Mammer TİLKİ, Mehmet ÇOLAK, Şeref İNAL, Mehmet Emin TEKİN

Bahri Dağtaş uluslararası tarımsal araştırma enstitisünde yetiştirilen esmer ineklerin gebelik süresi ve buzağı doğum ağırlığına ait fenotipik ve genetik parametre tahminleri

Çalışmada, Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsünde yetiştirilen İsviçre Esmeri sığır sürüsünde gebelik süresi ile doğum ağırlığına etki eden çevresel faktörler incelenmiş, fenotipik ve genetik parametre tahminleri yapılmıştır. Araştırma materyalini 1989-2000 yılları arasında 891 buzağılama kaydı ile 666 gebelik süresi kaydı oluşturmuştur. En küçük kareler ortalaması doğum ağırlığı için 35,6 kg, gebelik süresi için 284 gün hesaplanmıştır. Ana yaşının gebelik süresine etkisi hariç, incelenen tüm faktörlerin gebelik süresi ve doğum ağırlığına etkisi önemli bulunmuştur (P < 0,05-0,001). Doğum ağırlığına ait kalıtım ve tekrarlama dereceleri sırasıyla 0,10 ve 0.15; gebelik süresinin tekrarlama derecesi ise 0,14 olarak hesaplanmıştır.

The estimation of phenotypic and genetic parameters for calf birth weight and gestation length of brown swiss cows reared at the Bahri Dağtaş international agricultural reserach insitute

This study was carried out to estimate the phenotypic and genetic parameters for the gestation length and birth weight of Brown Swiss cattle reared at the Bahri Bağdaş International Agricultural Research Institute. The experimental material consisted of891 calving records and 666 gestation length records between 1989 and 2000. The least-squares means of birth weight and gestation length were 35.6 kg and 284 days, respectively. Except for the effect of the dam's age on gestation length, all other factors investigated in this study had significant effects on both gestation length and birth weight (P < 0.05-0.001 ). The estimations of heritability and repeatability for birth weight were 0.10 and 0.15, respectively. Estimated repeatability for gestation length was 0.14.

PDF

___

Kaynaklar 1. Akçapınar, H., Özbeyaz, C: Hayvan Yetiştiriciliği Temel Bilgileri. Kariyer Matbaacılık Ltd. Şti. Ankara, 1999.
2. Arpacık, R.: Sığır Yetiştiriciliği. Uludağ Üniversitesi Basımevi. Bursa, 1982.
3. Alpan, 0.: Karacabey Harasında Yetiştirilen Holştayn ve İsviçre Esmer Sığırlarının Beden Ölçüleri, Süt Yağı, Büyüme ve Dölverimleri Üzerinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Ankara Üniv. Vet. Fak. Yay., 1964; Yayın No: 156.
4. Alpan, 0., Sertalp, M.: Orta Anadolu'da Özel İşletme Şartlarında Holştayn ve Esmer Irkı Sığırların Verim Özellikleri Bakımından Karşılaştırılması. Lalahan Zootekni Araş. Ens. Derg., 1971; 11: 29-55.
5. Alıç, K.: Değişik Orijinli Holştayn ve Esmer Sığırların Lalahan Şartlarında Büyüme, Yaşama ve Döl Verimleri. Lalahan Zootekni Araş. Ens. Derg., 1973; 13: 50-63.
6. Alpan, 0., Yosunkaya, H., Alıç, K.: Türkiye'ye İthal Edilen Esmer, Holştayn ve Simental Sığırlar Üzerinde Karşılaştırmalı Bir Adaptasyon Çalışması. Lalahan Zootekni Araş. Ens. Derg., 1976; 16:3-18.
7. Tekeş, M.A.: Sultansuyu Harası Buzağı Doğum Ağırlıkları Üzerine Irk, Cinsiyet, Ana Yaşı, Doğum Mevsimi ve Gebelik Süresinin Etkisi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 1982.
8. Ornelas, G.T.: Environmental Effect on Birth of Brown Swiss and Holstein Friesian Calves in a Tropical Climate. Anim. Breed. Abs., 1984:52:5122.
9- Kaygısız, A., Akyol, İ., Yılmaz, I.: Van Tarım Meslek Lisesi İşletmesinde Yetiştirilen İsviçre Esmeri Buzağılarda Doğum Ağırlığına İlişkin Genetik ve Fenotipik Parametre Tahminleri. Hay. Araş. Derg., 1995; 5:71-73.
1O- Kaygısız, A.: Altındere Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Esmer ve Sarı Alaca Buzağıların Doğum Ağırlıklarına İlişkin Genetik ve Fenotipik Parametre Tahminleri. Turk. J. Vet Anim. Sci., 1998; 22:527-535.
l1- Akbulut, ö., Bayram, B., Yanar, M.: Yarı Entansif Şartlarda Yetiştirilen Esmer ve Siyah Alaca Buzağrların Doğum Ağırlığına Ait Fenotipik ve Genetik' Parametre Tahminleri. Lalahan Hay. Araş. Ens. Derg., 2001;41: 11-20.
12. Yanar, M., Tüzemen, N., Aydın, R., Akbulut, 0., Ockerman, H.W.: Growth Characteristics and Feed Efficiencies of the Early Weaned Brown Swiss, Holstein Friesian and Simmental Calves Reared in Turkey. Indian J. Dairy Sci., 1994; 47: 273-275.
13. Tomar, S.S., Mukherjee, K., Pandey, R.P., Rawal, S.C., Kulkarni, V.S.: Maternal Effect on Birth Weight in Dairy Cattle. Indian J. Dairy Sci., 1995; 48: 199-201.
14. Anonim: Herdbook Association Report 1995. Schweizer- Braunvieh. 1996; 10: 57-61.
15. Schleppi, Y., Schmit, H.F., Casanova, L.: A New Evaluation of Parturition. Schweizer-Fleckvieh. 1996; 3: 14-22.
16. Yanar, M., Tüzemen, N., Akbulut, 0., Aydın, R., Uğur, F.: The Reproductive Performance of Brown Swiss Cattle Raised in Eastern Turkey. Indian J. Dairy Sci., 1997; 50: 307-313.
17. Villalba, D., Casasus, I., Sanz, A., Estany, J., Revilla, R.: Preweaning Growth Curves in Brown Swiss and Pirenaica Calves with Emphasis on Individual Variability. J. Anim. Sci., 2000; 78: 1132-1140.
18. Sreemannarayana, 0., Rao, A.V.N.: Study on Growth Rate of Ongole Cattle and Its Crosses with Exotics. Cheiron, 1997; 26: 105-107.
19. Alpan, 0., Ada, H.: Esmer Irk Düvelerin Erken Sıfata Alınmasının Bazı Verim Özellikleri Üzerine Etkisi. TÜBİTAK, VI. Bilim Kongresi Veteriner ve Hayvancılık Araştırma Grubu Tebliğleri. Ankara, 1977:595-605.
20. Altınel, A.: Esmer Irk Sığırların Büyüme ve Süt Verim Özelliklerini Etkileyen Bazı Çevresel Faktörler Üzerine Araştırmalar. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg., 1985; 11: 43-68.
21. İnal, Ş., Alpan, 0.: Konya Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitüsündeki Esmer İrkı Sığırların Dölverim Performansı. Lalahan Hay. Arş. Ens. Derg., 1989; 29: 1-20.
22. Akbaş, Y., Türkmut, L: Siyah Alaca, Simmental ve Esmer Sığırlarda Akrabalı Yetiştirme Katsayısı ile Bazı Verim Özellikleri Arasındaki İlişkiler. 1. Dölverim özellikleri. Doğa Bilim Derg., 1990; 14: 247-255.
23. Özbeyaz, C, Küçük, M., Çolakoğlu, N.: Malya Tarım İşletmesi Esmer İneklerinde Dölverim Performansı. Lalahan Hay. Araş. Ens. Derg., 1996; 36: 1-17:
24. Boztepe, S., Hodoğlugil, S., Kayis, S.A., Ozbayat, H.I.: Reproduction Traits of Holstein and Brown Swiss Cattle. Indian Vet. J., 1999; 76: 395-398.
25. Oğan, M.: Esmer Irk İneklerin Dölverimi Özellikleri ve Bu Özelliklere Etki Eden Bazı Çevre Faktörleri. Uludağ Üniv. Vet. Fak. Derg., 2000; 19:7-12.
26. Jain, J.K., Khan, F.H., Ashok, S., Singh, A.: Birth Weight and Growth Parameters in Jersey. Indian J. Dairy Sci., 2000; 53: 205-209.
27. Ulutaş, Z.: Production Traits and Market Values of Welsh Black Cattle. PhD Thesis, University of Wales, Bangor, United Kingdom,1998.
28. Ulusan, H.O.K.: Elazığ Şeker Fabrikası Çiftliği Esmer Sığırlarında Buzağı Büyümesinin Doğum Mevsimine Göre Değişimi ve Doğum Ağırlığının Tekrarlama Derecesi. Uludağ Üniv. Vet. Fak. Derg., 1992; 11: 57-67.
29. Çörekçi, Ş.G., Güneş, H., Kırmızıbayrak, T., Eroğlu, Y.: Kumkale Tarım İşletmesinde 10 Yıllık Siyah-Alaca Sığır Yetiştiriciliği Üzerinde Araştırmalar. I. Dölverimi Özellikleri. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg., 1996; 22: 187-201.
30. Başpınar, H., Oğan, M., Batmaz, E.S., Balcı, F., Karakaş, E., Baklacı, C: Esmer ve Holştayn Buzağıların Büyüme ve Yaşama Gücüne Etki Eden Bazı Çevresel Faktörler. Lalahan Hay. Araş. Ens. Derg., 1998; 38: 19-31.
31. Kaygısız, A.: Kahramanmaraş Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Holştayn Sığırlarda Doğum Ağırlığına İlişkin Genetik ve Fenotipik Parametre Tahminleri. Lalahan Hay. Araş. Ens. Derg., 1996; 35. 43-50.
32. Freitas, R., Vaccaro, R., De-Freitas, R.: Factors Affecting Birth Weight and Gestation Length in Dairy Cattle. Anim. Breed. Abs 1988:56:2525.
33. Fisher, L.J., Williams, C.J.: Effect of Environmental Factors and Fetal and Maternal Genotype on Gestation Length and Birth Weight of Holstein Calves. J. Dairy Sci., 1978; 61: 1462-1467.
34. Casanova, P.D., Garcia, F.X., Magofke, S.J.C., Gonzalez, V.H., Martinezi, H.V.: Genetic Parameters Estimation of Calving
Difficulty and Associated Traits in Dairy Cattle. Avan. Prod. Anim., 1999; 24: 57-65.
35. Alpan, 0.: Hayvan İslahında Genetik Esaslar, Uygulamalar ve Populasyon Genetiği Ders Notları. 1992; Ankara Üniv. Vet. Fak.
36. Kaygısız, A., Vanlı, Y.: Estimates of Genetic Parameters of Reproductive Traits of Brown Swiss Raised at Regional Agricultural School in Van. Lalahan Hay. Araş. Ens. Derg., 1995; 35: 50-55.
37. Lee, K.J., Kang, S.H., Kang, M.S., Cho, J.H.: Estimation of Genetic Parameters for Reproduction Traits of Dairy Cattle. Korean J. Anim. Sci., 1995; 37: 497-501.
38. Minitab. Minitab Reference Manual. Release 12.1, for windows. Mintab Inc. 1998