Mükemmeliyetçiliğin Problem Çözme Becerisine Etkisinde Duygusal Zekânın Aracı Rolü: Turist Rehberlerine Yönelik Bir Uygulama

Bu araştırmanın amacı, profesyonel turist rehberlerinin mükemmeliyetçi kişilik özelliklerinin problem çözme becerisi üzerine etkisinde duygusal zekânın aracı etkisinin olup olmadığını test etmektir. Araştırmanın teorik kısmında detaylandırılan mükemmeliyetçilik, problem çözme becerisi ve duygusal zekâ etkileşimine dair önermelerin ampirik bazda çözümlenmesi amacıyla, araştırma dahilinde alan araştırması yapılmış ve veriler anket tekniği kullanılarak toplanmıştır. Bu araştırma kapsamında 410 profesyonel turist rehberi araştırmaya dâhil edilmiş ve araştırma verileri elde edilmiştir. Elde edilen veriler istatistik programlarına yüklenmiş ve uygun analiz teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkide aracılık rolünün olup olmadığı yapısal eşitlik modeli ile ortaya koyulmuştur. Yapılan aracılık testi sonucunda mükemmeliyetçilik ile problem çözme becerisi ilişkisinde duygusal zekânın aracı role sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Bootstrapping sonuçlarına göre duygusal zekânın mükemmeliyetçilik ve problem çözme becerisi ilişkisindeki dolaylı etkisinin anlamlı olduğu tespit edilmiştir.

The Mediating Role of Emotional Intelligence in The Impact of Perfectionism on Problem Solving Skills: An Application for Tourist Guides

The aim of this study is to test whether emotional intelligence has an intermediary effect on the problem-solving skills of professional tourist guides with perfectionist personality traits. Field research was conducted within the study in order to analyze the suggestions about perfectionism which is detailed in the theoretical part of the study as well as the suggestions regarding the interaction of problem-solving skills and emotional intelligence on an empirical basis by collecting data through survey techniques. Within the scope of this study, 410 professional tourist guides were included in the study and research data were obtained. The obtained data was loaded into statistical programs and analyzed using appropriate analysis techniques. Whether there is an intermediary role in the relationship between the variables has been demonstrated by the structural equation model. As a result of the mediation test, it has been revealed that emotional intelligence has an intermediary role in the relationship between perfectionism and problem-solving skills. According to the results of bootstrapping, the indirect effect of emotional inte lligence on perfectionism and problem-solving skills was found to be significant.

PDF

___

Ahipaşaoğlu, S. (2006). Turizmde Rehberlik. Ankara: Gazi Kitabevi.
Anderson, J. R. (1980). Cognitive Psychology and Its Implications. New York: Worth Publishers.
Antony, M. M. and McCabe, R. E. (2005). Perfectionism, Encyclopedia of Cognitive Behavior Therapy, 273-277.
Arlı, D., Altunay, E. ve Yalçınkaya, M. (2011). Öğretmen Adaylarında Duygusal Zekâ, Problem Çözme ve Akademik Başarı İlişkisi, Akademik Bakış Dergisi, 25: 1-23.
Azeez, R. O. and Omolade, M. A. (2010). Joint and Relative Effect of Emotional Intelligence, Problem Solving Skills and Gender on Decision Making Abilities of Secondary School Administrators, International Journal of Research in Education, 2(8): 139-146.
Berberena, S. (2009). Investigating the Relation Between Dimensions of Perfectionism and Social Problem-solving, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Central Connecticut Devlet Üniversitesi, Connecticut.
Besser, A., Flett, G. L. and Hewitt, P. L. (2010). Perfectionistic Self-presentation and Trait Perfectionism in Social Problem-solving Ability and Depressive Symptoms, Journal of Applied Social Psychology, 40(8): 2121-2154.
Burns, D. D. (1980). Feeling Good: The New Mood Therapy. New York: New American Library.
Chan, D. W. (2009). Dimensionality and Typology of Perfectionism: The Use of The Frost Multidimensional Perfectionism Scale with Chinese Gifted Students in Hong Kong, Gifted Child Quarterly, 53(3): 174-187.
Chang, E. C. (2002). Examining the Link Between Perfectionism and Psychological Maladjustment: Social Problem-solving as A Buffer, Cognitive Therapy and Research, 26(5): 581-595.
Çarkıt, E. ve Yalçın, S. B. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Düşünce Hataları ve Duyguları İfade Etmelerinin Mükemmeliyetçilik Tutumlarını Yordaması, Sakarya University Journal of Education, 8(1): 195-210.
D’Zurilla, T. J. and Goldfried, M. R. (1971). Problem Solving Behavior Modification, Journal of Abnormal Psychology, 78(1): 107-126.
Eum, K. and Rice, K. G. (2011). Test Anxiety, Perfectionism, Goal Orientation and Academic Performance, Anxiety, Stress and Coping, 24(2): 167–178.
Flett, G. L. and Hewitt, P. L. (2002). Perfectionism and Maladjustment: An Overview of Theoretical, Definitional, and Treatment Issues, (Editör) Flett, G. L. and Hewitt, P. L.: Perfectionism: Theory, Research and Treatment içinde (ss.5-31) Washington: American Psychological Association.
Flett, G. L., Hewitt, P. L., Blankstein, K. R., Solnik, M. and Van Brunschot, M. (1996). Perfectionism, Social Problem-solving Ability, and Psychological Distress, Journal of Rational- Emotive and Cognitive-Behavior Therapy, 14(4): 245-275.
Fornell, C. and Larcker, D. F. (1981). Evaluating Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error, Journal of Marketing Research, 18(1): 39-50.
Gong, X., Fletcher, K. L. and Paulson, S. E. (2017). Perfectionism and Emotional Intelligence: A Test of the 2x2 Model of Perfectionism, Personality and Individual Differences, 106: 71–76.
Güler, A. (2006). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Duygusal Zekâ Düzeyleri ile Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Gürbüz, S. (2019a). Sosyal Bilimlerde Aracı, Düzenleyici ve Durumsal Etki Analizleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Gürbüz, S. (2019b). AMOS ile Yapısal Eşitlik Modellemesi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Hasnah, H., Hendra, D. A. and Hapsah, H. (2018). Correlation Between Emotional Intelligence and Problem-Solving Skill of Health Students of Faculty of Medicine Universitas Hasanuddin, Indonesian Contemporary Nursing Journal (ICON Journal), 3(1): 22-30.
Hayes, A. F. (2018). Introduction to Mediation, Moderation and Conditional Process Analysis. New York: The Guilford Press.
Heppner, P. P. (1987). Introduction: Broadening the Conceptualization of Problem Solving Within Career Planning, Journal of Career Development, 14(1): 3-7.
Heppner, P. and Peterson, C. H. (1982). The Development and Implications of a Personal Problem-Solving Inventory, Journal of Counseling Psychology, (29): 66-75.
İşmen, A. E. (2001). Duygusal Zekâ ve Problem Çözme, Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 13: 111-124.
Kardaş, N., Anagün, Ş. S. ve Yalçınoğlu, P. (2014). Problem Çözme Envanterini İlköğretim Öğrencilerine Uyarlama Çalışması: Doğrulayıcı Faktör Analizi Sonuçları, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(51): 182-194.
Kaya, F. ve Birol, Z. N. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Yalnızlık ve Mükemmeliyetçilik Düzeyleri Arasındaki İlişkide Duygusal Zekânın Aracılık Rolü, Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(6): 1793-1802.
Kaya, F. ve Peker, A. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Affetme ve Mükemmeliyetçilik Düzeyleri Arasındaki İlişki: Duygusal Zekânın Aracı Rolü, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 15(4): 1086-1094.
Kline, R. B. (2010). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. New York: The Guilford Press.
Mayer, J. D. and Salovey, P. (1993). The Intelligence of Emotional Intelligence, Intelligence, 17(4): 433-442.
Nazlı, S. (2013). Hemşirelerde Duygusal Zekâ ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Konya İli Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
Ng, K. M., Wong, C., Zalaquett, C. P. and Bodenhorn, N. (2007). A Confirmatory Factor Analysis of The Wong and Law Emotional Intelligence Scale in A Sample of International College Students, International Journal for The Advancement of Counselling, 29(3-4): 173–185.
Özkara, G. (2015). Mükemmeliyetçilik Düzeyleri ile Psikolojik İyi Olma Hali Arasındaki İlişki ve Problem Çözme Becerisine Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi, İstanbul.
Perrone-McGovern, K., Simon-Dack, S., Esche, A., Thomas, C., Beduna, K., Rider, K. and Matsen, J. (2017). The Influence of Emotional Intelligence and Perfectionism on Error-related Negativity: An Event Related Potential Study, Personality and Individual Differences, 111: 65–70.
Preacher, K. J. and Hayes, A. F. (2008). Asymptotic and Resampling Strategies for Assessing and Comparing Indirect Effects in Multiple Mediator Models, Behavior Research Methods, 40(3): 879- 891.
Rahim, M. A. and Minors, P. (2003). Effects of Emotional Intelligence on Concern for Quality and Problem Solving, Managerial Auditing Journal, 18(2): 150-155.
Rehber Odalarına Göre Turist Rehberi Sayıları. http://www.tureb.org.tr (Erişim Tarihi: 3 Ağustos 2019).
Rice, K. G., Richardson, C. M. E. and Tueller, S. (2014). The Short Form of The Revised Almost Perfect Scale, Journal of Personality Assessment, 96(3): 368–379.
Sample Size Calculator. https://www.surveysystem.com (Erişim Tarihi: 3 Ağustos 2019).
Satıcı, B. (2018). Genç Yetişkinlerde Mükemmeliyetçilik ile Romantik İlişki Doyumu Arasında Duygusal Zekâ ve Bilinçli Farkındalığın Aracılık Rollerinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
Smith, M. M., Saklofske, D. H. and Nordstokke, D. W. (2014). The Link Between Neuroticism and Perfectionistic Concerns: The Mediating Effect of Trait Emotional Intelligence, Personality and Individual Differences, 61(62): 97-100.
Şahin, H. (2015). Psikososyal Gelişim Temelli Eğitim Programının Anasınıfına Devam Eden Çocukların Duygusal Zekâlarına ve Problem Çözme Becerilerine Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Tunca, M. M. (2004). Meslek Lisesi Öğretmenlerinin Duygusal Zekâları ile Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin Araştırılması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Turan, H. (2010). Sınıf Öğretmenlerinin Yapılandırmacı Özellikleri ile Yaratıcı Düşünme, Problem Çözme Becerileri ve Eleştirel Düşünme Eğilimleri Arasındaki Açıklayıcı İlişkiler Örüntüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
Yarcan, Ş. (2007). Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(1): 33-44.
Yerli, S. (2009). İlk ve Ortaöğretim Okullarındaki Yöneticilerin Duygusal Zekâ ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki “İstanbul Anadolu Yakası Örneği”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
Yılmaz Karabulutlu, E., Yılmaz, S. ve Yurttaş, A. (2011). Öğrencilerin Duygusal Zekâ Düzeyleri ile Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2): 75-79.