İdris TÜREL, Ali BİLGİLİ, Ender YARSAN

Van Gölü' nden toplanan midye (Unio stevenianus Krynicki) örneklerindeki ağır metal düzeyleri

Bu çalışma kapsamında, Van Gölü'nden toplanan midye ( Unio stevenianus Krynicki) örneklerinde ağır metal düzeylerinin tesbit edilmesi amaçlandı. Bu amaçla, 1.1.1994-1.1.1995 tarihleri arasında dört mevsimi temsil edecek şekilde toplam 120 adet midye analize tabi tutuldu. Örneklerdeki organik madde kısımları MgO - $Mg(NO_3)_2$ karışımı ile kuru külleştirmeyle yakıldıktan sonra, arsenik düzeyleri gümüş dietilditiyokarbamat ile spektrofotometrik olarak; bakır, kadmiyum, çinko ve kurşun düzeyleri de atomik absorbsiyon spektrofotometresi ile ölçüldü. Analiz edilen bütün midyelerdeki kurşun düzeyleri 1.43±0.81 ppm, kadmiyum düzeyleri 0.09±0.02 ppm, bakır düzeyleri 5.83±0.73 ppm, çinko düzeyleri 15.93±3.26 ppm ve arsenik düzeyleri de 0.06±0.05 ppm olarak tesbit edildi. Çalışma sonuçlarının değerlendirilmesi ile, örneklerde tesbit edilen metal yoğunluklarının, ülkemiz ve diğer ülkeler için kabul edilen normal değerler içerisinde olduğu sonucuna varıldı.

Heavy metal levels in mussels (Unio stevenianus Krynicki) obtained from Van Lake

The aim of this study was to evaluate heavy metal levels in mussels ( Unio stevenianus Krynicki) obtained from Van Lake. A total of 120 samples representing each of the four seasons was collected between 01.01.1994 and 01.01.1995. The organic parts of the samples were ashed with a mixture of magnesium oxide and magnesium nitrate according to the dry ashing method and arsenic residues were measured by silver diethyldithyocarbamate in UV spectrophotometer; copper, cadmium, zinc and lead levels were also determined using an atomic absorption spectrophotometer. In the analysis of the 120 samples for residues of heavy mettals, the average values were found to be: 1.43±0.81 ppm for lead, 0.09±0.02 ppm for cadmium, 5.83±0.73 ppm for copper, 15.93±3.26 ppm for zinc and 0.06±0.05 ppm for arsenic. Evaluation of the study results showed that these heavy metal levels were within the normal ranges for our country and other country's acceptable limits.

PDF

___

1.Kaya, S., Pirinçci, İ. ve Bilgili, A. Çevre Bilimi ve ÇevreToksikolojisi. Medisan Yayın Serisi, Yayın No:36, 1998.
2.Kaya, S., Pirinçci, İ. ve Bilgili, A. Veteriner HekimliğindeToksikoloji. Medisan Yayın Serisi, Yayın No:35, 1998.
3.Şanlı, Y. Çevre sorunları ve besin kirlenmesi. Selçuk Üniv. Vet.Fak. Derg. 1984; 2: 17-37.
4.Detlefsen, V. Status report on aquatic pollution problems inEurope. Aquatic Toxicol. 1988; 11: 259-286.
5.Hammand, P. B. and Beliles, R. P. Metals. In: J. Doull, C. D.Klaassen and M. O. Amdur ed. Toxicology 2th Ed. McMillanPublishing Co. Inc. New York. 1980; pp: 409-462.
6.Hapke,H.J. Effects of metals on domestic animals. VCHVerlagsgesellschaft mbH, 1991.
7.Uzun,S. Su ürünlerinin başlıca ağır metallerle kirlenme durumu vekonunun halk sağlığı yönünden incelenmesi. Ankara Üniv SağlBilm Enst Yüksek Lisans Semineri Notları, 1993.
8.Şanlı,Y. Metaller ve Diğer İnorganik Maddeler. Alınmıştır: S.KayaEd. Veteriner Klinik Toksikoloji. Medisan Yayın Serisi, YayınNo:21. Ankara, 1995.
9.Uzunören, N. Ağır metallerle kirlenmiş sulardan toplanan midyelerve benzeri deniz ürünlerinde ağır metallerden arsenik ve türevleriile kirlenme düzeylerinin saptanması. İstanbul Üniv Sağl Bilm EnstDoktora Tezi, 1987.
10.Şentürk,F. Çeşitli yörelerden avlanmış mollusklarda cıva,kadmiyum, kurşun düzeylerinin saptanması. İstanbul Üniv FenBilm Enst Yüksek Lisans Tezi, 1993.
11.Atayeter,S. Anadolu kavağı midye türünde (Mytilusgaloprovincialis Lamarck, 1819) bazı ağır metal birikimlerininbelirlenmesi. Ankara Üniv Fen Bilm Enst Yüksek Lisans Tezi,1991.
12.Tuncer, S. İzmir ve Çandarlı Körfezleri’nde yaşayan bazı mollusk,alg ve ortamlarında ağır metal kirlenmesi ile ilgili araştırmalar. EgeÜniv Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü, Doktora Tezi.
13.Ramelov, G., Tuğrul,S., Özkan,M.A., Tuncel,G., Saydam,C. veBalkas,T.I. The determination of trace metals in marine organismsby atomic absorption spectrometry. Intern J Environ Anal Chem.1978; 5:125-132.
14.Acara,A. Su ürünleri üretimi. TOK Dergisi. 1989; 38:6-9.
15.Akyüz,N., Cetinkaya,O., Boynukara,B. ve Sancak,Y.C. VanGölü’nün ekolojik yapısı, hayvansal protein potansiyeli ve ekolojikkirlenmenin bunlara etkileri. Yüzüncü Yıl Üniv Zir Fak Derg.(Basımda)
16.Degens,E.T., Wong,H.K., Kurtman,F. And Pinekk,P. GeologicalDevelopment of Van Lake. ın: E.T.Degens and F.Kurtman eds. MTAYayın No: 169, Ankara, 1978.
17.Stahr,M.M. Analytical toxicology methods manuel. Iowa StateUniv Press. 1977, pp:47-48.
18.George,G.M., Frobm,L.J. and Mc Donald,J.P. Dry ashing methodfor determination of total arsenic in animal tissue. Collaborativestudy. JAOAC, 1973, 54:793-797.
19.Kaya,S. ve Yavuz,H. Yem ve yem hammaddelerinde doğal arsenikdüzeyleri. Ankara Üniv Vet Fak Derg. 1989; 36(1):116-122.
20.Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği. 4.9.1988 tarih ve 19919 sayılıResmi Gazete. 21.Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği. 16 Kasım 1997 tarih 23172sayılı Resmi Gazete