Melih Cevdet Anday’ın Absurd Tiyatrosu: Konuşa Konuşa İletişimsizlik

Melih Cevdet Anday’ın oyunları, dış gerçekler değil, içsel yaşantılar üzerine kurulmuştur. Oyun kişileri, içsel sıkıntılarla o kadar sıkıştırılmışlardır ki, sahneye son derece büyük bir konuşma özlemi ve arzusuyla çıkmış gibidirler. Konuşmayı sevişmeye tercih ederler. Ölürken bile müthiş bir konuşma açlığı içindedirler. Sahnede sanki bir patlama, bir iç dökme seansı yaşanır. Bu “iç dökme”yi, karşılıklı konuşma görüntüsü içinde birbirleriyle değil, kendileriyle konuşarak yapıyor olmaları ise, Melih Cevdet tiyatrosunun en önemli özelliklerinden biridir. Bu durum, anlamını “iletişimsizlik” kavramında bulur. İletişimsizlik, Anday’ın yalnızca oyunlarında değil, şiirlerinde ve romanlarında da sıklıkla işlediği temalardan biridir.

Melih Cevdet Anday’s Absurd Plays: Lack of communication despite conversation

Plays of Melih Cevdet Anday are not based on external realities but rather on internal experiences. Characters are so stucked by inner troubles that they seem to come to the scene only with a great want and longing for speaking. They prefer speaking instead of making love. They starve to talk even when dying. So to say, on the stage we can see a great explosion, an enormous effusion seance. The most important characteristics of Melih Cevdet Anday’s plays is that characters effuse not by talking with themselves but by talking to oneself. This is just the expression of “lack of communication”. Lack of communication is the frequent basic theme of not only his plays but also his poems and novels.

PDF

___

ANDAY, Melih Cevdet (1989). İçerdekiler: Toplu Oyunları 2, İstanbul: Adam Yayınları.
ANDAY, Melih Cevdet (1992). Birbirimizi Anlayamayız, İstanbul: Simavi Yayınları.
ANDAY, Melih Cevdet (1996a). Ölümsüzler: Toplu Oyunları 1, İstanbul: Adam Yayınları.
ANDAY, Melih Cevdet (1996b). Ölümsüzlük Ardında Gılgamış: Toplu Şiirleri 2, İstanbul: Adam Yayınları.
ANDAY, Melih Cevdet (1998). Rahatı Kaçan Ağaç: Toplu Şiirleri 1, İstanbul: Adam Yayınları.
ANDAY, Melih Cevdet (tarih yok). “Mikado’nun Çöpleri Üzerine”, Devlet Tiyatroları 1982-1987 Yılları Repertuvarı, Ankara: Devlet Tiyatroları Yayınevi, sayfa no yok.
ÇELİK, Mehpare (1995). “Melih Cevdet Anday’la Yüzyüze”, Melih Cevdet Anday Günleri, (Ed. Şükrü Erbaş), Ankara: Edebiyatçılar Derneği Yayınları, 205-209.
HIZLAN, Doğan (2000). “Şiiri Siz Tamamlayın”, Kitap-lık, 39: 91-104.
ŞENER, Sevda (1982). “Absurd Tiyatro (Uyumsuzluk Tiyatrosu)”, Dünden Bugüne Tiyatro Düşüncesi, İstanbul: Adam Yayınları, 251-59.
ŞENER, Sevda (1995). “Melih Cevdet Anday’ın Oyunlarında Anı-Öykülerin İşlevi”. Melih Cevdet Anday Günleri, (Ed. Şükrü Erbaş), Ankara: Edebiyatçılar Derneği Yayınları, 171-82.
YÜKSEL, Ayşegül (1981). Yapısalcılık ve Bir Uygulama: Melih Cevdet Anday Tiyatrosu Üstüne, İstanbul: Yazko Yayınları.
YÜKSEL, Ayşegül (tarih yok). “Melih Cevdet Anday Tiyatrosunda İç Devinim”, Çağdaş Türk Tiyatrosundan On Yazar, İstanbul: Mitos Boyut Yayınları, 60-66.