Gürdal YILMAZ, Kemalettin AYDIN, Rahmet ÇAYLAN, Sucu Nurgün GÜNAYDUN, İftihar KÖKSAL

Türkiye’nin Doğu Karadeniz bölgesindeki kırım-kongo kanamalı ateş vakaları: demografik, coğrafik, iklimsel ve klinik özellikler

Amaç: Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) 1944 yılından beri bilinen, dünyada birçok insanı etkileyen ve mortaliteoranı yüksek olan bir hastalıktır. Bu çalışmanın amacı bölgemizdeki KKKA olgularının epidemiyolojik ve kliniközelliklerini belirlemekti.Yöntem ve gereç: Sunulan çalışma Karadeniz Teknik Üniversitesinde 2004-2006 yılları arasında hastanede yatırılanKKKA’lı hastalarda yapıldı. Hastaların demografik, coğrafik, iklimsel ve klinik özellikleri incelendi.Bulgular: Bu çalışmada KKKA’li toplam 102 hasta incelendi. Hastaların hepsi kırsal kesimde yaşıyor ve %85.2’sihayvancılık yapıyordu. Hiçbir vaka sıradağların denize bakan yüzeyindeki bölgeden olmayıp, vakaların deniz ile içbölgeleri ayıran sıradağların kesildiği ve akarsuların denize ulaştığı Harşit, Kelkit ve Çoruh Vadileri’ndeki denizdenyükseklikleri 1100-2265 m arasındaki yerleşim alanlarından geldiği tespit edildi.Sonuç: Son yıllarda Türkiye’den de KKKA vaka serileri bildirilmeye başlanmış olup, özellikle ülkemizin Orta Anadoluve Kuzeydoğu bölgeleri hastalık açısından endemik bölgeler olarak belirlenmiştir. Bu bölgelerde halkımız geçimini genelolarak tarım ve hayvancılıkla sağlamakta olup, bu durum kene ile temas riskini artırarak KKKA gelişimine nedenolabilmektedir. Bu nedenle özellikle endemik olarak kabul ettiğimiz bölgelerden başvuran hastalarımızın epidemiyolojikhikayelerinin dikkatlice sorgulanması, KKKA ön tanısının düşünülerek yapılacak hızlı tıbbi müdahale ve replasmantedavileri ile mortalitenin düşürüleceği kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kırım-kongo kanamalı ateşi, KKKA, viral kanamalı ateş

Crimean-Congo hemorrhagic fever cases in the eastern Black Sea Region of Turkey: demographic, geographic, climatic, and clinical characteristics

Crimean-Congo hemorrhagic fever (CCHF) is a disease that is known since 1944 affecting many people across the world and causing a high mortality rate. The aim of this study was to determine the epidemiological and clinical characteristics of the CCHF cases in our region. Materials and methods: The present study was conducted in patients with CCHF who were hospitalized between 2004 and 2006 at Karadeniz Technical University. Demographic, geographic, climatic, and clinical characteristics of all patients were investigated. Results: A total of 102 patients with confirmed CCHF were investigated in this study. All of the patients were from rural areas. Eighty-seven patients (85.2%) were livestock workers. None of the cases was from the region where mountain range faced the sea and all cases were from areas of Harşit, Kelkit, and Çoruh valleys situated at 1100-2265 m above sea level where the mountain ranges ceased to separate the sea and inner regions and streams reached the sea. Conclusion: CCHF case series have been reported from Turkey as well and particularly Middle Anatolia and northeastern regions have been determined as endemic areas recently. Population of those regions mostly earns their life from livestock breeding and agriculture, which increases the risk of exposure to ticks and development of CCHF. Therefore, especially in cases coming from regions categorized as endemic, it has been concluded that mortality can be reduced by carefully taken medical history and practice of rapid medical treatment and replacement therapies in consideration of CCHF pre-diagnosis.

Keywords:

CCHF, viral hemorrhagic fever, Crimean–Congo hemorrhagic fever,

PDF

___

1. Ergonul O. Crimean-Congo Hemorrhagic Fever. Lancet Infect Dis 2006; 6: 203-14.
2. Whitehouse CA. Crimean-Congo haemorrhagic fever. Antiviral Res 2004; 64:145-60.
3. Papa A, Bino S, Llagami A, Brahimaj B, Papadimitriou E, Pavlidou V et al. Crimean-Congo Haemorrhagic Fever in Albania, 2001. Eur J Microbiol Infect Dis 2002; 21:603-6.
4. Mardani M, Jahromi MK, Naieni KH, Zeinali M. The Efficacy of Oral Ribavirin in the Treatment of Crimean-Congo Haemorrhagic Fever in Iran. Clin Infect Dis 2003; 36:1613-8.
5. Papa A, Bozovic B, Pavlidou V, Papadimitrou E, Pelemis M, Antoniadis A. Genetic detection and isolation of CrimeanCongo Hemorrhagic fever virus, Kosovo, Yugoslavia. Emerg Infect Dis 2002; 8:852-4.
6. Papa A, Christova I, Papadimitrou E, Antoniadis A. CrimeanCongo Hemorrhagic fever in Bulgaria. Emerg Infect Dis 2004; 10:1465-7.
7. Kartı SS, Odabaşı Z, Korten V, Yilmaz M, Sonmez M, Caylan R, et al. Crimean-Congo Haemorrhagic Fever in Turkey. Emerg Infect Dis 2004; 10:1379-84.
8. Ergönül Ö, Çelikbaş A, Dokuzoğuz B, Eren Ş, Baykam N, Esener H. Characreristics of patients with Crimean-Congo Haemorrhagic Fever in a Recent Outbreak in Turkey and Impact of Oral Ribavirin Therapy. Clin Infect Dis 2004; 39:284- 7.
9. Ozkurt Z, Kiki I, Erol S, Erdem F, Yilmaz N, Parlak M, et al. Crimean-Congo hemorrhagic fever in Eastern Turkey: clinical features, risk factors and efficacy of ribavirin therapy. J Infect 2005; 52:207-15.
10. Bakır M, Uğurlu M, Dokuzoğuz B, Bodur H, Taşyaran MA, Vahaboğlu H; Turkish CCHF Study Group. Crimean-Congo haemorrhagic fever outbreak in Middle Anatolia: a multicentre study of clinical features and outcome measures. J Med Microbiol 2005; 54:385-9.
11. Gunes T, Engin A, Poyraz O, Elaldi N, Kaya S, Dokmetas I, et al. Crimean-Congo hemorrhagic fever virus in high-risk population, Turkey. Emerg Infect Dis 2009; 15:461-4.
12. Jamil B, Hasan RS, Sarwari AR, Burton J, Hewson R, Clegg C. Crimean-Congo hemorrhagic fever: experience at a tertiary care hospital in Karachi, Pakistan. Trop Med Hyg 2005; 99:577-84.
13. Çelikbaş A, Ergönül Ö, Dokuzoğuz B, Eren Ş, Baykam N, PolatDüzgün A. crimean-Congo hemorrhagic fever infection simulating acute appendicitis. J Infect 2005; 50:363-5.
14. Athar M, Baqai HZ, Ahmad M, Khalid MA, Bashir N, Ahmad AM, et al. Short Report: Crimean-Congo Haemorrhagic Fever Outbreak in Rawalpindi, Pakistan, February 2002. Am J Trop Med Hyg 2003; 69:284-7.
15. Sheikh AS, Sheikh AA, Sheikh NS, Shan RU, Asif M, Afridi F, Malik MT. Bi-annual surge of Crimean-Congo hemorrhagic fever (CCHF): a five-year experience. International J Infect Dis 2005; 9:37-42.
16. Altaf A, Luby S, Ahmed AJ, Zaidi N, Khan AJ, Mirza S, et al. Outbreak of Crimean-Congo haemorrhagic fever in Quetta, Pakistan: contact tracing and risk assessment. Trop Med Int Health 1998; 3:878-82.