Tarla kosullarında yürütülen bu arastırma, 1991-92 yılları arasında tesadüf bloklarında bölünmüs parseller deneme desesine göre ve üç tekerrürlü olarak kurulmustur. Her parselin büyüklügü 16 m2 olarak belirlenmistir. Tütün tozu 0, 10, 20, 30, 40 ton/ha düzeylerinde parsellere uygulanmıs ve Bezostiya çesidi bugday bitkisi ekilmistir (23.10.1991). (NH4)SO4 formunda azotlu gübre 0, 20, 40, 60 ve 80 kg N/ha dozlarında 31.3.1992 tarihinde parsellere uygulanmıstır. Bugday bitkisi 13.7.1992 tarihinde hasat edilerek sap ve dane verimleri kaydedilmistir. Sap ve denemelerde toplam azot ve 15N analizleri emisyon spektofotometrede belirlenmistir. Arastırma sonuçlarına göre, artan tütün tozu düzeyi ve azotlu gübreleme bugday bitkisinin sap ve dane verimi ile N kapsamı ve sömürülen N miktarına önemli etkide bulunmustur. Azot dozunun 20’den 80 kg N/ha’a yükselmesi ile birlikte bugday saplarında % Ndff (gübreden gelen azot) oranı ise 10, 20, 30 ve 40 ton/ha dozlarına baglı olarak 12.49, 26.45, 34.01 ve 33.86 (20 ve 80 kg N/ha ortalaması olarak) sırasını izlemistir. Azotlu gübredeki N’dan yararlanma oranı sırasıyla 20 ve 80 kg N/ha dozlarında %13.50’den %10.90’a düsmüstür. Tütün tozundaki azottan yararlanma oranı ise 10, 20, 30 ve 40 tons/ha dozlarına baglı olarak sırasıyla %1.86, 3.24, 2.55 ve 2.74 (20 ve 80 kg N/ha ortalaması olarak) olmustur. Bugday danelerinde ise azottan yararlanma oranı azotlu gübrelemeye baglı olarak sırasıyla % 40.60 (20 kg N/ha) ve 38.40 (80 kg N/ha), tütün tozuna baglı olarak ise % 16.53 (kontrol) ve 8.97 (40 ton/ha) arasında degismistir.

The field experiment was laid out with randomized block design with split plot and three replications during the 1991- 92 years. Each plot was 16 m2. Tobacco-waste at the rates of 0, 10, 20, 30 and 40 tons/ha were applied to the plots and Bezostiya wheat variety was sown in 23rd October, 1991. Nitrogen as (NH4)2SO4 at the rates of 0, 20, 40, 60 and 80 kg N/ha was applied to the plots in 31st March, 1992. The rates of 20 and 80 kg N/ha were only labelled wth 15N at 10% atom excess because of their high cost under field conditions. Wheat crop was harvested in 13th July, 1992. Straw and grain yield were recorded. The straw and grain were analysed for total N and 15N by emission spectrophotometry. According to the results of this research, increasing tobacco-waste and nitrogenous fertilizers have important effect on the yield, N content and N uptake of wheat crop. The % Ndff (nitrogenous fertilizer) increased from 6.14 to 19.03 at 20 and 80 kg N/ha respectively for wheat straw. The % Ndf (Tobacco-waste) was 12.49, 26.45, 34.01 and 33.86 (as the mean of 20 and 80 kg N/ha rates) at 10, 20, 30 and 40 tons/ha T.W rates, respectively. The percent N utilization of nitrogen fertilizer (N.F.) decreased from 13.50 to 10.90 at 20 and 80 kg N/ha rates, respectively. The percent utilization of T.W was 1.86, 3.24, 2.55 and 2.74 (as the mean of 20 and 80 kg N/ha rates) at 10, 20, 30 and 40 tons/ha rates respectively. In wheat grain, the percent N utilization of nitrogen fertilizer (N.F.) decreased from 40.60 to 38.40 at 20 and 80 kg N/ha, respectively. The percent utilization of T.W decreased from 16.53 (control) to 8.97 (40 ton/ha).