NAHİV KAİDELERİNİN TESPİTİNDE KULLANILAN KAYNAKLAR

Dil olgusu insanla başlamış insan nesli var olduğu sürece de var olmaya devam edecektir. Dilbilimciler tarihin her döneminde bu olgu üzerinde araştırmalar yapmış, dilin sözlü ve yazılı dönemleri olduğunu tespit etmişlerdir. Bir sonraki aşamada dünyada konuşulagelen dillerin gramerini tespit etmeye çalışmışlardır. Dünyada konuşulagelen dillerden biriside Arapçadır. Arapça bilindiği üzere çoğunlukla sözlü olarak devam ettirilegelen bir dil olup, İslam dininin insanlara din olarak gönderilişi ile birlikte, daha çok yazılı olarak aktarılmaya başlanmıştır. İslam’ın kutsal metni olan Kurân’ın dilinin Arapça olması başta olmaküzere daha birçok sebepten dolayı bu dile olan yöneliş artmış ve Arap dilbilimciler bu dilin gramerini tespit etmek için çok erken dönemden itibaren çalışmalarını başlatmışlardır. Gramer ilmine başlangıçta sarf, nahiv, delalet, vb. alt disiplinlere ayrılmadan önce nahiv dendiği bilinmektedir. Bu makalede nahiv terimi bu genel manada kullanılmış ve bu ilim tespit edilirken belli bir yöntem izlenmiş olduğu görülmektedir. İzlenen bu yönteme klasik eserlerde nahiv usulü ya da usulü’n-nahv denmiştir. Bu makalede nahvin tespitine kaynaklık eden sema, icma, kıyas ve ıstıshab incelenip tanıtımı yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Arapça, Nahiv, Usul, Dilbilim

PDF

___

Aksan,Doğan, Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim,(I-III), Ankara, 2015.
Arslan,Kıyasettin,El-Ferrâ’nın “Meâni’lKur’ân” Adlı Eserinin Dil Bilim Açısından İncelenmesi, (basılmamış yüksek lisans tezi), Isparta 2014.
Bakır, Abdülhâlık, “Basra”, DİA. İstanbul 1991
Bakırcı, Selami, Demirayak, Kenan, Arap Dili Grameri Tarihi(Başlangıçtan Günümüze)Atatürk Üniversites,i Fen-Edebiyat Fakültesi Yayını, Erzurum, 2001.
Buhari, Muhammed b. İsmail, Sahihi’l-Buhari,( IX), Tah. Muhammed Züheyr b. Nasıru’n-Nasır, Dar-u Tugu’n-Necat, 1422.
Çağatay, Neşet, İslam Öncesi Arap Tarihi ve Cahiliye Çağı, Ank. Ün. İlah. Fak. Yay. Ankara, 1982.
Çetin, Nihat M. “Arap” DİA. İstanbul 1998. …………………Eski Arap Şiiri, Kapı Yay. İstanbul 2011.
Demirayak, Kenan, Arap Edebiyatı Tarihi-I (Cahiliye Dönemi) Fenomen Yayınları, Erzurum,2009.
Durmuş, İsmail, “Nahiv” DİA, İstanbul, 1999
el- Bağdâdî, Abdukadir, Hizânetu’l-Edeb ve LübbüLebâbiLisêni’l-Arab, (tah. Abdusselam Muhammed Harun)Kahira, ty.
el-Ferrâ, Ebi Zekeriya Yahya bn.Ziyat, Meâni’l-Kur’ân, I-III Tah. En-Neccar Muhammet ALİ, En-Necati, Ahmet Yusuf, Beyrut 1983.
Ergin, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları, İstanbul, 1993.
Ergin,Mehmet Cevat, ARAP NAHVİNİN DOGUŞU,Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi,Cilt: VII Sayı: II, Diyarbakır, 2005.
es-Suyûtî, Celâluddin, el-İktirah fi İlmi Usuli’n-Nahv,Haydarabat,ty.
Feyruzabâdî, Yakub,el-Kâmûs el-Muhît, Tah. Muhammed Naim el-Arkasusi Lübnan, 2005.
Furat, AhmedSubhi, Arap Edebiyatı Tarihi, (Başlangıçtan XVI. Asra Kadar), Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul, 1996.
Gürkan, Nejdet, Moğollar/Memlüklüler Dönemi Arap Edebiyatı, (Basılmamış doktora tezi) Isparta, 2000.
Halil, b. Ahmed el-Ferahidi, Kitâbü’l-Ayn (I-VIII), Tah. Mehdi Mahzumî, İbrahim Semarrâî, DâruMektebeti’l-Hilal, ty.
İbnManzur, Cemaluddin, Lisânu’l-Arab (I-VI), Tah. Abdullah Ali el-Kebir, Muhammed AhmedHasbullah, Haşim Muhammed
e’ş-Şâzeli, SeyyidRamzanAhmed, Kahira, ty.
İbn. ManzurCemaluddin, Lisanu’l-Arab,(XV),Beyrut, 1991.
Kandemir, M. Yaşar, “Cevâmiü’l-Kelim”, DİA. İstanbul 1991.
Karagöz, Mustafa, Dilbilimsel Tefsir ve Kur’ân’ı Anlamaya Katkısı, Ankara Okulu Yayınları, Ankara, 2010.
Kılıç, Hulisi, “Basriyyûn”, DİA. İstanbul 1991. ……..,……. “Kûfyyûn”, DİA. İstanbul 1991.
Nahle,MuhammedAhmed, Usulü’n-Nahvi’l-Arabiyye, Beyrut, 1987.
Öğmüş, Harun, Kur’ân Yorumunda Şiirin Yeri (II./ VIII. Asır Çerçevesinde), İSAM Yayınları, İstanbul, 2010.
Özaydın, Kerim, “Bağdat” DİA. İstanbul 1991.
Özbalıkçı, Mehmet Reşit, Kur’ân ve Hadis’in Arap Gramerindeki Rolü, Akademi Yayınları, İzmir, 2006.
Şa’bân, Halid Said Muhammed,Usulü’n-Nahvi IndeİbniMalik,Kahira, 2009.