Dijital Turizm Kapsamında Şehir Tanıtımında Kullanılan Bir Araç Olarak Sanal Tur

Bireylerin sanal tur kullanım niyetini etkileyen faktörlerin Teknoloji Kabul Modeli’ne güven dış değişkeni eklenerek geliştirilen bir modelle belirlenmesi amaçlanmaktadır. Veriler mobil internet kullanıcısı olan ve en az bir kere sanal tur uygulamasını kullanmış olan 511 kişiden çevrimiçi anket yöntemi ile toplanmıştır. Verilerin tanımlayıcı istatistikleri, güvenilirlik analizi için IBM SPSS Statistics 21 paket programı kullanılmıştır. Yapısal Eşitlik Modeli için AMOS 21 paket programı kullanılarak analiz gerçekleştirilmiştir. Analiz sonuçlarına göre; güvenin algılanan kullanım kolaylığı ve algılanan fayda üzerinde anlamlı ve pozitif yönde bir etkisinin olduğu, algılanan kullanım kolaylığının algılanan fayda ve tutum üzerinde anlamlı ve pozitif yönde bir etkisinin olduğu, algılanan faydanın tutum üzerinde anlamlı ve pozitif yönde bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Fakat algılanan faydanın niyet üzerinde doğrudan anlamlı ve pozitif bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Dijital turizm çağında şehirler ve destinasyonlar hakkında bilgi edinmede sanal tur kullanımının önemi ve gerekliliği vurgulanmıştır.

Virtual Tour as a Tool Used in City Promotion Within the Scope of Digital Tourism

The aim of this study is to determine factors which affect intention of the individuals towards virtual tour by adding trust external variable to the existing Technology Acceptance Model. The data were collected from 511 mobile internet users who used the virtual tour application at least once, using the online survey method. IBM SPSS Statistics 21 package program was used for descriptive statistics, reliability analysis of the data. For Structural Equation Model, analysis was carried out using the AMOS 21 package program. The results of the analysis show that; trust has significant and positive effect on perceived ease of use and perceived usefulness, perceived ease of use has significant and positive effect on perceived usefulness and attitude, perceived usefulness has significant and positive effect on attitude. However, it is understood that perceived usefulness does not have direct and positive effect on intention. In the age of digital tourism, the importance and necessity of using virtual tour to get information about cities and destinations has been emphasized.

PDF

___

Abowd, G. D., Atkeson, C. G., Hong, J., Long, S., Kooper, R. and Pinkerton, M. (1997). Cyberguide: A Mobile Context-Aware Tour Guide, Wireless Networks, 3(5): 421–433.
Baumgartner, H. and Homburg, C. (1996). Applications of Structural Equation Modeling in Marketing and Consumer Research: A Review, International Journal of Research in Marketing, 13: 139-161.
Beldad, A., De Jong, M. and Steehouder, M. (2010). How Shall I Trust theFaceless andThe Intangible? A Literature Review on The Antecedents of Online Trust, Computers in Human Behavior, 26(5): 857–869.
Benyon, D., Quigley, A., O’Keefe, B. and Riva, G. (2013). Presence and Digital Tourism. AI & SOCIETY, 29(4): 521–529.
Chen, C., Shih, B. and Yu, S. (2012). Disaster Prevention and Reduction for Exploring Teachers’ Technology Acceptance Using A Virtual Reality System and Partial Least Squares Techniques, Natural Hazards, 62: 1217–1231.
Cheong, R. (1995). The Virtual Threat to Travel and Tourism, Tourism Management,16(6): 417–422.
Chung, N., Han, H. and Joun, Y. (2015). Tourists’ Intention to Visit Destination: Role of Augmented Reality Applications for Heritage Site, Computers in Human Behavior, 50: 588-599.
Civelek, M.E. (2018). Yapısal Eşitlik Modellemesi Metodolojisi. İstanbul: Beta Yayıncılık
Çelik, P. ve Topsakal, Y. (2019). Endüstri 4.0 ve Akıllı Turizm. Ankara: Detay Yayıncılık.
Davis, F. D., Bagozzi, R. P. and Warshaw, P.R. (1989). User Acceptance of Computer Technology: A Comparison of Two Theoretical Models, Management Science, 35(8): 982-1003.
Davis, F. D. (1989). Perceived Usefulness, Perceived Ease of Use and User Acceptance of Information Technology, MIS Quarterly, 13(3): 319-340.
Dieck, M. C. and Jung, T. (2015). A Theoretical Model of Mobile Augmented Reality Acceptance in Urban Heritage Tourism, Current Issues in Tourism, 21(2): 154–174.
Doll, W. J., Hendrickson, A. and Deng, X. (1998). Using Davis’s Perceived Usefulness and Ease-of-use Instruments for Decision Making: A Confirmatory and Multigroup Invariance Analysis, Decision Sciences, 29(4): 839–869.
Eygü, H. (2018). Trafik Kazalarını Etkileyen Faktörlerin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(66): 835-851.
Ferraz, S. B., Buhamra, C., Laroche, M. and Veloso, A. R. (2017). Green Products: A Cross-Cultural Study of Attitude, Intention and Purchase Behavior, Revista de Administração Mackenzie, 18(5): 12–38.
Fishbein, M. and Ajzen, I. (1975). Belief, Attitude, Intention and Behavior: An Introduction to Theory and Research. MA: Addison-Wesley.
Guttentag, D. A. (2010). Virtual Reality: Applications and Implications for Tourism, Tourism Management, 31(5): 637–651.
Gürbüz, S. (2019). Amos ile Yapısal Eşitlik Modellemesi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Hair, J. F. J., Black, W. C., Babin, B. J. and Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis. Prentice Hall.
Hameed, F. and Qayyum, A. (2018). Determinants of Behavioral Intention towards Mobile Learning in Pakistan: Mediating role Attitue, Business & Economic Review, 10(1): 33-62.
Happ, E. and Ivancso-Horvath, Z. (2018). Digital Tourism is The Challenge of Future A New Approach to Tourism, Knowledge Horizons-Economics, 10(2): 9-16.
Huang, Y.C., Backman, K.F, Backman, S.J. and Chang, L.L. (2016). Exploring theImplications of Virtual Reality Technologyin Tourism Marketing: An Integrated Research Framework, International Journal of Tourism Research,18: 116–128.
https://vr.ankara.bel.tr/> [Erişim tarihi: 03.04.2020]
http://aydin.bel.tr/detail/4381/kentte-turizm#> [Erişim tarihi: 03.04.2020]
https://balikesir.bel.tr/360/index.html> [Erişim tarihi:03.04.2020]
https://www2.denizli.bel.tr/sanaltur/> [Erişim tarihi: 03.04.2020]
http://www.erzurum.bel.tr/sanaltur.aspx> [Erişim tarihi: 03.04.2020]
https://gaziantep.bel.tr/zeugma-antik-muzesi-360.php> [Erişim tarihi: 03.04.2020]
https://sehirharitasi.ibb.gov.tr/> [Erişim tarihi: 03.04.2020]
https://kahramanmaras.bel.tr/3d-sanal-tur>[Erişim tarihi: 03.04.2020]
https://cbs.kayseri.bel.tr/panoroma.aspx?p=360meydan> [Erişim tarihi: 03.04.2020
]https://www.kocaeli.bel.tr/tr/main/pages/3d-sanal-tur/352> [Erişim tarihi: 03.04.2020
]https://konya.bel.tr/360/> [Erişim tarihi: 03.04.2020]
https://vr.mersin.bel.tr/> [Erişim tarihi: 03.04.2020]
Karagöz, Y. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.
Kim, D., Park, J. and Morrison, M. A. (2008). A Model of TravelerAcceptance of Mobile Technology, International Journal of Tourism Research, 10, 393–407.
Lee, H.Y., Ahn, H. and Han, I. (2006). Analysis of Trust in The E-Commerce Adoption. [Online] https://koasas.kaist.ac.kr/bitstream/10203/3790/1/2006-100.pdf> [Erişim Tarihi: 17.04.2020].
Lee, J.H., Kim, J.H. and Choi, J.Y. (2018). The Adoption of Virtual Reality Devices: The Technology Acceptance Model Integrating Enjoyment, Social İnteraction and Strength of The Social Ties, Telematics andInformatics, 39: 37-48
Legris, P., Ingham, J. and Collerette, P. (2003). Why Do People Use Information Technology? A Critical Review ofThe Technology Acceptance Model, Information & Managemet, 40(3): 191-204.
Manis, K.T. and Choi, D. (2019). The Virtual Reality Hardware Acceptance Model (VR-HAM): Extending and Individuating theTechnology Acceptance Model (TAM) for Virtual Reality Hardware, Journal of Business Research, 100(C): 503-513.
Güliz AKSOY ve Mehmet BAŞ2564Osman, A., Wahab, N.A. and Ismail, M. H. (2009). Development and Evaluation of An Interactive 360° Virtual Tour for Tourist Destinations, Journal of Information Technology Impact, 9(3): 173-182.
Pan, L. (2016). The Application of Virtual Reality Technology to Digital Tourism Systems, International Journal of Simulation: Systems, Science & Technology, 17(18): 2.1-2.5.
Roussou, M. (2004). Learning by Doing and Learning Through Play, Computers in Entertainment, 2(1): 10.
Salanitri, D., Lawson, G. and Waterfield, B.(2016). The Relationship Between Presence and Trust in Virtual Reality.
[Online] https://www.researchgate.net/publication/317006345_The_Relationship_Between_Presence_and_Trust_in_Virtual_Reality> [Erişim Tarihi: 17.04.2020]
Sarı, Y. ve Kozak, M. (2005). Turizm Pazarlamasına İnternetin Etkisi: Destinasyon Web Siteleri için Bir Model Önerisi, Akdeniz İİBF Dergisi, 9: 248-271.
Sayın. K. ve Karaman, A. (2019). Endüstri 4.0 ve Turizm 4.0 Arasındaki İlişki, (Editör) Karaman, A. ve Sayın, K.: Dijital Turizm Sektörün Yeni Geleceğiiçinde (ss.10-25) Konya: Eğitim Yayınevi.
Sepasgozar, S. M. E., Hawken, S., Sargolzaei, S. and Foroozanfa, M. (2018). Implementing Citizen Centric Technology in DevelopingSmart Cities: A Model for Predicting the Acceptance of Urban Technologies, Technological Forecasting and Social Change, 142(C): 105-116.
Tsikriktsis, N. (2002). Does Culture Influence Web Site Quality Expectations?, Journal of Service Research, 5(2): 101–112.
Uriely, N. (2005). The Tourist Experience, Annals of Tourism Research, 32(1): 199–216.
Valdehita, R. E., Medina-Merodio, J.A. and Plata, R. B. (2019). Student Acceptance of Virtual Laboratory and Practical Work: An Extension of The Technology Acceptance Model, Computers & Education: 135,1-14.
Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal Bilimlerde Faktör Analizi ve Geçerlilik: Keşfedici ve Doğrulayıcı Faktör Analizlerinin Kullanılması. [Online] https://personel.omu.edu.tr/docs/ders_dokumanlari/9317_5213_2180.pdf> [Erişim tarihi: 1.05.2020]