Ferit KASİMZADE, Fatih ADA, Zeynep ERTEMÜR

Geçici kateter ile hemodiyaliz uygulanan hastaların yaşam kalitesi ve memnuniyet düzeylerinin değerlendirilmesi

Amaç: Bu çalışmada akut böbrek yetmezliği nedeni ile ilk kez hemodiyaliz katateri implante edilen hastaların katater yerleşim yerine göre yaşam kaliteleri ve memnuniyet düzeylerinin araştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya Şubat 2021 ile Ağustos 2021 Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesinde geçici hemodiyaliz katateri konulan 135 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastalar juguler ven, subklavyen ven ve femoral vene hemodiyaz katateri konulan hastalar olarak gruplandırılı. Her gruba ayrı ayrı Durumluk-Sürekli Kaygı Ölçeği, Görsel Analog Skalası (Vizüel Analog Skala-VAS) ve Yaşam kalitesi ölçeği anketleri uygulandı. Bulgular: Çalışmada subklavyen vene katater konulan hastaların; juguler ven ve femoral vene katater konulan hastalara göre daha az kaygı duydukları, yaşam kalitelerinin daha yüksek olduğu ve daha az ağrı duydukları gözlemlenmiştir. Sonuç: Her ne kadar subklavyen ven kataterizasyonu hemodiyaliz için ilk tercih olmasa da kataterin kısa süreli kalacağı ön görülüyorsa, tecrübeli bir merkezde uygulanıyorsa, hastaların kısa boyun, obezite gibi risk faktörleri de varsa hasta uyumu açısından tercih edilebileceği akılda bulundurulmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

hemodiyaliz, geçici katater, memnuniyet, kaygı, yaşam kalitesi, kataterizasyon

Evaluation of quality of life and satisfaction levels of patients who underwent hemodialysis with a temporary catheter.

Aim: In this study, it was aimed to investigate the quality of life and satisfaction levels of patients who had a hemodialysis catheter implanted for the first time due to acute renal failure, according to the catheter location. Material and Methods: 135 patients who had temporary hemodialysis catheters placed in Sivas Cumhuriyet University Hospital between February 2021 and August 2021 were included in the study. The patients were grouped as patients with hemodialysis catheters placed in the jugular vein, subclavian vein, and femoral vein. State-Trait Anxiety Scale, Visual Analog Scale (VAS) and Quality of Life scale questionnaires were applied to each group separately. Results: In the study, the patients who had a catheter placed in the subclavian vein; It has been observed that patients with a catheter placed in the jugular vein and femoral vein have less anxiety, a higher quality of life and less pain. Conclusion: Although subclavian vein catheterization is not the first choice for hemodialysis, it should be kept in mind as a choice in terms of patient compliance if it is predicted that the catheter will remain for a short time, if it is applied in an experienced center, and if the patients have risk factors such as short stature and obesity.

Keywords:

hemodialysis, temporary catheter, satisfaction, anxiety, quality of life, catheterization,

PDF

___

1. Freer JM. The Washington Manual of Surgery. Çeviri: Aygencel G. Washington Yatak Başı İşlemler için El Kitabı, 1. Baskı. Ankara, Akademisyen Kitabevi, 2018: 16-9.
2. Williamson BP, Cattlin CS. Central venous cannulation, J. Anaest. Intens. Care Medicine 2018; 19: 627-8.
3. Waghorn DJ. Intravascular device-associated systemic infections: a 2 year analysis of cases in a district general hospital. J Hosp Infect 1994; 28: 91-101.
4. Seldinger SI. Catheter replacement of the needle in percutancous arteriographly: a new technique. Acta Radiol 2008;49(sup434):47-52.
5. English ICW, Frew RM; Pigott JF et al. Percutaneous cannulation of the internal jugular vein. Thorax 1969; 24: 496-7.
6. O'grady NP, Alexander M, Dellinger EP et al. Guidelines for the prevention of intravascular catheter–related infections. Clinical infectious diseases, 2002; 35: 1281-307.
7. İşeri A, Çınar B, Düzkaya DS et al. Ulusal damar erişimi yönetimi rehberi 2019, Hast İnfeks Derg 2019; 23: 1-54.
8. Rupp SM, Apfelbaum JL, Blitt C et al. Practice guidelines for central venous access: a report by the American Society of Anesthesiologists Task Force on Central Venous Access. Anesthesiology 2012; 116: 539-73.
9. Spielberger CD. State‐Trait anxiety inventory. The Corsini encyclopedia of psychology 2010: 1-1.
10. Öner N, Le Compte A. Durumluk Sürekli Anksiyete Envanteri El Kitabı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. 1985.
11. Collins SL, Moore RA, McQuay HJ The visual analogue pain intensity scale: what is moderate pain in millimetres? Pain 1997; 72: 95-7.
12. Whoqol Group. Development of the World Health Organization WHOQOL-BREF quality of life assessment. Psychological medicine 1998; 28: 551-8.
13. Pires RC, Rodrigues N, Machado J, et al. Central venous catheterization: an updated review of historical aspects, indications, techniques, and complications. Transl Surg 2017; 2: 66-70.
14. Yeşil Ş, Bozkurt C, Ardıçlı B. Santral venöz kateter komplikasyonları, Gazi Tıp Derg 2014; 25: 135-7.
15. Kornbau C, Lee KC, Hughes GD et al. Central line complications. International journal of critical illness and injury science 2015; 5:170-8.
16. Galloway S, Bodenham A. Long-term central venous access. British Journal of Anaesthesia 2004; 92: 722-34.
17. Gülmen Ş, Kiriş İ, Peker O et al. Central venous catheterization in open heart surgery: internal jugular vein or supraclavicular subclavian vein approach?. Turk Gogus Kalp Dama 2010; 18: 11-6
18. Czyzewska D, Ustymowicz A, Klukowski M. Application of ultrasonography in central venous catheterization; access sites and procedure techniques, Medicina Clinica 2016; 147: 116-20.
19. Akaraborworn O. A review in emergency central venous catheterization. Chinese Journal of Traumatology 2017; 20: 137-40.
20. Şardan YÇ, Güner R, Çakar N et al. Damar içi kateter enfeksiyonlarının önlenmesi kılavuzu, Türk Hastane İnfeksiyonları ve Kontrolü Derneği, Damar İçi Kateter İnfeksiyonlarının Önlenmesi Çalışma Grubu. Hast İnfeks Derg 2013; 17: 233-78.
21. Freer JM. The Washington Manual of Surgery. Çeviri: Aygencel G. Washington Yatak Başı İşlemler için El Kitabı, 1. Baskı. Ankara, Akademisyen Kitabevi, 2018: 16-19.
22. Doğan N. Görüntüleme Yöntemleri Kılavuzluğunda Santral Venöz Kateterizasyon, 2. Baskı. Ankara, Dünya Kitabevi, 2014: 11.
23. Smith RN, Nolan JP. Central venous catheters. BMJ 2013; 347: 28-32.
24. Taxbro K, Hammarskjöld F, Thelin B et al. Clinical impact of peripherally inserted central catheters vs implanted port catheters in patients with cancer: an open-label, randomised, two-centre trial. British journal of anaesthesia, 2019; 122: 734-41.
25. Şanlı M. Yoğun bakımda vasküler girişimsel uygulamalar ve akciğer destek cihazları, Toraks Cerrahisi Bülteni 2014; 5: 162-9.
26. Tang TT, Liu L, Li CX, et al. Which is better for patients with breast cancer: totally implanted vascular access devices (TIVAD) or peripherally inserted central catheter (PICC)?. World journal of surgery 2019; 43: 2245-9.
27. Mathers D. Evidence-based practice: improving outcomes for patients with a central venous access device. Journal of the Association for Vascular Access, 2011; 16: 64-72.
28. Yücel ŞÇ. Kolcaba'nın konfor kuramı. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2011; 27: 79-88 .
29. Carpenito LJ-Moyet (2005) Hemşirelik Tanıları El Kitabı, Erdemir, F., (Çev.), İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri. (İlk Baskı 2004, 10th Edition)
30. Samantaray A. Effects of dexmedetomidine on procedural pain and discomfort associated with central venous catheter insertion. Indian journal of anaesthesia, 2014; 58: 2816.
31. Bodenham A, Babu S, Bennett J et al. Association of Anaesthetists of Great Britain and Ireland: safe vascular access 2016. Anaesthesia 2016; 71: 573-85.
32. Taşar M, Ada F, Gümüş F et al. Chylopericardium resulting from jugular venous catheterization after cardiac surgery: A rare complication. Turkish Journal of Vascular Surgery 2017; 26: 70-2.
33. Donati A, Damiani E, Adrario E et al. Pain and discomfort management during central venous catheter insertion. Indian journal of critical care medicine: peer-reviewed, official publication of Indian Society of Critical Care Medicine, 2014; 18: 417–8.
34. Ada F, Özçınar E, Eryılmaz S et al. The Lower Extremity Ulcer, Mimicking Vascular Symptoms Due to Essential Thrombocythemia. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 2014; 67: 79-81.
35. Karadag A. Dressing materials used in intravenous catheter applications. CU Journal of Nursing School 1999; 3: 35-9.
36. O'grady NP, Alexander M, Burns LA et al. Healthcare Infection Control Practices Advisory Committee (HICPAC)(Appendix 1). Guidelines for the prevention of intravascular catheter-related infections. Clinical infectious diseases, 2011; 52: 162-193.
37. Oliver MJ, Callery SM, Thorpe KE et al. Risk of bacteremia from temporary hemodialysis catheters by site of insertion and duration of use: a prospective study. Kidney international 2000; 58: 2543- 5.
38. Macklin D. Catheter management. In Seminars in oncology nursing 2010; 26:113-20.
39. Arpa Y, Aygun H, Yalcınbas Y et al. Santral Kateter Bakımında Şeffaf Örtü ve Klorheksidin Glukonat Emdirilmiş Şeffaf Örtü Kullanılan Pediyatrik Kardiyovasküler Cerrahi Hastalarının Kateter İlişkili Enfeksiyon Oranlarının Karşılaştırılması. Journal of Research and Development in Nursing, 2013; 15: 57-67.