“ÇOCUKLUĞUMUZA İNELİM…” TARİH YAZIMINDA PSİKOBİYOGRAFİLER: İYİ ÖRNEKLERDEN YÖNTEMİN BELİRLENMESİNE

Daha çok siyasi kişilerin biyografileri son zamanlarda akademik tarih çalışmalarında ilgi görmekte ve farklı disiplinlerden yardım alarak yeni boyut kazanmaktadır. Psikolojinin rehberliğindeki ve basitçe kişiyi daha iyi anlama olarak tanımlanan "psiko-biyografi" (psychociography) de bunlardan biridir. Psikobiyografi, incelenen kişinin ruh ve iç dünyasına yönelir ve kayda geçmiş arşivsel bilgi, anı ve anlatılardan yola çıkarak mantıklı/tutarlı açıklamalar getirmeye uğraşır. Akademik alanda yöntemi hâlâ tartışılan ve henüz yaygınlık kazanmamış böylesi çalışmaların bilimselliği, bu durumda kolaylıkla yazanın yaklaşım, ele alış tarzı ve tutumuyla ilişkilendirilebilir. Bu çalışma, yeni bir disiplin olarak bir psikobiyografik çalışmada nasıl bir yol izleneceği, güçlü-zayıf yanlarının neler olduğu ve kaynaklarının ne olacağı sorularını cevap arayan ve temelde bu yeni alanın metodolojik kurallarını/notlarını ortaya koymayı hedeflemektedir. Anahtar kelimeler: Tarih Yazımı, Psikobiyografi, Psiko-Tarih, Tarih Yöntemi THE PSYCHO-BIOGRAPHIES in HISTORIOGRAPHY: FROM GOOD EXAMPLES to DETERMINING RESEARCH METHOD Abstract: Mostly, biographies of political people have attracted attention in academic history studies in recent times and add a new dimension thanks to aids received from different disciplines. "Psychobiography" which is under guidance of psychology and simply defined as a better understanding of individual is also one of them. Psychobiography heads towards spirit and inner world of individual examined and tries to bring logical/consistent explanations derived from knowledge, memory, and what was told based on recorded archive. In this case, being scientific of such studies whose method have still been discussing and which have not gained currency in academic field yet can be easily associated with approach, treatment, and attitude of writer. This study seeks for answers to the questions what kind of a way will be followed, what are, and what its references will be in a psycho-biographic study as a new discipline and basically aims to reveal methodological rules/notes of new field.Keywords: Historiography, Psychobiography, Psycho-history, History Method

PDF

___

Çelik, A. (2009). Politik psikoloji. Ankara: Dost.
Tarhan, N. (2010). Asimetrik savaş-politik psikoloji. İstanbul: Timaş.
Çevik-Ersaydı, B. S. (2011). Politik psikoloji yıllığı. Ankara: Barış Platin.
Alexander, Irving (2005). Erikson psychobiography, psychobiography and Erikson. Handbook of psychobiography kitabı içinde. New York: Oxford University.
Alican, M. (2010). Psikotarih: teori ve pratik. Tarih Okulu, VI, Ocak-Nisan. 95-123.
Alican, M. (2011). Psikotarihin yapısökümü. Gazi Üniversitesi Genç Bilim Adamları Sempozyumu.
Anapalı, A. (2014). Masada kaybedilen vatan: Lozan’da neler yaşandı? Lozan’da yaşananların psiko-sosyal tahlili. İstanbul: Profil.
Anderson, J. William (1981). The methodology of pysyhological biography. Journal of Interdisciplinary History, V.11, No:3.
Atay, Falih Rıfkı (1984). Çankaya. İstanbul: Buteş.
Aydemir, Şevket Süreyya (1999). Tek adam. İstanbul: Remzi.
Aydın, Agâh (2012). Eleştiri şiddeti: Ve insan aynada kendini gördü, Dünden Bugüne Edebiyat, S.6.
Bülbül M. (2005). Türkiye’nin süryânileri: (Örf, Din, Eğitim, Ekonomi, Psiko-Sosyal Açıdan Anketli Tahlil). İstanbul: Tasam.
Çelikkol, A. (2002). Tarih psikiyatri divanında. İstanbul: Stüdyo İmge.
Çevik, B. & Çevik, A. (Der.) (2011). Psiko-politik bir yaklaşım ile Türk-Ermeni ilişkileri. Ankara: USAK Akademi.
Dennis, Anthony J. (2005). Osama Bin Laden-the sum of all fears.
Handbook of psychobiography kitabı içinde. New York: Oxford University Press. ss.311-322.
Dindar, Cemal (2014a). Bi'at ve öfke / Recep Tayyip Erdoğan'ın psikobiyografisi, İstanbul: Telos.
___________ (2015b). Tarih öncesi köpekler havlıyor, Cemal Süreya'nın Psikobiyografisi. İstanbul: Telos.
Elms, Alan C (1994). Uncovering lives: The uneasy alliance of biography and psychology. New York: Oxford University Press.
__________ (2005). Freud as Leonardo- Why the first psychobiography went wrong, Handbook of psychobiography kitabı içinde. New York: Oxford University Press.
Elms, A. C. (20 Ağustos 2015). Psychobiography. Erişim: http://www.ulmus.net.
Freud, Sigmund (1957) Leonardo da Vinci and a memory of his childhood. London: Hogarth Press.
Gökay, F. K. (1981). Tarih ve psiko sosyal yönden Atatürk. Ankara.
Herken, H. (2015). Süleyman İnan ile 20 Ağustos tarihli görüşme, Denizli.
İnan, Süleyman (2011). Adnan Menderes’in mizacı üzerine, psiko-biyografik bir deneme. Türkiye günlüğü. S.107 (Yaz 2011).
McAdams, D. P., & Ochberg, R. (Eds.) (1988). Psychobiography and life narratives. Durham. NC: Duke University Press.
Nardini, B. (2011). Leonardo Da Vinci, bir ustanın portresi. İstanbul: Can.
NTV (2015). Van Gogh'un kulağını kim kesti? Erişim: http://www.ntv.com.tr/yasam/van-goghun-kulagini-kim-kesti,-I-wJI-_FkG_o5Z3M1KQ6A (20 Ağustos 2015).
Runyan, W. M. (1982). Life histories and psychobiography: Explorations in theory and method. New York: Oxford University Press.
Runyan, W. M. (1988). Progress in psychobiography. Journal of personality, No: 56 (March 1988).
Schultz, William Todd (2005). Handbook of psychobiography. New York: Oxford University Press.
________________ (2013). An emergency in slow motion: The Inner life of Diane Arbus. New York: Bloomsbury.
Schultz, W. T. (2015). Süleyman İnan ile 11-12 Ağustos tarihli e-posta yazışması. Denizli-Oregon.
Tarhan, N. (2012). Çağın vicdanı Bediüzzaman. İstanbul: Nesil.
Volkan, V. D. &. Itzkowitz, N. (2005). Ölümsüz Atatürk, yaşamı ve iç dünyası. İstanbul: Bağlam.
Volkan, V. D. (2015). Süleyman İnan ile 21-22 Ağustos tarihli e-posta yazışması. Denizli-Virginia.
Web-1: http://www.psychobiography.com/.