Türkiye’de Yükseköğretim Alanında Yapılmış Doktora Tezlerinin Analizi

Bu araştırmada; Türkiye’de yükseköğretim alanında yazılmış doktora tezleri, çeşitli değişkenler açısından incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemi ve betimsel tarama modelinde gerçekleştirilen araştırmanın evrenini Türkiye’de “yükseköğretim” konusunda yapılmış doktora tezleri oluşturmaktadır. Araştırmada örnekleme yoluna gidilmemiştir. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tez veri tabanında geçmişten 2019 yılı Temmuz ayı sonuna kadar yapılmış tüm doktora tezleri değerlendirmeye alınmıştır. Bu doğrultuda tez veri tabanında başlığında “yükseköğretim sözü geçen doktora tezleri taranmış, toplam 156 doktora tezine ulaşılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından 19 sorudan oluşan tez inceleme formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler üzerinde içerik analizi yapılarak, SPSS 22.0 programında frekans ve yüzde dağılımları hesaplanarak analizler yapılmıştır. Araştırma sonucunda 43 farklı üniversitede ve 41 farklı anabilim dalında toplam 215 adet yükseköğretim konulu doktora tezi hazırlandığı, yazılan tezlerin tamamına yakının devlet üniversitelerinde gerçekleştirildiği, nicel yöntemle yapılan araştırmaların nitel ve karma yöntemle yapılan araştırmalardan daha fazla olduğu, en fazla tarama modelinin ve amaçlı örnekleme tekniğinin kullanıldığı saptanmıştır. Model ve örneklemi belirtilmeyen, geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapılmadığı doktora tezlerinin sayısının azımsanmayacak düzeyde olduğu, tezlerde en yaygın olarak betimsel l [f, %, X, S] analizlerin yanında t testi ve tek yönlü varyans analizinin uygulandığı, ileri düzeyde istatistik tekniklerini (path (yol) analizi, ancova, manova, kümeleme ve çok boyutlu ölçekleme analizleri, vb.) içeren tez sayısının ise düşük düzeyde olduğu saptanmıştır.

Analysis of Ph. D. Theses Written in the Field of Higher Education in Turkey

In this study; Ph. D. theses written in the field of higher education in Turkey are analyzed in terms of various variables. In the research study conducted in qualitative research method and descriptive survey model, The research population is comprised of all Ph. D. theses written in the field of “higher education” in Turkey. No sampling method is utilized in the research study. All Ph. D. theses written from the past to the end of July 2019 in the thesis database of the Higher Education Council (YÖK) are evaluated. In this direction, the Ph. D. theses mentioning the term “higher education” are searched and 156 Ph. D. theses are detected. In the research, a thesis review forms consisting of 19 questions are used by the researcher as data collection tools. Content analysis is performed on the obtained data and frequency and percentage distributions are estimated via SPSS 22.0 software. As a result of the research, it is detected that a total of 215 Ph. D. theses in the field of higher education were prepared in 43 different universities (mostly state universities) and in 41 different departments, the quantitative method was utilized more than the qualitative and mixed methods, and the survey model and purposive sampling technique were used. It is also found that the number of theses which do not include validity and reliability studies and lack mentioning the model and sample is plentiful, descriptive [f, %, X, S] analyses are mostly applied as well as t-test and one-way analysis of variance, and the theses including advanced level statistical techniques (path analysis, ancova, manova, clustering and multidimensional scaling analysis, etc.) are quite few in number.

___

  • Akyol, B. ve Akçay, R. C. (2015). Türkiye’deki örgütsel davranış çalışmalarının analizi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11 (1),149–170.
  • Aydın, A., Selvitopu, A. ve Kaya, M. (2018). Türkiye’de yükseköğretim yönetimi alanında üretilen doktora tezlerine ilişkin bir inceleme. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 8(2), 305-313. https://doi.org/10.5961/jhes.2018.273
  • Aydın, G. (2018). Türkiye’de 2002-2017 yılları öğretim liderliği üzerine yapılmış çalışmaların değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
  • Balcı, A (2015). Sosyal bilimlerde araştırma; yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Yayınevi.
  • Balcı, A. ve Apaydın, Ç. (2009). Türkiye’de eğitim yönetimi araştırmalarının durumu: Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi dergisi örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 15 (59), 325-343.
  • Baskan, G. A. (2001). Türkiye’de yükseköğretimin gelişimi. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 21-32.
  • Çetinsaya, G. (2014). Büyüme, kalite, uluslararasılaşma: Türkiye yükseköğretimi için bir yol haritası. Ankara: Anadolu Üniversitesi Basımevi.
  • Çiftçi, A. (1995). Bilim ve teknolojinin tarihsel gelişim öyküsü yılında derlediğim bir yazı (Internette yayınlanan Araf Dergisi İçin yazılmıştır) 10 Eylül 2019 tarihinde http://www.bilgicagihaber.com/yazi/bilim-ve-teknolojinin-tarihsel-gelisim-oykusu-30 adresinden erişildi.
  • Dölen, E. (2009). Türkiye üniversite tarihi 1. cilt, Osmanlı döneminde darülfünun 1863-1922. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Erdem, A. R. (2004). Üniversitelerimiz arasındaki dijital bölünme ve Pamukkale Üniversitesi. Eğitim Araştırmaları, 4 (14),187–199.
  • Erdem, A.R. (2006). Dünyadaki yükseköğretim değişimi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15),299-314.
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Ders Bilgi Paketi 20 Eylül 2019 tarihinde https://ects.ogu.edu.tr/YuksekLisans/Program/59 adresinden erişildi.
  • Goodwin, L. D. and Goodwin, W. L. (1985). Statistical techniques in AERJ articles, 1979-1983: the preparation of graduate students to read educational research literatüre. Educational
  • Researcher, 14 (2), 5-11. https://doi.org/10.3102/0013189X014002005
  • Gök, E. ve Gümüş, S. (2015). Akademik bir alan olarak yükseköğretim yönetimi, Aypay, A. (Ed.), Türkiye'de yükseköğretim: alanı, kapsamı ve politikaları. Ankara: Pegem Akademi.
  • Green, T. (2016). A methodological review of structural equation modelling in higher education research. Studies in Higher Education, 41(12), 2125-2155. https://doi.org/10.1080/03075079.2015.1021670
  • Günay, D. ve Günay, A. (2011). 1933’den günümüze Türk yükseköğretiminde niceliksel gelişmeler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 1 (1), 4-23. DOI: 10.5961/jhes.2011.001
  • Günder, E.E. (2012). İnsan kaynaklarının yeniden yapılandırılmasında yükseköğretim kurumlarının işlevi ve değişimi [Doktora tezi]. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Gürüz, K. (2001). Dünyada ve Türkiye'de yükseköğretim-tarihçe ve bugünkü sevk ve idare sistemleri. Ankara: ÖSYM Yayınları.
  • İşçi, S. (2013). Türkiye’de eğitim yönetimi alanında yapılmış lisansüstü tezlerin tematik, metodolojik ve istatistiksel açıdan incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
  • Karadağ, (2018). Yükseköğretim Konusunda yapılmış çalışmaların lisansüstü tezlere dayalı analizi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10), 512-535. https://doi.org/10.14520/adyusbd.446237
  • Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi (26.Baskı). Ankara: Nobel Yayınevi. Kıranlı Güngör, S. (2018). Content analysis of theses and articles on ethical leadership”. International Journal of Instruction, 11(4), 901-920 doi: 10.12973/iji.2018.11457a.
  • Kim, K.T., Sohn, B. L. and Lee, S. Y. (2010). An analysis and reflection of higher education research published in “the journal of educational administration. The Korean Journal of Educational Administration, 28 (3),181–204.
  • Kütükcü, A. (2017). Türkiye’de kadın liderlik alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, 2, 26-47.
  • Melendez, J. (2002). Doctoral scholarship examined: dissertation research in the field of higher education studies. [Doctoral dissertation]. Seton Hall University Dissertation and Theses. South Orange, NJ, United States.
  • Miles, M. B. and Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook (2nd Edition). Calif: SAGE Publications.
  • Okçabol, R. (2007). Yükseköğretim sistemimiz. Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Onwuegbuzie, A. J. (2002). Common methodological, analytical and interpretational errors in published educational studies: An analysis of the 1998 volume of the British journal of educational psychology. Educational Research Quarterly, 26 (1), 11-22.
  • Ortaylı, İ. (2008). İmparatorluğun en uzun yüzyılı. İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Stevenson, J. (2000). Seven years of vocational education research: a review of material published in the Australian and New Zealand journal of vocational education research. Australian and New Zealand Journal of Educational Research, 8 (1), 93-113.
  • Tekeli, İ. (2007). Cumhuriyet öncesinde üniversite kavramının ortaya çıkışı ve gerçekleştirilmesinde alınan yol. Aras, N.K., Dölen, E. ve Bahadır, O. (Ed.), Türkiye’de üniversite anlayışının gelişimi 1861-1961. Ankara: TÜBA, 19-51.
  • Uysal, Ş. (2013). Türkiye’de eğitim yönetimi teftişi planlaması ve ekonomisi alanındaki doktora tezlerinin içerik analizi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
  • Yavuz, M. (2012). Yükseköğretim yönetiminde dönüşüm ve türkiye için alternatif yönetim modeli önerisi [Uzmanlık tezi]. Kalkınma Bakanlığı, Ankara.
  • Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sitemi 10 Eylül 2019 tarihinde https://istatistik.yok.gov.tr adresinden erişildi.
  • Yükseköğretim Yönetimi Program Yapısı 10 Eylül 2019 tarihinde https://bau.edu.tr/icerik/9124- yuksekogretim-yonetimi-program-yapisi# adresinden erişild.
Turkish Studies - Educational Sciences-Cover
  • ISSN: 2667-5609
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ