ortaya konulmuştur. Denizli'de dericilik sektörü; geleneksel deri işleme teknikleri ile mesleğe devam etme çabaları, işleme tekniklerinde yenilik arayışına gidilmemesi, eğitimli personel açısından yetersiz kalınması, gerekli tanıtımların yapılmaması ve günü kurtarma politikaları yüzünden geçmişteki değerini kaybetmiş olsa da varlığını sürdürmeye çalışmaktadır. Tüm bu olumsuzlukların yerel yönetimlerin de desteği ile giderilmesi ve ülke ekonomisinde hak ettiği değeri alması için "Mirasımız Dericilik" projesi gibi projelerin artırılarak ve çeşitlendirilerek dericilik sektörünün sorunlarına çözümler aranmalıdır. Yeşilyuva Beldesi'ndeki (Acıpayam) ayakkabı üretim atölyelerinde kadınların çalışması tüm Türkiye'ye örnek teşkil etmeli ve dericilik sektöründe kadın istihdamı artırılmalıdır. Denizli'de en az tekstil sektörü kadar köklü bir geçmişe sahip olan dericilik sektörü, çok fazla sayıda fire vererek yatırımların tekstile kaymasına neden olmuştur. Denizli'nin ülkemiz için önemli bir kösele üretim merkezi olduğu kadar ahilik teşkilatının doğmasında ve yayılmasındaki etkisi de unutulmamalıdır. Bu geleneğin öncüsü olan Ahi Evren'in isminin yaşatılması için Denizli Deri İhtisas Organize Sanayi Bölgesinde yer alan yönetim binasının karşısındaki sokağın ismine "Ahi Evren Caddesi" adı verilmiştir, ancak bu durum yetersizdir. Denizli yerel yönetimleri tarafından Ahi Evren adına düzenlenecek olan çeşitli programlar ile hem Ahi Evren'in ismi anılmalı hem de ahilik teşkilatının deri sektörü üzerindeki etkileri ortaya çıkartılmalıdır

Leather; is a cultural heritage being since presence the source for artistic products and revealing feelings, thoughts, pleasure and creativity, symbolizing, in a sense, the rise and development of civilization and emerging today almost in every field. Among the oldest professions in the world leatherwork (or tanning profession) has been the source for a wide range of disciplines and has been the subject of researches. Leatherwork in Denizli emerges as a profession continued for centuries from father to son in the master-apprentice relationship. Denizli, which has an important place in the emergence and spread of the ahi community in the past, is an important production center of stout leather in our country today. In the past, Denizli was important as the place where the ahilik organization-an ancient trade guild – was born and spread, and today it is an important centre of leather production. Leatherwork in Denizli is considered as an important cultural value that connects past to present, today to future. This work which is done in terms of preserving, transferring to future generations, promoting on national and international level the leatherwork in Denizli, which has a long history and try to maintain its presence as an important cultural value, is of great importance as the source for the various disciplines. In order to achieve the objectives in the light of our understanding, the implements required as observation, interview and on-site inspection techniques are used. To achieve the required data, the meetings with employees have been done by going to Yeşilyuva Borough (Acıpayam) and Denizli Leather Specialized Organized Industrial Zone. Leather production stages, its conversion to products were examined and documented with photographs. In addition, a literature review was performed in order to set the study in a scientific context. Denizli became known for its tradition of weaving, and is a city of rapidly increasing industrial production. However, Denizli’s leather industry has as long a history as its weaving. Leather working started in Denizli with the conquest of this area by the Seljuks on 17 September 1176; after they took Honaz castle the first Turkish leather working activities in the region were begun here. When Türkmen tribes settled in Denizli, leather working developed further, and tanning activity started in the centre of the city. Ahi Evren, the founder of the Anatolian Ahi organization, arrived in Denizli in 1237; he developed the leather working which he had started in Kayseri, and laid the foundations of the Ahilik organization. Despite many difficulties, the tanning industry has continued its existence in Denizli, and has gone on to produce shoes, boots, book-binding, gun accessories and saddlery.Leather took its form, was worked, and attained the value it has today in line with human developments. In Turkish culture, the products of quality leather working of high artistic value are to be seen in every aspect of social life. This study covers the historical development of leather working, especially from its beginnings to its spread to different parts of the world, its place in Turkish culture, and the effect of the ahilik organization and its leader Ahi Evren in the high period of leather working in Anatolia. Particular attention is drawn to the development of the leather industry in Denizli and its problems, to the Leather Working Organized Industrial Area and the “Our Heritage is Leather Working” project supported by the South Aegean Development Agency and the businesses that have moved there, and to the shoe production workshops in the town of Yeşilyuva, Acıpayam, and their employment of women. Recommendations deriving from research and interviews are set out below. Despite all its problems – the attempts to keep the profession alive with traditional leather working techniques and the lack of research into new techniques, the shortage of trained personnel, the lack of necessary publicity and the loss of valuable traditions through shortsighted policies-Denizli’s leather working industry has continued to exist. In order to solve these problems with the help of local management and to regain the place the industry deserves in the national economy, solutions must be sought by increasing and diversifying projects such as the “Our Heritage is Leather Working” project. The employment of women in the shoe production workshops of Yeşilyuva should serve as an example to the whole of Turkey, and the employment of women in the leather working sector should be increased. The leather industry in Denizli is at least as old as the textile sector, but it has declined and investment has gone to textiles. But it must not be forgotten that Denizli is an important centre in this country for the production of shoe leather and has been influenced by the birth and spread of the ahilik organization. In order to preserve the name of the founder of this tradition, the street opposite the management building in the Denizli Leather Working Organized Industrial Area has been named Ahi Evren Street, but this is not enough. Different programmes should be organized in the name of Ahi Evren by local administrations in Denizli to commemorate both the name of Ahi Evren and the influence of the ahilik organization on the leather sector.