Mustafa Cemil KARA, Ahmet Alp AKER, Mustafa Emre GÜRLEK

Morphological variations of the trouts (Salmo trutta and Salmo platycephalus) in the rivers of Ceyhan, Seyhan and Euphrates, Turkey

Bu çalışmada, Seyhan, Ceyhan ve Fırat nehir havzalarındaki alabalıkların (Salmo trutta ve Salmo platycephalus) morfometrik ve meristik özellikleri incelendi. Principal Companent Analizine (PCA) göre; Seyhan, Ceyhan ve Fırat havzalarındaki alabalıklarda (Salmo trutta ve Salmo platycephalus) morfometrik ve meristik farklılıkların olduğu tespit edildi. Birinci ve ikinci varyasyonlar grafik üzerinde kümeleştirildiğinde, Seyhan havzası gruplarının, Ceyhan ve Fırat havzası gruplarından ayrı kümeler oluşturduğu tespit edildi. Seyhan havzasında yaşayan S. platycephalus bireyleri baş yüksekliği, predorsal uzunluğu, plorik çeka ve birinci solungaç kemeri üzerindeki solungaç diken sayıları bakımından diğerlerinden farklılık göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

morfometri, Türkiye, Salmo trutta

Ceyhan, Seyhan ve Fırat nehirlerindeki alabalıklarda (Salmo trutta ve Salmo platycephalus) morfolojik farklılıklar

In this study, morphometric and meristic characters of trouts (Salmo trutta and Salmo platycephalus) were investigated in the upper basin of Seyhan, Ceyhan and Euphrates rivers. According to Principal Component Analysis (PCA) has been determined that morphological variations were determined among the populations. Salmo platycephalus population in Seyhan River formed different cluster from S. trutta on the graphic. S. platycephalus living in Seyhan basin differ from S. trutta living in Ceyhan and Euphrates basin by the number of pyloric caeca, gill rakers, head depth and predorsal on outer side of first gill arch.

Keywords:

morphometrics, Turkey, Salmo trutta,

PDF

___

Alp, A., Kara, C. and Büyükçapar, H.M. 2003. Reproductive biology of brown trout, Salmo trutta macrostigma Dumeril 1858, in a tributary of the Ceyhan River which flows into the eastern Mediterranean Sea. J. Appl. Ichthyol., 19: 346-351.
Alp, A. and Kara, C. 2004. Ceyhan, Seyhan ve Fırat Havzalarındaki Doğal Alabalıklarda (Salmo trutta macrostigma Dumeril, 1858 ve Salmo platycephalus Behnke, 1968) Boy, Ağırlık ve Kondüsyon Faktörleri. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, 21(1-2): 9–15.
Aras, M.S. 1974. Çoruh ve Aras Havzası Balıkları Üzerinde Biyo-Ekolojik Araştırmalar, PhD thesis. Erzurum: Atatürk University.
Aras, M.S. 1976. Çoruh ve Aras havzası alabalıkları üzerinde biyo-ekolojik araştırmalar. Atatürk Ünv. Ziraat Fak. Dergisi, 7(1): 1-16.
Aras, S., Karaca, O. and Yanar, M. 1986. Bio-ecological studies on the brown trouts (Salmo trutta L.) in the stream of Madrek of River Aras, (in Turkish). Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 17(1-4): 69-77.
Aras, M.S., Çetinkaya, O. and Karataş, M. 1997. Anadolu alabalığı (Salmo trutta macrostigma Dumeril, 1858)’nın Türkiye’deki bugünkü durumu. Akdeniz Balıkçılık Kongresi, İzmir: 605-613.
Arslan, M. and Aras, N.M. 2007. Structure and Reproductive Characteristics of Two Brown Trout (Salmo trutta) Populations in the Çoruh River Basin, North-eastern Anatolia, Turkey. TUBİTAK Turk. J. Zool., 31: 185-192.
Balık, S. 1984. Recherces sur les populations de Truites de La Region Thracienne. Ege University Faculty of Sciences Journal, 7(1): 129-138.
Balık, S. 1988. Systematic and zoogeographic investigations on inland water fishes of the Mediterranean region of Turkey. Turk. J. Zool., 12: 156-179.
Bardakçı, F., Tanyolaç, J. and Akpınar, M.A. 1994. Sivas iç sularında yakalanan alabalık (Salmo trutta L.) populasyonlarının morfolojik karşılaştırılması. Turk. J. Zool., 18: 1-6.
Bardakçı, F., Değerli, N., Özdemir, O. and Başıbüyük, H.H. 2006. Phylogeography of the Turkish Brown Trout Salmo trutta L.: Mitochondrial DNA PCR-RFLP Variation. Journal of Fish Biology, 68: 1-20.
Behnke, R.J. 1968. Süsswasserfische der Türkei. 6. Teil. A new subgenus and species of trout, Salmo (Platysalmo) platycephalus, from southcentral Turkey, with comments on the classifikation of the subfamily Salmoninae. Mitteilungen aus dem Hamburgischen Zoologischen Museum und Institut v. 66: 1-15.
Bernatchez, L., Guyomard, R. and Bonhomme, F. 1992. DNA sequence variation of the mitochondrial control region among geographically and morphologically remote European brown trout Salmo trutta populations, Mol. Ecol., 1: 161-73.
Bernatchez, L. 2001. The evolutionary history of brown trout Salmo trutta L. inferred from combined phylogeographic, nested clade and mismatch analyses of mitochondrial DNA variation. Evolution, 55: 351- 379.
Çetinkaya, O. 1996. Çatak çayı (Dicle nehri) dağ alabalıklarının (Salmo trutta macrostigma Dum. 1858) bazı biyolojik özelliklerinin incelenmesi. İ.Ü. Su Ürünleri Dergisi, 9-13(1-10): 111-122.
Delling, B., Crivelli, A.J., Rubin, J.F. and Berrebi, P. 2000. Morphological variation in hybrids between Salmo marmoratus and alien Salmo species in the Volarja stream, Soča River basin. Slovenia. Journal of Fish Biology, 57: 1199–1212.
Dorofeeva, E.A., Vukovich, T. and Kosorich, D. 1986. Morphological features of mediterranean Trouts as Related to their Position in the polimorphic species Salmo trutta L. (Salmonidae). Morp. Ecol. of Fishes, 154: 66-75.
Ekingen, G. 1976. Morphological characters of some Turkish trouts. Fırat Üniv. Vet. Fak. Dergisi, 3(1): 98 –104.
Elliot, J.M. 1994. Quantitative ve Ecology and the Brown Trout. Oxford Univ. Press, Oxford, 286 pp.
FAO, 1971. European Inland Water Fish. A Multilingual Catalogue, London.
Garcia-Marin, J.L., Utter, F.M. and Pla, C. 1999. Postglacial colonization of brown trout in Europe based on distribution of allozyme variants. Heredity, 82: 46-56.
Geldiay, R. 1968. Kazdağı silsilesi derelerinde yaşayan alabalık (Salmo trutta L.) populasyonları hakkında. VI. Milli Türk Bioloji Kongresi Tebliğler, 65-77.
Geldiay, R. and Balık, S. 1988. Türkiye Tatlısu Balıkları. Ege Ünv. Fen Fak. Kitaplar Serisi No: 97, Ege Ünv. Basımevi, İzmir, 519 pp.
Gülle, İ., Küçük, F., Güçlü, S.S., Gümüş, E. and Demir, O. 2007. Dağ Alabalığı (Salmo trutta macrostigma Dumeril, 1858)’nın Türkiye’nin Batı Akdeniz Havzası’ndaki Yayılış Alanı, Populasyon ve Habitat Özellikleri. Ulusal Su Günleri, Antalya: 189-198.
Kara, C. and Alp, A. 2005. Feeding habits and diet composition of brown trout (Salmo trutta) in the upper streams of river Ceyhan and river Euphrates in Turkey. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 29: 417-428.
Karataş, M. 1997. Ataköy baraj gölünde (Tokat) yaşayan alabalıkların (Salmo trutta L.) üreme özelliklerinin incelenmesi. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 21: 439-444.
Karataş, M. 1999. Age at sexual maturity, spawning time, sex ratio, fecundity of population of trouts (Salmo trutta L.) inhabiting in the Tifi brook (Tokat-Turkey) (Oral presentation). Symposium Development and Growth of Fishes 5-8 July. St. Andrews, Scotland.
Kuru, M. 1971. The Fresh-Water Fauna of Eastern Anotolia. İstanbul Ü., Fen Fak. Mecmuası, Seri:B, 36(3-4): 137-147..
Kuru, M. 1975. Doğu Anadolu Bölgesi’nin Balık Faunası. Atatürk Ünv. Yayınları, Yayın No, 348.
Kosswig, C. und Battalgil, F. 1942. Zoogeographie der türkischen Süßwasserfische. Rev. Fac. Sei. Univ. Istanbul, 7: 145-165.
Ladiges, W. 1964. Beitr age zur Zoogeographie und Ökologie der Süßwasserfische Angolas. Mitteilungen des Hamburgischen Zoologischen Museums und Instituts, 61: 221–272.
Pakkasmaa, S. and Piironen, J. 2001. Morphological differentiation among local trout (Salmo trutta) populations. Biological Journal of the Linnean Socitey, 72: 231-239.
Sandlund, O.T.K., Gunnarsson, P.M., Jo´nasson, B., Jonsson, T., Lindem, K.P., Magnusson, H.J., Malmquist, H., Sigurjo´nsdo´ttir, Skuilason, S. and Snorrason, S.S. 1992. The Arctic charr Salvelinus alpinus in Thingvallavatn, Iceland. Oikos, 64: 305– 351.
Scheiner, S.M. 1993. Genetics and evolution of phenotypic plasticity. Ann. Rev. Ecolog. Syst., 24: 35–68.
Schluter, D. and McPhail, J.D. 1992. Ecological character displacement and speciation in sticklebacks. Am. Nat., 140: 85–108.
Slastenenko, E. 1939. The Fishes of the Black Sea Basin (Turkish translation by H. Altan). Et ve Balık Kurumu Umum Müdürlüğü Yayınlarından, İstanbul.
Slastenenko, E.P. 1955-1956. Karadeniz Havzası Balıkları. E.B.K. Yayınları, İstanbul, 711 pp.
Stearns, S.C. 1989. The evolutionary sigificance of phenotypic plasticity. Bioscience, 39: 436-445.
Sušnik, S., Schöffmann, J. and Snoj, A. 2004. Phylogenetic position of Salmo (Platysalmo) platycephalus Behnke 1968 from south-central Turkey, evidenced by genetic data. J. Fish Biol, 64: 947–960.
Tabak, İ., Aksungur, M., Zengin, M., Yılmaz, C., Aksungur, N., Alkan, A., Zengin, B., Mısır, D.S. 2001. Karadeniz Alabalığı (Salmo trutta labrax, Pallas 1811)’nın Biyoekolojik Özellikleri ve Kültüre Alınabilirliğinin Tespiti, Central Fisheries Research Institute, Project Report, Trabzon, 230 pp.
Tarkan, A.N., Tarkan, A.S., Bilge, G., Gaygusuz, Ö. an Gürsoy, Ç. 2008. Threatened fishes of the world: Salmo platycephalus Behnke,1968 (Salmonidae) Environ. Biol. Fish., 81: 371–372 (SCI).
Taylor, E.B. 1991. A review of local adaptation in Salmonidae, with particular reference to Pacific and Atlantic salmon. Aquaculture, 98: 185–207.
Tortonese, E. 1954. The trouts of Asiatic Turkey. İstanbul Üniv. Fen Fak. Hidrobioloji Enstitisü Dergisi, 1-26.
Tortonese, E. 1955. The trouts of Asiatic Turkey. Publ. Hidrobiol. Res. Inst. Univ. İst. Seri B. Cilt II: 1-25.
Turan, D., Kottelat, M. and Engin, S. 2009. Two new species of trouts, resident and migratory, sympatric in streams of northern Anatolia (Salmoniformes: Salmonidae), Ichthyological Exploration of Freshwaters, 20(4): 289-384.
Yüksel, A.Y. and Kocaman, E.M. 1998. Some of the properties of brown trout (S. t. macrostigma Dumeril 1858) in Tekederesi (Erzurum), (in Turkish). III. Fisheries Symposium of east Anatolia, Erzurum: 361- 372.