Norduz erkek oğlaklarında bazı testis özellikleri

Bu çalışma, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Hayvancılık İşletmesi'nde yetiştirilen Norduz erkek oğlaklarında bazı testis özelliklerine ilişkin değişimi incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma verileri, ortalama 90 günlük yaşta sütten kesilmiş 22 baş Norduz erkek oğlakdan elde edilmiştir. Araştırma materyali oğlaklara işletme koşullarından ayrı bir besleme programı uygulanmamıştır. Oğlaklarda testis ölçüleri olarak değerlendirilen testis çapı, testis uzunluğu, skrotum çevresi ve skrotum uzunluğunun, ilk ölçüm dönemi olan 90. günde En-Küçük Kareler ortalamaları sırasıyla 3,13 ± 0,08; 5,95 ± 0,14; 16,52 ± 0,39 ve 10,60 ± 0,33 cm; son ölçüm dönemi olan 258. günde ise aynı ölçüler sırasıyla 4,75 ± 0,08; 9,29 ± 0,14; 19,61 ± 0,40 ve 12,38 ± 0,34 cm olarak belirlenmiştir. Araştırmada değerlendirmeye alınan testis özelliklerinden testis çapı, testis uzunluğu, skrotum çevresi ve skrotum uzunluğu üzerine oğlak canlı ağırlığı, ana yaşı, doğum tipi ve ölçüm dönemlerinin etkisinin istatistik olarak çok önemli (P < 0,01) olduğu görülmüştür. Araştırma sonuçları, Norduz erkek oğlaklarında belirlenen testis özelliklerinin .gelişiminin normal sınırlar içerisinde olduğunu ortaya koymaktadır.

Some testis characteristics in noruz male kids

This study was carried out to investigate the growth of some testis characteristics of Norduz male kids reared at the Agricultural Farm of Yüzüncü Yıl University. The data were obtained from 22 Norduz male kids weaned at 3 months of age. The male kids were maintained in farm conditions. In male kids, least square means of testis diameter, testis length, scrotum circumference and scrotum length evaluated as testis measurements were 3.13 ± 0.08, 5.95 ±0.14, 16.52 ± 0.39 and 10.60 ± 0.33 cm at 90 days, respectively, and 4.75 ± 0.08, 9.29 ± 0.14, 19.61 ± 0.40 and 12.38 ± 0.34 cm at 258 days, respectively. The effects of live weight of kid, dam age, type of birth and measuring periods on testis diameter, testis length, scrotum circumference and scrotum length were very significant (P < 0.01 ). The results of this study showed that the growth of testis characteristics in Norduz male kids was at optimal level.

___

  • Kaynaklar 1. Fitch, CO., Brinks, J.S., Denham, A.H., Kimberling, C.V.: Analysis of Scrotal Circumference Growth Curves in Rams. Am. Soc. Anim. Sci. 1985:36:57-63.
  • 2. Koşum, N.: Koyunlarda Döl Veriminin Genetik Islahında Testis Özelliklerinden Yararlanma Olanakları. Ege Üniv. Fen Bil. Enst. Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış) İzmir, 1987.
  • 3. Lin, T.Y., Nelson, E.A., Fonda, E.S.: Scrotal Size and Semen Producing Ability in Rams. Am. Soc. Anim. Sci. 1988; 39: 44-49.
  • 4. Ruttle, J.L, McKee, R.N., Southward, CM.: Semen Characteristics and Scrotal Circumference of Range Rams. Am. Soc. Anim. Sci. 1984; 35: 212-214.
  • 5. Aygün, T., Karaca, 0.: Karakaş Erkek Kuzularında Kimi Testis Özellikleri. Tr. J. Vet. Anim. Sci. 1995; 19: 161-167.
  • 6. Kaymakçı, M., Sönmez, R.: Koyunlarda Döl Verimi. Ege Üniv. Zır. Fak. Yayınları; No: 404, İzmir, 1987.
  • 7. S.A.S: PC SAS User's Guide Statistics. S.A.S. İnst. Inc. Cary, N.C. USA, 1998.
  • 8. Duncan, D.R.: Multiple Range and Multiple F Tests. Biometrics 1975; 11: 1-42.
  • 9. Kaymakçı, M., Mamatov, N., Taşkın, T., Özder, M.: Bornova ve Saanen x Kilis Melezi Erkek Oğlaklarında Kimi Üreme Özelliklerinin Değişimi. II. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi, Uludağ Üniv. Zir. Fak. Zootekni Bölümü, 22-25 Eylül 1998, Bursa.
  • 10. Bilaspuri, G.S., Singh, K.: Developmental Changes in Body Weight and Testicular Characteristics in Malabari Goat Kids. Theriogenology 1992; 37: 507-520.
  • 11. Kaymakçı, M., Sarıcan, C, Karaca, 0.: Acıpayam Erkek Kuzularında Testis Özellikleri Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniv. Zir. Fak. Derg. 1988; 25: 109-123.
  • 12. Aygün, T., Karaca, 0.: Karakaş Erkek Kuzularında Serum Testosteron Konsantrasyonları ile Testis Özellikleri Arasındaki İlişkiler. Ankara Üniv. Zir. Fak. Tarım Bil. Derg. 2000; 6: 97-101.
  • 13. Nelson, E.A., Lin, T.Y., Fonda, E.S.: Reproductive Characteristics of Rambouillet, Suffolk, St. Croix, Finnsheep and Hampshire Lamb Rams. Am. Soc. Anim. Sci. 1987; 38: 79-82.
  • 14. Ley, W.B., Sprecher, D.J., Thatcher, CD., Peizer, K.D., Umberger, S.H.: Use of the Point Score System for Breeding Soundness Examination in Yearling Dorset, Hampshire and Suffolk Rams. Theriogenology 1990; 34: 721-733.
  • 15. Matos, C.A.P., Thomas, D.L., Nash, T.C, Waldron, D.F., Stookey, J.M.: Genetic Analyses of Scrotal Circumference Size and Growth in Rambouillet Lambs. J. Anim. Sci. 1992; 70: 43-50.
  • 16. Gündoğan, M.: Koçların Testis Ölçülerinin Spermatolojik Özellikler ve Kan Serumu Testosteron Miktarları ile İlişkisi. Hay. Araş. Derg. 1999:9:49-52.
  • 17. Odabaşıoğlu, F., Karaca, 0., Altın, T.: Morkaraman Toklu ve Koçlarının Bazı Testis Özellikleri. Selçuk Üniv. Vet. Fak. Derg. 1992:8:32-33
  • 18. Öztürk, A., Dağ, B., Zülkadir, U., Aktaş, A.H.: Konya Merinosu Toklu ve Koçlarının Bazı Testis Özellikleri. Hay. Araş. Derg. 1995; 5: 1-2.
  • 19. Aygün, T., Karaca, 0., Altın, T., Demirel, M., Bingöl, M.: Kalıntı sütle büyütülen ve sodyum lasalosid ilaveli yemle beslenen Karakaş ve Karakaş x Hamdani (Gl) melezi toklularında testis gelişimi. Yüzüncü Yıl Üniv. Fen Bil. Enst. Derg. 1999; 6: 53-60.
  • 20. Ataman, M.B., Kaya, A., Karaca, F., Yıldız, C, Çoyan, K., Ergin, A., Aksoy, M.: Toklularda testisin sezon içi ve sezon dışı morfometrik ölçümleriyle spermatolojik özellikler arasındaki ilişkinin belirlenerek damızlık seçiminde kullanılabilirliğinin araştırılması. Hay. Araş. Derg. 1996; 6: 1-7.