Rukiye TIPIRDAMAZ, Şebnem ELLİALTIOĞLU, Hüsnü ÇAKIRLAR

Kardelenin ( Galanthus ikariae baker ) doku kültürü yoluyla çoğaltımı eksplant tipi ortam pH'sı ve karbonhidrat kaynağının soğancık oluşumuna etkisi

Galanthus ikariae'nm doku kültürü yöntemiyle çoğaltılması için en uygun eksplant tipi, ortam pH'sı ve karbonhidrat cinsi ile dozunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Eksplant tipi olarak değişik şekillerde hazırlanan soğan dokuları (soğan parçası ve soğan pul yapraklan) kullanılmıştır. Besin ortamına katılan farklı şeker cinsi (sakkaroz, glukoz, maltoz, laktoz ve fruktoz) ve dozlarının (%2, 3 ve 6), ortam pH değişimlerinin adventif soğancık oluşumu üzerine etkileri araştırılmıştır. Bazal dokuya sahip soğan parçaları ve soğan pul yapraklarının C. ikariae'rim doku kültürüyle çoğaltılmasında uygun eksplant tipleri olduğu ortaya konmuştur. En uygun ortam pH'sı, 5.5 olarak belirlenmiştir. %6 oranında kullanılan sakkaroz, en yüksek soğancık oluşumunu sağlamıştır.

The micropropagation of snowdrop ( Galanthus ikariae baker ) effects of different explant types carbonhydrat sources and doses and pH changes in the medium on the bulblet formation

The most suitable explant type, carbonhydrat source and doses, pH level for the in vitro propagation of G. ikariae Baker, were determined. Bulb tissues prepared differently (bulb tissue segments and individual or twin bulb scales) were used as explants. The effects of different kinds (saccharose, glucose, fructose, malthose and lactose) and doses (2, 3, 6%) added to nutrient medium and pH changes in the medium were examined on bulblet formation. Bulb tissue segments and individual or twin bulb scales were productive in bulblet formation. The most suitable pH level was determined as 5.5. 6 % saccharose led to the formation of highest number of bulblets.

PDF

___

1.Ekim,T., Koyuncu,M., Türkiye’den ‹hraç Edilen Çiçek So¤anlar› veKoruma Önlemleri. II.Uluslararas› Ekoloji ve Çevre Sorunlar›Sempozyumu, Ankara,Türk-Alman Kültür Iflleri Kurulu Yay›n DizisiNo:3, (1993).
2.Ekim, T., Koyuncu, M., Erik, S., İlarslan,R., Türkiye’nin TehlikeAlt›ndaki Nadir ve Endemik Bitkileri. Türkiye Tabiat›n› KorumaDerne¤i, Yay›n No:18, Ankara, (1989).
3.Ekim, T., Koyuncu, M., Güner,A., Erik,S., Yıldız,B., Vural,M.,Türkiye’nin Ekonomik De¤er Tafl›yan Geofitleri ÜzerindeTaksonomik ve Ekolojik Araflt›rmalar. Tar›m Orman veKöyiflyeri Bakanl›¤› Genel Müdürlü¤ü Yay›nlar›, S›ra no:669, Serino:65, Ankara,(1991), pp: 111.
4. Davis, P.H., Flora of Turkey and The East Aegean Island, Cilt:8,Edinburg, (1984).
5. Hussey, G., in vitroPropagation of Narcissus. Ann. Bot., 49,707-719, (1982).
6.Gu,H.S., Gao,C.H., The Effects of Plant Growth Regulators onCallus Induction From Bulb Segments of Narcissus tazetta;Maintenance and Organogenesis in Callus Cultures. Acta Hort.ofSinica, 14(1), 53-56, (1987).
7.Squires, W.M., Langton, F.A., Potential and Limitations of NarcissusMicropropagation: an Experimental Evaluation. Acta Hort.,No:266, 67-76, (1990).
8.Alderson, P.G., Rice, R.D., Wright, N.A., The Potential ForPropagating Tulips Through Tissue Culture. Plant Propagator,29(4), 10-13, (1983).
9. Nishiuchi, J., Multiplication of Tulip Bulb By Tissue Culture in vitro,Acta Hort., No: 177, Vol:1, 279-283, (1986).
10. Koster, J., Tissue Culture of Tulip- Leiden University Has SucceeWith the Cultivar Apeldoorn. Bloembollencultuur 99 (26), 44-45,(1988).
11. Popov, Y.G., Cherkazov, O.A., Rapid in vitroPropagation of SomeBulbous Species of The Family Amaryllidaceae.Sel’skokhozyaistvennaya Biologiya, 4, 76-79, (1984).
12. Girmen, M., Untersuchungen zur in vitroKultur von Geophyten.Dissertation der Univ. Hannover, (1986).
13. Tıpırdamaz, R., Galanthus elwesii’nin Doku Kültürü IleÇo¤alt›lmas›nda Farkl› Besin Ortam› ve Eksplant TiplerininSo¤anc›k Oluflumu Üzerine Etkisi. XII. Ulusal Biyoloji Kongresi CiltI. s:274-279, 6-8 Temmuz (1994), Edirne.
14. Ellialtıoğlu, Ş., Tıpırdamaz, R, Çakırlar, H., Farkl› Besin Ortam›Bileflimlerinin Kardelende (Galanthussp.) in vitroSo¤anc›kOluflumu Üzerine Etkileri. KÜKEM Dergisi, Cilt 18, Say› 1, s:33-36, (1995).
15. Murashige, T., Skoog, F.A., A Revised Medium for Rapid Growthand Bioassay With Tobacco Tissue Cultures. Physiol. Plant., 15,473-479, (1962).
16. Steinitz, B., Yahel, H., in vitroPropagation of Narcissus tazetta,Hort.Sci., 17(3), 333-334, (1982).
17. Takayama, S., Misawa, M., Regulation of Organ Formation ByCytokinin and Auxin in LiliumBulbscales Grown in vitro, Plant &Cell Physiol., 23(1), 67-74, (1982).
18. Hughes, K.W., Ornamental species. In: Conger (ed.), p:5-50,(1981).
19. Kubitz, K., Börner, R., Richter, P., Versuche zur Vermehrung vonLilien über Kalluskultur. Arch. Gartenbau, 27(2), 61-71, (1979).
20. Niimi, Y., Onozawa, T., in vitroBulblet Formation From LeafSegments of Lilies, esp. Lilium rubellumBater. Sci.Hort., 11, 379-389, (1979)