Cahit Sıtkı Tarancı’nın şiirlerine psikanalitik bir yaklaşım

Avusturyalı hekim Sigmund Freud‟un (1856-1939) araştırmaları ve bulguları neticesinde 19. yüzyılın sonu ile 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkan psikanaliz yöntem, sanat ve edebiyatta önemli bir mesafe kat eder. İnsan davranışlarının temelinde bilinçaltının bulunduğunu kabul eden bu kurama göre, sanatçının hayatı, çocukluğu, ailesi, eğitimi, hastalıkları vb. onun sanat eserine önemli ölçüde yansır. Bu durumda sanatçının bilinçaltı yazar-eser-okur üçgeninde karşımıza çıkar. Şair ve yazarlar, eserlerinde psikolojik yapıları hakkında bilgiler verirler. Sanatçı bir bakıma toplumun sözcüsü durumundadır ve eseri vasıtasıyla bastırılmış duyguları ortaya koyar. Cahit Sıtkı Tarancı‟nın şiirlerindeki trajedi ve kaotik söylem, onun psikolojisinin izlerini taşır. Şairin iç çatışmalarının kaotik düzlemde oluşturduğu trajik durumlar onun poetikasının önemli bir yönünü teşkil eder.

A psychoanalytic approach to Cahit Sıtkı Tarancı’s poetry

Austrian physician Sigmund Freud (1856-1939) as a result of research and findings of 19 by the end of 20th century methods emerged early in the century of psychoanalysis, art and literature has come a significant distance. According to this theory that the subconscious mind accepts that human behavior on the basis of the artist's life, childhood, family, education, diseases and so on. significantly reflected in his work of art. Work in the subconscious of the artist-writer-in this case, reads the triangle is seen. Poets and writers, provide information about the works of psychological structures. Artists spokeswoman for the society in a way has to work through the repressed emotions and reveals. Cahit Sıtkı Tarancı poems of tragedy and chaotic discourse, bears the imprint of his psychology. Plane formed by the chaotic circumstances of his tragic poet's internal conflicts constitute an important aspect of poetic.

___

  • BELLA Habip, Psikanalizin İçinden, Yapı Kredi Yay.,, İstanbul 2007.
  • CANSEVER Edip, Sonrası Kalır I, Yapı Kredi Yay.,, İstanbul 2008.
  • DOBRENKOV V.İ., Marksizm ve Psikalaliz-Erich Fromm’un ve Yeni Freudculuğun Eleştirisi, Çev.: Ali Özdoğu, Sorun Yayınları, İstanbul 2008.
  • ERCİLASUN Bilge, Türk Edebiyatı Üzerine İncelemeler- I, Akçağ Yay., Ankara 1997.
  • FREUD Sigmund, “Dostoyevski ve Baba Katilliği” Freud-Jung-Adler, Psikanaliz Açısından Edebiyat, Çev.: S. Hilav, İstanbul 1981.
  • FREUD, Sigmund, Psikanaliz Üzerine, Çev.:Kamuran Şipal, Cem Yay., İstanbul 1998.
  • JANKELEVİTCH S. “Freud ve Psikanaliz”, Sigmund Frerud, Cinsiyet ve Psikanaliz, Çev.: Selahattin Hilav, Varlık Yay., 5. bs., İstanbul 1981.
  • KAPLAN Mehmet, Cumhuriyet Devri Türk Şiiri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1990.
  • KOLCU Ali İhsan, Cumhuriyet Edebiyatı I –Şiir, Salkımsöğüt Yay., Erzurum 2009.
  • KOLCU Ali İhsan, Edebiyat Kuramları, Salkımsöğüt Yay., Erzurum 2010.
  • KORKMAZ Ramazan, İkaros’un Yeni Yüzü Cahit Sıtkı Tarancı, Akçağ Yay., Ankara, 2002.
  • KORKMAZ Ramazan ve ÖZCAN Tarık, Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı, (Ed.Ramazan Korkmaz), Grafiker Yayınları, Ankara 2009.
  • MORAN Berna, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İletişim Yay., İstanbul 1999.
  • MUSCHG Adolf, Edebiyat Terapi Olabilir Mi?, Çev.:Ahmet Sarı, Salkımsöğüt Yay., Erzurum 2006.
  • NASİO J.D., Psikanaliz’in Yedi Büyüğü, Çev.:Kenan Sarıalioğlu, Kırmızı Yay., İstanbul 2008.
  • SARI Ahmet, Psikanaliz ve Edebiyat, Salkımsöğüt Yay., Erzurum 2008.
  • TANPINAR Ahmet Hamdi, Edebiyat Üzerine Makaleler, İstanbul, 1977.
  • TARANCI Cahit Sıtkı, Evime ve Nihale Mektuplar, (Haz. İnci Enginün), TDK Yay., Ankara 1989.
  • TARANCI Cahit Sıtkı, Otuz Beş Yaş, Can Yay., İstanbul 2000. TİKEN Servet, “Cahit Sıtkı Tarancı‟nın Şiirlerindeki „Ayna‟ İmgesine Psikanalitik Bir Yaklaşım, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S:41 (2009), s.47-60.
  • WALLACE Edwin R., Dinamik Psikiyatri Kuramı ve Uygulaması, (Çev. Hakan Atalay), Okuyan Us Yay., İstanbul 2008