İbrahim ORTAŞ, Betül ERGÜN, Derya ORTAKÇI, Server ERCAN, Ökeş KÖSE

Mikoriza sporlarının üretim tekniği ve tarımda kullanım olanakları

Doğadaki bitki türlerinin % 96'sından fazlası ile simbiyotık yaşam sürdüren mikoriza mantarlarının teknolojik olarak üretilmesi henüz mümkün olmadığından, konukçu bitkilerin kökleri aracılığı ile sporların üretilmesi halen bir zorunluluktur. Mantar sporlarının bitki kökleri aracılığı ile üretilip çoğaltılmasının mikoriza çalışmaları içerisinde öncelikli bir yeri vardır. İleride yapılacak mikoriza ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere en çok ve en etkin infeksiyon sağlayan mikoriza türlerinin ve bunları çoğaltmak için en uygun konukçu bitkinin belirlenmesi de ayrıca önemlidir. Bitki köklerinin maksimum düzeyde infekte olabilmesi ve uygun miktarda sporların çoğaltılabilmesi için bitki büyüme ortamı olarak kullanılacak materyalin niteliği de önem arz etmektedir. Bu araştırma ile hızlı ve bol miktarda mikoriza sporlarının üretilmesi için etkin mikoriza türünün tespiti, mikoriza ile iyi infekte olan konukçu bitki tür yada çeşidinin seçimi ve bitki büyüme ortamı olarak kullanılacak uygun harç ortamının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada Vesikülar Arbuskülar (VA) mikoriza türü ile aşılanan değişik bitki türleri ile değişik harç ortamları kullanılmıştır. Deneme bulgularında konukçul bitki olarak mısır bitkisinin daha etkin bir infeksiyon sağladığı belirlenmiştir. Mikoriza türlerinden Glomus etunicatum, Glomus rnosseae, ve Glomus caledonium ve Glomus darum türlerinin sırasıyla en fazla spor ürettikleri gözlenmiştir. En uygun harç ortamı olarak 1 -.3:6 oranındaki yanmış hayvan gübresi:toprak:kum karışımı belirlenmiştir.

The production technique of mycorrhizal spore for using in large arable land

Almost %96 of plant species are mycorrhizal infected. Some of them request definitely mycorrhizal infection. Since growth of spores are obligate to the living plant roots, it is nearly impossible to produce mycorrhizal spores under the laboratory conditions. Production of mycorrhizal spores is one of the important step of mycorrhizal work. It is also very important to know the minimum amount of inoculum in order to reach the maximum percentage of infection. The aim of this research was to select the best host plant, in order to obtain high level of mycorrhizal infection, mycorrhizal species and to find the best growth medium. It has been found that maize was the best host plant for maximum spore production. Glomus etunicatum, Glomus mosseae, Glomus intraradices and Glomus darum gave the highest number of spores respectively, based on relative spore production and root infection. Those spores were determined to be the best fungus as sources of inoculum for further use in the experiment. It has been found that 1:3:6 ratio of organic manure :soil:sand mixture is the best medium for plant growth.

PDF

___

1.Ortaş 1997. Mikoriza nedir?. TUB‹TAK dergisi. fiubat 1997 say›351. Ankara.
2. Ortaş, İ. 1996. The influence of use of different rates of inoculumon root infection plant growth and phosphorus uptake. 27/18-20.2935-2946. Communication Soil Science and Plant Analyses .
3.Daniels. B. A. McCool. P. M. and Menge. J. A. 1981. Comparativeinoculum potential of spores of six vesicular-arbuscularmycorrhizal fungi. New Phytologist 89. 385-391.
4. Bagyaraj. D. J. 1991. Ecology of vesicular-arbuscularmycorrhizae. IN: D.K. Arora et al. (Eds.) Handbook of AppliedMycology. Soil and Plants. vol. 1. Marcel Dekker. USA.
5. Killham. K. 1995. Soil Ecology. Cambridge University Press. UK
6. Bagyaraj. D. J. and Manjunath. A. 1981. Influence of soilinoculation with vesicular-arbuscular mycorrhizal fungi andphosphate-dissolving bacterium (Bacillus circulans) on plantgrowth and 32p-uptake. Soil. Biol. Biochem.. 13:105-108.
7. Harley. J. L. and Smith. S. E. 1983. Mycorrhizal Symbiosis.Academic Press. London.
8. Jeffries. P. and Dodd. J. C. 1991. The use of mycorrhizalinoculents in forestry and agriculture. IN: D.K. Arora et al. (Eds.)Handbook of Applied Mycology. Soil and Plants. vol. 1. MarcelDekker. USA.
9. Hooker. J. E. and Atkinson. D. 1996. Arbuscular mycorrhizalfungi-induced alteration to tree-root architecture and longevite. P.Z. Pflanzenernahr. Bodenk.. 159. 229-234.
10. Marschner. H. 1995. Mineral Nutrition of High Plants. AcademicPress London.
11. Mosse. B. 1981. Vesicular-Arbuscular Mycorrhiza Research ForTropical Agriculture. Research Bulletin. Hawaii Institute of TropicalAgriculture and Human Resources. 82p.
12. Denhel. H. W.. and Backhaus. G. F. 1986. The use of vesiculer-arbuscular mycorrhizal fungi in plant production. I. inoculumproduction. Journal of Plant Diseases and Protection 93. 415-424.
13. Sieverding. E. 1991. Vesicular-Arbuscular MycorrhizeManagement In Tropical Agrosystems. Germany.
14. Gerdemann. J. W. and Nicolson. T. H. 1963. Spores ofmycorrhizal endogeny species extracted from soil by wet sievingand decanting. Transactions of British Mycological Society 46.235-244.
15. Koske. R. E. and Gamma. J. N. 1989. A modified procedure forstaining roots to detect VAM. Mycological Research 92. 486-505.
16. Gioannetti. M. and Mosse. B. 1980. An evaluation of techniquesfor measuring vesicular-arbuscular mycorrhiza in roots. NewPhytologist 84. 489-500.
17. Hewitt. E.J. 1966. Sand and water culture methods used in thestudy of plant nutrition. C.A. B. Commonwealth AgriculturalBureaux Farnham Royal. Bucks. England.
18. Plenchett. C. Forttin. J. A. and Furlan V. 1983. Growth responceof several plant species to mycorrhizae in a soil of moderate P-fertility. II. Soil fumigation induced stunting of plants corrected byreintroduction of the wield endomycorrhizal flora. Plant and Soil.70. 211-217.
19. Smith S E. Gianinazzi-Pearson V. Koide R and Cairney J W G1994. Nutrient transport in mycorrhizas:strukture. physiology andconsequences for effeciency of the symbiosis. Plant Soil 159. 103-113.
20. Giannazzi. S.. Gianinazzi-Person. V. and Trouvelot A. 1989.Potentialities and procedures for the use of endomycorrhizas withspecial emphasis on high value crops. Biotechnology of Fungi forImproving Plant Growth. IN: J. M.. Whipps et al. (Eds)Cambridge.
21. Smith. S. E. and Gianinazzi-Pearson. V. 1988. Physiologicalinteractions between symbionts in vesicular-arbuscularmycorrhizal plants. Annual Review Plant Physiology PlantMolecular Biology 39. 221-244.
22. Toro. T. and Sieverding. E. 1986. Evaluacion cuantitative ycualitative de hongos formadores de mikorriza vesiculo arbuscularen la region de Mondomo. Colombia Suelos Eduatoriales 16 (1)122-129.
23. Simpson. D. and Daft. M. J. 1990. Spore production andmycorrhizal development in various tropical crop hosts indictedwith Glomus clarum. Plant and Soil. 121. 171-178
24. Tinker. P. B. 1980. Role of rhizosphere micro-organisms inphosphorus uptake by plants. In The Role of Phosphorus inAgriculture (Ed F. E. Khasawneh et al.) ASA-CSSA-SSSA. MadisonUSA.