Turist Rehberliği Öğretimi Kalite Ölçeği Geliştirilmesi

Bu çalışmanın amacı lisans düzeyinde turist rehberliği öğretiminin kalitesini öğrenci görüşlerine göre belirlemek amacıyla geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmektir. Ölçeğin geliştirilmesi süreci için, konuyla ilgili literatürde önerilmiş olan adımlar uygulanmıştır. Ölçek oluşturulmadan önce, maddeler alan uzmanları ve Türk Dili tarafından değerlendirilmiş ve pilot uygulama yapılmıştır. 305 turist rehberi adayından alınan cevaplar analize tabi tutulmuştur. Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonrasında maddelerin beş faktör altında toplanmıştır. İç tutarlılık güvenilirliği açısından bakıldığında ölçeğin Cronbach’s Alpha katsayısı 0,937 bulunmuştur. Faktörlerin alpha değerleri ise sırasıyla 0,940, 0 ,945, 0,935, 0,919 ve 0,866 bulunmuştur. Ölçek “müfredat ve öğretim kalitesi”, “akademik personel kalitesi”, “yönetim ve destek hizmetleri”, “öğretim ortamı” ve “öğretim sonucu kazanımlar” boyutları altında toplanan 47 maddeden oluşmaktadır ve sonuçlar turist rehberliği öğretimi kalitesi ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

Development of a Tourist Guide Education Quality Scale

This study aims to develop a reliable and valid scale to identify the quality of undergraduate level tourist guide teaching according to students’ views. The scale development process was carried out with the steps recommended in the literature. Before the scale was administered, the items were reviewed by field experts and Turkish Language expert and a pilot study was carried out. Responses from 305 tourist guide candidates were included in the analysis. After the exploratory factor analysis, the items were gathered under five factors. A s for the internal consistency, Cronbach’s alpha value of the scale was calculated as 0,937. Alpha values of the factors were calculated as 0,940, 0,945, 0,935, 0,919 and 0,866 respectively. The results revealed that Tourist Guide Education Quality Scale, which consists of 4 7 items gathered under the five main factors of "curriculum and teaching quality", "academic staff quality", "management and support services", "teaching environment" and "learning outcomes", is a reliable and valid measurement instrument.

PDF

___

Abdullah, F. (2005). HEdPERF versus SERVPERF: The Quest for Ideal Measuring Instrument of Service Quality in Higher Education Sector, Quality Assurance in Education, 13(4): 305-328.
Abdullah, F. (2006). The Development of HEdPERF: a New Measuring Instrument of Service Quality for the Higher Education Sector, International Journal of Consumer Studies, 30(6):569-581.
Akgül, A. ve Çevik, O. (2003), İstatistiksel Analiz Teknikleri, Ankara: Emek Ofset.
Ap, J. and Wong, K. K. (2001). Case Study on Tour Guiding: Professionalism, Issues and Problems, Tourism Management, 22: 551-563.
Ayaz, N. ve Arakaya, A. (2017). Eğitim Sektöründe Hizmet Kalitesinin Ölçülmesi: Öğrenci İşleri Birimi Örneği, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1): 336-350.
Bayrak, B. (2007). Yükseköğretim Kurumlarından Beklenen Hizmet Kalitesi ve Hizmet Kalitesinin Algılanmasına Yönelik Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı, Kuram Ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32: 470-482.
Cronin, J. J. and Taylor, S. A. (1992). Measuring Service Quality: A Reexamination and Extension, Journal of Marketing, 56(3): 55-68.
Çımat, A. ve Bahar, O. (2003). Turizm Sektörünün Türkiye Ekonomisi İçindeki Yeri ve Önemi Üzerine Bir Değerlendirme, Akdeniz İİBF Dergisi, 6: 1-18.
Dahles, H. (2002). The Politics of Tour Guiding Image Management in Indonesia, Annals of Tourism Research, 29(3): 783-800.
DeVellis, R. F. (2003). Scale Development: Theory and Applications, London: Sage Publications.
Dragut, B. M. (2011). Quality Management in Higher Education Services, Procedia Social and Behavioral Sciences, 15: 3366–3368.
Eker, N. ve Zengin, B. (2016). Turist Rehberliği Eğitiminin Değerlendirilmesi: Profesyonel Turist Rehberliği Üzerine Bir Uygulama, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(4): 65-74.
Eraqi, M. I., (2006). Tourism Services Quality (TourServQual) in Egypt: The Viewpoints of External and Internal Customers, Benchmarking: An International Journal, 13(4): 469-492.
Erdem, C. (2018). Öğretmen Adayları İçin Medya Okuryazarlığı Dersi Öğretim Programı Tasarısı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Ergün, B. (2013). Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Verilen Kurumlardaki Hizmet Kalitesine Yönelik Bir Değerlendirme, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
Field, A. P. (2009). Discovering statistics using SPSS, London: Sage Publications.
Fitzsimmons, J. A. and Fitzsimmons, M. J. (2011). Service Management: Operations, Strategy, Information Technology, New York: McGraw-Hill.
Gencel, U. (2001). Yükseköğretim Hizmetlerinde Toplam Kalite Yönetimi ve Akreditasyon, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(3): 164-218.
Grönroos, C. (1984). A Service Quality Model and Its Marketing Implications, European Journal of Marketing, 18(4): 36-44.
Güzel, N. G. (2006). Yüksek Öğretimde Turizm Eğitimi ve Hizmet Kalitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Horng, J.S., Teng, C.C. and Baum, T. (2009). Evaluating the Quality of Undergraduate Hospitality, Tourism and Leisure Programmes, Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education, 8(1): 37-54.
Hu, W. (2007). Tour Guides and Sustainable Development: The Case of Hainan, China, Yayınlanmamış Doktora Tezi, University of Waterloo, Waterloo, Kanada.
Huang, Y. (2011). Chinese Tour Guides’ Strategies in Intercultural Communication—Implications for Language Teaching and Tourism Education, Journal of Language Teaching and Research, 2(1): 146-150.
Huet, I., Figueiredo, C., Abreu, O., Oliveira, J. M., Costa, N. and Rafael, J. A. (2011). Linking a Research Dimension to an Internal Quality Assurance System to Enhance Teaching and Learning in Higher Education, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 29: 947 – 956.
Hussein, A. T., Temzikan, S. P. ve Temizkan, R. (2008). Turizm Alanında Öğretmenlik Eğitimi Veren Lisans Programlarında Yabancı Dil Eğitimi: Akademisyen ve Öğrencilerin Değerlendirmeleri, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1: 102-119.
Karaman, H., Atar, B. Çobanoğlu Aktan, D. (2017). Açımlayıcı Faktör Analizinde Kullanılan Faktör Çıkartma Yöntemlerinin Karşılaştırılması, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(3): 1173-1193.
Köroğlu, Ö. ve Güzel, Ö. (2013). Visitor Perceptions of the Role of Tour Guides in Natural Resource Management and Sustainable Tourism, Romanian Economic and Business Review – Special issue, 8(4): 69-80.
Küçük, F., Arslan, B. ve Nur, E. (2018). Hizmet Kalitesi Algısı ile Memnuniyet Düzeyi Arasındaki İlişki: Harran Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama, Econharran Harran Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2): 40-56.
Li, R. Y., ve Kaye, M. (1998). A Case Study for Comparing Two Service Quality Measurement Approaches in the Context of Teaching in Higher Education, Quality in Higher Education, 4(2): 103-113.
Maksüdünov, A., Çavuş, Ş. ve Eleren, A. (2016). Yüksek Öğretimde Öğrencilerin Hizmet Kalitesine Yönelik Algılamaları, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(4): 65-76.
Okumuş, A. ve Duygun, A. (2008). Eğitim Hizmetlerinin Pazarlanmasında Hizmet Kalitesinin Ölçümü ve Algılanan Hizmet Kalitesi ile Öğrenci Memnuniyeti Arasındaki İlişki, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2): 17-38.
Özcan, K. ve Balyer, A. 2012, Öğretim Elemanları Etik Davranışları Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 510: 345-376.
Parasuraman, A., Zeithaml, V. A. and Berry, L. L. (1985), A Conceptual Model of Service Quality and Its Implications for Future Research, Journal of Maketing, 49: 41-50.
Parasuraman, A., Zeithaml, V. A. and Berry, L. L. (1988). SERVQUAL: A Multiple Item Scale for Measuring Consumer Perceptions of Service Quality, Journal of Retailing, 64: 12-37.
Rahman, S. (2012). Flourishing Service and Quality in Tourism Education, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Centria University of Applied Science, Kokkola, Finlandiya.
Ramsden, P. (1991). A Performance Indicator of Teaching Quality in Higher Education: The Course Experience Questionnaire, Studies in Higher Education, 16(2): 129-150.
Sakarya, M. C. (2006). Yükseköğretimde Öğrenciye Yönelik Hizmet Kalitesinin Ölçülmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
Senthilkumar, N. and Arulraj, A. (2011). SQM-HEI – Determination of Service Quality Measurement of Higher Education in India, Journal of Modelling in Management, 6(1): 60-78.
Serin, H ve Aytekin, A. (2009). Yükseköğretimde Toplam Kalite Yönetimi, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 11(15): 83-93.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlik, Ankara: Seçkin.
Şenol, F. ve Aliyev, İ. (2015). Türkiye'de Rus Turist Pazarına Hakim Tur Acentalarında İstihdam Edilen Turist Rehberleri Üzerine Bir İnceleme, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8: 167-181.
Tabachnick, B. G. and Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics, Boston: Pearson.
Taşkın, E. ve Büyük, K. (2002). Hizmet Pazarlaması Açısından Eğitim Hizmetlerinde Kalite (Kütahya’daki Özel Dershane Öğrencileri ile İlgili Bir Saha Araştırması), Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7: 203-224.
Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi, Ankara: Nobel.
Tayyar, N. ve Dilşeker, F. (2012). Devlet Üniversitelerinde Hizmet Kalitesi ve İmajın Öğrenci Memnuniyetine Etkisi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28: 194-203.
Tekindal, S. (2009). Duygusal özelliklerin ölçülmesi için araç oluşturma, Ankara: Pegem Akademi.
Temizkan, S. P. (2010). Profesyonel Turist Rehberlerinin Turizm Pazarlamasındaki Rolüne Etkisi Açısından Hizmet İçi Eğitim Seminerleri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
WFTGA (2018). What is a Tourist Guide, World Federation of Tourist Guide Associations, (Çevrimiçi) http://www.wftga.org/tourist-guiding/what-tourist-guide. [Erişim Tarihi: 06.04.2018].
World Tourism Organization (2020). Compendium of Tourism Statistics, Data 201 – 2018, 2020 Edition, Madrid: UNWTO.
Yaşar, M. 2014, İstatistiğe Yönelik Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(2): 59-75.
Yenipınar, U. ve Zorkirişci, A. (2013). Türkiye ve Avrupa Birliği Ülkelerinde Turist Rehberliği Eğitimi, Cag University Journal of Social Sciences, 10(2): 111-136.