EMPERYALİZM BAĞLAMINDA ORYANTALİZM KAVRAMINA BİR BAKIŞ

1795'ten sonra kurumlaşan oryantalizmin tarihi kökeni Ortaçağ'a kadar dayanır. Yüzyıllardır süregelen İslam karşıtı birçok eserde görülen oryantalist faaliyetler, Batı'nın bilinçdışında Doğu'nun bir "öteki" olarak algılanmasına neden olmuştur. Oryantalizm üzerine önemli çalışmaları olan Edward Said'e göre Doğu, Avrupa'nın en köklü, en büyük ve en zengin sömürgelerinin mekânı, dillerinin ve uygarlıklarının kaynağı, kültürel rakibi ve en derin, en sık tekrarlanan "Öteki" imgelerinden biridir. Batı, Doğu'ya öteki açısından yaklaşarak hem kendi sınırlarını çizmekte hem de ötekini olmasını istediği gibi tanımlamaya ve anlamlandırmaya çalışmaktadır. Edward Said'e göre Batı'nın Doğu düşüncesi her zaman Batı'yı yücelten ve Batı'nın üstünlüğüne vurguyu tekrarlayan bir yapıdadır. Bu yapı ve söylem her zaman egemen olma çabasındadır. Batı ile Doğu karşılaştığında bu söylem kendini yeniden üretir. Dolayısıyla Doğu'yla ilgili çalışmalarda Batı'nın hâkimiyet algısının ve Doğu'ya karşı önyargısının görülmektedir. temelinde, sömürü alanları yaratma düşüncesi görülmektedir. Batı'nın emperyalist politikalarına hizmet etmek üzere olan gelişen oryantalizm, bir taraftan Doğu'nun öteki olarak algılanılmasına neden olurken diğer taraftan siyasi, ekonomik, askeri gibi emperyalist uygulamaların arka planını oluşturmuştur. Haçlı zihniyetinin bir devamı olan oryantalizm çalışmalarında Doğu kültürünü tanıma, ötekini anlama çabası, Batı'nın çıkarlarına hizmet eden ve iyi niyetten uzak bir yaklaşımın sonucu olarak gelişmiştir. Bu amaçla genelde Doğu'nun özelde Türkiye'nin bu politikalara karşı geliştireceği millî bilinç ve duyarlık hayati önem taşımaktadır

AN OVERVIEW OF THE CONCEPT OF ORIENTALISM IN THE CONTEXT OF IMPERIALISM

Institutionalized after 1795 in the Middle Ages is based on the historical origins of Orientalism. The centuries-old anti-Islamic activities Orientalist seen in many works, in the East of the West's unconscious "other" has been perceived as the cause. According to most outstanding ‘orientalism’ writer Edward Said, the East, Europe's oldest, largest and richest colonies, space, language and civilization, the source of the cultural rival and the deepest, most often repeated "other" image. West to the East, to draw others to their limits in terms of both approaching and you want to have the other as it is trying to identify and make sense. East of the West by Edward Said thoughts always glorify the West and the Western emphasis on the rule of a repetitive structure. This structure and discourse seeks to dominate everytime. West and East encounters this discourse reproduces itself. Therefore, studies about the East West's dominance on the basis of perception and prejudice against East, the idea of creating an area of exploitation is seen. West's imperialist policies to serve the growing orientalism which, on the one hand as the other perceived causes of the East, while on the other hand the political, economic, military, formed the background of the imperial administration. Which is a continuation of the Crusades in the Eastern cultures recognize the work of Orientalism, in an effort to understand the other, serving Western interests and goodwill as a result of an approach has evolved away from. For this purpose, in particular of the East in general will develop Turkey's national consciousness and sensitivity against these policies is vital

PDF

___

KAYNAKÇA
AHISKA, Meltem, Occidentalism in Turkey, Tauris Academic Studies, London 2010.
Ahmet Rıza, Batı’nın Doğu Politikasının Ahlâki İflası, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 2004.
ÇETİN, Nurullah, Emperyalizme Direnen Türk: Mehmet Âkif Ersoy, Akçağ Yayınları, Ankara 2012.
ÇIRAKMAN, Aslı, “Oryantalizmin Varsayımsal Temelleri: Fikri Sabit İmgelem ve Düşünce Tarihi”, Doğu-Batı, Oryantalizm-I, Doğu Batı Yayınları, Yıl: 5, Sayı 20, Ankara 2012.
ERAVCI, Mustafa, Avrupa’da Türk İmajı, Çizgi Yayınları, Konya 2010.
GÜRSES, Mürsel, “Meşrutiyet Dönemi Gezi Kitaplarında Oto-oryantalist ve Oksidentalist Söylemler”, Turkish Studies - International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/1 Winter 2012, www.turkishstudies.net, p.1269- 1303.
HUNTİNGTON, Samuel P., Medeniyetler Çatışması ve Dünya Düzeninin Yeniden Kurulması, Okyanus Yayınları, İstanbul 2012.
HÜSEYİN, Asaf vd., Oryantalistler ve İslamiyatçılar (Oryantalist İdeolojinin Eleştirisi), İnsan Yayınları, İstanbul 1997.
İLHAN, Attila, Hangi Batı, Bilgi Yayınları, Ankara 1976.
İNALCIK, Halil, “Hermenötik, Oryantalizm, Türkoloji”, Doğu-Batı, Oryantalizm-I, Doğu Batı Yayınları, Yıl: 5, Sayı 20, Ankara 2002.
JOHNSTONE, H. A. Munro Butler, Türkler (Karakterleri, Terbiyeleri ve Müesseseleri), Cedit Neşriyat, Ankara 2009.
KAHRAMAN, Hasan Bülent, “İçselleştirilmiş, Açık ve Gizli Oryantalizm ve Kemalizm”, DoğuBatı, Oryantalizm-I, Doğu Batı Yayınları, Yıl: 5, Sayı 20, Ankara 2002.
MARDİN, Şerif, “Oryantalizmin Hasıraltı Ettiği”, Doğu-Batı, Oryantalizm-I, Doğu Batı Yayınları, Yıl: 5, Sayı 20, Ankara 2002.
MERİÇ, Cemil, Işık Doğudan Gelir (Ex Oriente Lux), İletişim Yayınları, İstanbul 2008.
ÖZLEM KUMRULAR, Özlem, İslam Korkusu, Doğan Kitap, İstanbul 2012.
ÖZTÜRK, A. Serdar “Önyargının gerçeğe kurgusal yolculuğu: Shakespeare’nin eserlerinde İslam Anlayışı”, Turkish Studies - International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/1 Winter 2012, www.turkishstudies.net, p.1793- 1802.
PARLA, Jale, Efendilik, Şarkiyatçılık, Kölelik, İletişim Yayınları, İstanbul 1985.
RAN, Nazım Hikmet, Bütün Şiirleri, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2010.
SAFA, Peyami, 20. Asır Avrupa ve Biz, Ötüken Yayınları, İstanbul 1976.
SAİD, Edward W., Şarkiyatçılık, Metis Yayınları, İstanbul 2012.
SAİD, Edward W., Kültür ve Emperyalizm, Hil Yayıncılık, İstanbul 2010.
SAİD, Edward W., Entelektüel (Sürgün, Marjinal, Yabancı), Ayrıntı Yayınları, İstanbul 1995.
SCHACHT, J., BOSWORTH, C.E., The Legacy of Islam, Oxford Press, 1976.
SPENGLER, Oswald, Batının Çöküşü, Dergâh Yayınları, İstanbul 1978.
UZUN, Nihat, Avrupa’da İslamofobi-İngiltere Örneği, Pınar Yayınları, İstanbul 2012.
W. SAİD, Edward, Culture and Imperialism, Vintage Books, New York 1993.
YAVUZ, Hilmi, Modernleşme, Oryantalizm ve İslam, Boyut Yayınları, İstanbul 1999.