CUMHURİYET DÖNEMİNDE ÇETİN BİR MÜCADELE: ÇEKİRGE İLE “SAVAŞ

İnsanoğlu varoluşundan itibaren çeşitli afetler ile başa çıkmaya çalıştı. Bir afet olarak nitelendirilen çekirge salgınları da tarih boyunca toplumların başına adeta "bela" oldu. Bilhassa tarım arazilerine verdiği zararlarla kıtlık yaşanmasına yol açtı. Hem Osmanlı İmparatorluğu ve hem de Türkiye Cumhuriyeti döneminde yoğun olarak gerçekleşen çekirge istilalarına karşı çok çeşitli önlemler alınarak bu istilalarla mücadele edilmeye çalışıldı. Çalışmada Cumhuriyet döneminde yaşanan çekirge salgınları ve bunlara karşı alınan tedbirler incelenmektedir. Bu çalışma ile Cumhuriyetin ilanı ve sonrasında meydana gelen çekirge istilaları, ekili ve dikili arazilere verdikleri zararların boyutu, gerçekleşmesi muhtemel istilalar karşısında hükümetler tarafından alınan tedbirler, gerçekleşmiş olan çekirge salgınlarına karşı gerçekleştirilen değerlendirilmektedir. Yine bu kapsamda Türkiye Cumhuriyeti'nin uluslararası işbirliğine ne denli önem verdiği gibi temel başlıkların bütün olarak ele alınması ile bir sonuca ulaşılması hedeflendi. Yanı sıra çalışmanın kapsamına giren dönem aralığında, Türkiye'nin hemen hemen her bölgesinde çeşitli türlerde çekirge salgınlarının meydana geldiği, dönemin basın organlarında haberlere konu olmuş ve arşiv belgelerinde de yine bu hususta çeşitli bilgiler yer almış idi. Dönemin siyaset adamları ve konunun uzmanları da etkin bir mücadele için ellerinden gelen her türlü gayreti gösteriyor idi. Dolayısıyla son derece önemli bir konu olan çekirge istilaları ile ilgili bu makalenin literatüre katkı sunacağı umulmaktadır

A FIERCE STRUGGLE IN THE REPUBLICAN PERIOD: “FIGHT” WITH THE LOCUSTS

Humankind has tried to overcome various natural disasters since its existence on earth. Locust invasion, which is considered as a natural disaster, has caused “trouble” to many nations throughout the course of history. In particular, it caused famine by damaging the agricultural lands. Both in the periods of Ottoman Empire and the Republic of Turkey, many precautionary measures were taken in order to fight with these intense invasions. In research, locust invasions in the Republican Period and precautionary measures which are taken against these invasions are studied. With this work, locust invasion occurred during and after the proclamation of the Republic, sizes of their damages given to cultivated and planted lands, precautions taken by the governments against possible infestations, responds towards previous outbreaks of locusts and legal regulations are evaluated. Also in this context, it is aimed to reach a conclusion by taking the key subjects as a whole, as well as how Republic of Turkey gives importance to international cooperation. In addition, in the period of the study, there were reports in the media and information in archive documents that there were outbreaks of locusts in various species in almost every region of Turkey. Politicians and relevant experts had done their bests for an effective struggle. Hence, it is hoped that this article on locust invasion an extremely important issue will contribute to the literature

___

  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi [BCA], 030.10/7.39.32.
  • BCA, 030.10/23.64.10.
  • BCA, 030.10/185.277.7.
  • BCA, 030.10/185.277.10.
  • BCA, 030.10/185.277.11.
  • BCA, 030.10/185.277.18.
  • BCA, 030.18.01/7.61.16.
  • BCA, 030.18.01/1.10.32.
  • BCA, 030.18.01/7.15.12.
  • BCA, 030.18.01/016.71.20.
  • BCA, 030.18.01/014.38.3.
  • BCA, 030.18.01/027.82.18.
  • BCA, 030.18.01/49.78.17.
  • BCA, 030.18.01/012.59.6.
  • BCA, 030.18.01/12.63.17.
  • BCA, 030.18.01/24.81.2.
  • BCA, 030.18.01.02/40.76.3.
  • BCA, 030.18.01.02/49.78.9.
  • BCA, 030.18.01/128.25.10.
  • BCA, 030.18.01/130.85.10.
  • BCA, 030.18.01.02/92.89.6.
  • BCA, 030.18.01.02/72.12.13.
  • BCA, 030.18.01.02/112.67.7.
  • BCA, 030.18.01.02/141.93.6.
  • BCA, 030.18.01.02/131.15.12.
  • BCA, 030.18.01.02/140.66.11.
  • BCA, 051.V33/4.32.42.
  • T.C. Resmi Ceride
  • T.C. Resmi Gazete
  • TBMM Zabıt Ceridesi
  • TBMM Tutanak Dergisi
  • Akşam
  • Hilali Ahmer
  • Cumhuriyet
  • Siirt
  • Siirt Postası
  • Ulus
  • Aysel, M. (8 Temmuz 1935). “Konya Ovasını Yeni Bir Felaket Tehdit Ediyor”, Cumhuriyet, No:4003, s.2.
  • Balamir, Süleyman (1952). “Yakın Doğu’da Çöl Çekirgesi Durumu”, Bitki Koruma Bülteni, Sayı:3, s.14-26.
  • Balamir, Süleyman (1956). Zararlı Çekirgeler ve Mücadele Metodları, Ankara.
  • Erden, Mithat (2012). Cumhuriyetin İlk Öğretmenlerinden Anılar, Ankara: Pusula Yayıncılık.
  • Musa (24 Ağustos 1929). “Orhangazi Mektubu”, Cumhuriyet, No:1901, s.2.
  • Özek, Süreyya (9 Mayıs 1952). “Çekirge Âfeti”, Cumhuriyet, Sayı:9977, s.2.
  • Sarıköse, Selma Turhan (2013). XIX. Yüzyılda Çukurova’da Doğal Afetler ve Salgın Hastalıklar, Konya: Selçuk Üniversitesi, Basılmamış Doktora Tezi.
  • Temel, Mehmet, Baş, Hayrünnisa (Bahar 2008). “Cumhuriyetin İlk Yıllarında İzlenen Bitki ve Orman Sağlığını Koruma Politikası”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İlke), Sayı:20, s.165-176.
  • Yıldırım, Mehmet Ali (2014). “Birinci Dünya Savaşı Yıllarında Osmanlı Devleti’nin Beşinci Düşmanı: Çekirgeler”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(4), s.1017-1042.