Destandan modern şiire kolektif bilincin sürekliliği ve yeniden inşası: Oğuz Kağan Destanı İle Yahya Kemal’in O Rüzgâr şiiri

İslâm öncesi dönemden modern döneme edebî eser düzleminde kolektif bilinçaltının izini sürmek, aynı zamanda millet varlığının zamana bağlı olarak değişim ve dönüşüm içerisindeki sürekliliğinin izini sürmek anlamına gelecektir. Kavmî dönemin mitolojik eseri Oğuz Kağan Destanı ile Yahya Kemal‟in O Rüzgâr şiiri arasında kolektif duyuş ve düşünüş çerçevesinde kendini gösteren metinlerarası ilişkiler ağı kurmak mümkündür. Bu yazıda arketipçi eleştiri ve metinlerarasılık yöntemiyle Oğuz Kağan Destanı ile O Rüzgâr şiiri çözümlenecektir.

The Continuance and re-construction of the collective consciousness from Epic to modern Poetry: A Reading Practice of Yahya Kemal’s O Rüzgâr (That Wind) and Oğuz Kağan Destanı (The Epic of Oghuz Kagan).

Following the traces of collective subconscious on the base of literal works from pre-Islam period to modern period will at the same time mean to follow the traces of the maintenance that is changing according to the duration of the existence of the nation. It is possible to relate the mythological work of tribal period The Epic of Oghuz Kagan and Yahya Kemal‟s poem O Rüzgâr (That Wind) in the frame of collective sense. In this essay, The Epic of Oghuz Kagan and Yahya Kemal‟s O Rüzgâr (That Wind) will be analysed with the inter-texts method.

PDF

___

AKTAŞ, Şerif, Yenileşme Dönemi Türk Şiiri ve Antolojisi I (1860-1920), Akçağ Yayınları, Ankara 1996.
AKTAŞ, Şerif, “Millî Romantik Duyuş Tarzı ve Türk Edebiyatı I”, Türkiye Günlüğü, S: 38 (Ocak-Şubat 1996).
AKTULUM, Kubilây, Metinlerarası İlişkiler, Öteki Yayınları, Ankara 1999.
BACHELARD, Gaston, Ateşin Psikanalizi, (Çev. Aytaç Yiğit), Bağlam Yayıncılık, İstanbul 1995.
BACHELARD, Gaston, Mekânın Poetikası, (Çev. Aykut Derman), Kesit Yayıncılık, İstanbul 1996.
BANARLI, Nihad Sâmi (1965), “Yahya Kemal Hem Büyük Bir Şâir, Hem Büyük Bir Tarih Mütefekkiriydi”, Hayat Tarih Mecmuası, C. II, S: 11 (Aralık 1965), s. 5-18.
BANARLI, Nihad Sâmi, “Yahya Kemal Hem Büyük Bir Şâir, Hem Büyük Bir Tarih Mütefekkiriydi”, Yahya Kemal Enstitüsü Mecmuası III, İstanbul 1988, s. 141-158.
BANARLI, Nihad Sâmi, “Millî Romantizmin İdrâki”, Şiir ve Edebiyat Sohbetleri 2, Kubbealtı Neşriyatı, İstanbul 1982, s. 16-32.
BANG, W. – G. R. Rahmeti, Oğuz Kağan Destanı, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili Semineri Neşriyatından, İstanbul 1936.
BERGSON, Henri, Düşünce ve Devingen, (Çev. Miraç Katırcıoğlu), MEB Yayınları, İstanbul 1986.
CAMPBELL, Joseph, Kahramanın Sonsuz Yolculuğu, Kabalcı Yayınevi, İstanbul 2000.
ELİADE, Mircea, Ebedî Dönüş Mitosu, (Çev. Ümit Altuğ), İmge Kitabevi, Ankara 1994.
ELİADE, Mircea, Şamanizm, (Çev. İsmet Birkan), İmge Kitabevi, Ankara 1999.
ERGİN, Muharrem [Hazırlayan], Oğuz Kağan Destanı, Millî Eğitim Basımevi, İstanbul 1970.
JUNG, Carl Gustav, Dört Arketip, (Çev. Zehra Aksu Yılmazer), Metis Yayınları, İstanbul 2003.
KANTARCIOĞLU, Sevim, Edebiyat Akımları ve Temel Metinler, Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Matbaa Eğitimi Bölümü, Ankara 1993.
KAPLAN, Mehmet, Şiir Tahlilleri I, 6. Baskı, Dergâh Yayınları, İstanbul 1978.
KAPLAN, Mehmet, Oğuz Kağan Destanı, Dergâh Yayınları, İstanbul 1979.
KOLCU, Ali İhsan, Millî Romantizm Açısından Cengiz Aytmatov, Ötüken Neşriyat A. Ş., İstanbul 1997.
LİNGS, Martin, Simge ve Köken Örnek Oluşun Anlamı Üzerine, (Çev. Süleyman Sahra), Hece Yayınları, Ankara 2003.
MORAN, Berna, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İletişim Yayınları, İstanbul 1999.
ÖGEL, Bahaeddin, Türk Mitolojisi II, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1995.
ÖZBALCI, Mustafa, Yahya Kemal’in Duygu ve Düşünce Dünyası, Sönmez Matbaası, Samsun 1990.
SEYİDOĞLU, Bilge, “Mitolojik Dönemde „At‟ ”, Prof. Dr. Umay Günay Armağanı, Feryal Matbaacılık Ltd. Ş., Ankara 1996.
STEVENS, Anthony, Jung, (Çev. Ayda Çayır), Kaknüs Yayınları, İstanbul 1999.
TANPINAR, Ahmet Hamdi, Yahya Kemal, Yahya Kemal‟i Sevenler Cemiyeti Neşriyatı, İstanbul 1962.
TANPINAR, Ahmet Hamdi, Edebiyat Üzerine Makaleler, Dergah Yayınları, 3. Baskı, İstanbul 1992.
TOGAN, A. Zeki Velidî, Oğuz Destanı Reşideddin Oğuznâmesi, Tercüme ve Tahlili, Enderun Kitabevi, 2. Baskı, İstanbul 1982.
TOPÇU, Nurettin, Bergson, Dergâh Yayınları, İstanbul 1998.
UYSAL, Sermet Sami, İşte Gerçek Yahya Kemal - Yahya Kemal’le Sohbetler-, İnkılâp ve Aka, İstanbul 1972.
Yahya Kemal, Aziz İstanbul, Yahya Kemal Enstitüsü Yayınları, İstanbul 1974. Yahya Kemal, Kendi Gök Kubbemiz, BeGinci Basılış, Yahya Kemal Enstitüsü Yayınları, İstanbul 1974.
Yahya Kemal, Tarih Musahabeleri, Yahya Kemal Enstitüsü Yayınları, İstanbul 1975.
Yahya Kemal, Çocukluğum, Gençliğim, Siyâsî ve Edebî Hatıralarım, Yahya Kemal Enstitüsü Yayınları, İstanbul 1976.
Yahya Kemal, Siyâsî ve Edebî Portreler, Yahya Kemal Enstitüsü Yayınları, 2. Baskı, İstanbul 1976