NESRİN KARACA SANYÜREK, HANDE TAHMAZ, Atilla Çakır, GÖKHAN SÖYLEMEZOĞLU

Tunceli İlinde Yetiştirilen Bazı Şaraplık Üzüm Çeşitlerinde Antioksidan Aktivitenin ve Fenolik Bileşiklerin Belirlenmesi

Üzüm ve şaraplarda bulunan fenolik bileşikler ile ilgili araştırmalar sahip oldukları antioksidatif özellikleri sebebi ile son yıllarda önem kazanmıştır. Özellikle kırmızı üzüm çeşitlerinde ve kırmızı şaraplarda bulunan trans resveratrol, kateşin, epikateşin, kuersetin ve rutinin insan sağlığındaki antioksidan, antienflamatuvar ve antikanserojen olarak bilinen rolleri üzüm ve ürünlerinin tüketiminde gözle görülür bir artışa sebep olmuştur. Araştırmada Tunceli ilinde yetiştiriciliği yapılan ve yöresel anlamda şaraba işlenen ancak henüz fenolik bileşik içerikleri ile ilgili bir araştırmanın mevcut olmadığı üzüm çeşitlerinin bilimsel anlamda da analizlerinin yapılıp pazarlama yöntemleri geliştirilerek, insan sağlığına, Anadolu’nun bir parçası olan şarapçılığa, Türkiye ve dünya çapında tanıtımının yapılarak üretimin artmasının sağlanmasına katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Bu amaçla Tunceli ilinde yetiştirilen kırmızı üzüm çeşitlerinden Yusufağa, Keşpir, Ulaş Siyahı, Koşkuran Papaz Karası ve beyaz üzüm çeşitlerinden Hasani bitkisel materyal olarak kullanılarak çeşitlere ait kabuk ve çekirdeklerin ekstraktlarının karışımdan toplam fenolik bileşik, toplam antosiyanin ve antioksidan aktivite düzeyleri karşılaştırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre en yüksek toplam fenolik bileşik Papaz Karası ve Ulaş Siyahı üzüm çeşidinden elde edilmiş, en yüksek antosiyonin miktarı ise Koşkuran çeşidinden elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Vitis vinifera L., antioksidan, fenolik bileşik, Tunceli.

Phenolic Compounds and Antioxidant Activity of some Grape Varieties Grown in Tunceli Province

Research on phenolic compounds found in grapes and wines has gained importance in recent years due to their antioxidative properties. Trans-resveratrol, catechin, epicatechin, quercetin and the routine are known as antioxidants, anti-inflammatory and anticarcinogenic in human health. It is found especially in red grape varieties and red wines. This situation caused a noticeable increase in the consumption of grapes and their products. In the study, varieties of grapes cultivated in Tunceli province and processed for wine were used. But the phenolic compounds of these varieties are not yet known. The scientific analysis of these varieties should be made and marketing methods should be developed. This work, human health, winemaking which a part of Anatolia, Turkey and performing of promotion worldwide is intended to contribute to the provision of increased production. For this purpose, Yusufağa, Keşpir, Ulaş Siyahı, Koşkuran, Papaz Karası which is a kind of red grapes and Hasani which is a kind of white grape varieties grown in Tunceli province, was used as plant material. Total phenolic compound, total anthocyanin and antioxidant activity levels were compared in the extracts of shells and seeds of these varieties. According to the results of the research, the highest total phenolic compound was obtained from the Papaz Karası and Ulaş Siyahı grape varieties, and the highest amount of antioxidant was obtained from the Koşkuran variety.

Keywords:

Vitis vinifera L., antioxidant, phenolic compound, Tunceli.,

PDF

___

Akar, Y. 2011. TR32 Düzey2 Bölgesi’nde (Aydın Denizli Muğla) Bağcılık ve Şarap İmalatı. T.C. Güney Ege Kalkınma Ajansı İzmir 40 s.
Anlı, E. 2004. Farklı şarap işleme yöntemlerinin Kalecik Karası şarabının fenol bileşimi ve antioksidan kapasitesi üzerine etkisi. Gıda, 29(6): 451-455.
Anonim, 2018. http://karya.mu.edu.tr/sarap/tarihce.html, (Erişim tarihi: 20.02.2018).
Çakır, A., Karakaya, E., Kuzu, K. 2014a. Diyarbakır ili Eğil ilçesi bağcılığının mevcut durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1(4): 490-500.
Çakır, A., Karakaya, E., Işıkırık, M., Çelik Maraşlı, R. 2014b. Lice (Diyarbakır) İlçesi üzüm üreticilerinin sorunları ve çözüm önerileri. Tr. Doğa ve Fen Dergisi, 3(2): 14-19.
Çakır, A., Karakaya, E., Uçar, HK. 2015. Mardin ili Savur ilçesi bağ işletmelerinin mevcut durumu ve potansiyeli. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der., 5(1): 9-19.
Çakır, A., Karaca Sanyürek, N., Karakaya, E., Ay, Ş. 2017. Nusaybin (Mardin) ilçesi bağcılığı sorunları ve çözüm önerileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(1): 15-25.
Giusti, M., Wrolstad, R. 2001. Characterization and measurement of anthocyanins by UV-visible spectroscopy. Current Protocols in Food Anal. Chem., F1.2.1-F1.2.13.
Göktürk, Baydar, N., Çetin, E.S., Hallaç, F., Babalık, Z. 2005. Üzümlerde fenolik madde içeriklerinin spektrofotometrik yöntemlerle belirlenmesi. VI. Bağcılık Sempozyumu, 19-23 Eylül 2005, Tekirdağ.
Katalinic, V., Milos, M., Dodun, D., Music, I., Boban, M. 2004. Atioxidant effectiveness of selected wines in comparison with (+)-catechin. Food Chemistry, 86: 593-600.
Macheix, J.J., Sapis, J.C., Fleuriet, A. 1991. Phenolic compounds and polyhenoloxidase in relation to browing in grapes and wines. Crc Critical Review in Food Scl. and Nutrition, 30(3): 111-116.
Semerci, A., Kızıltuğ, T., Çelik, D.A., Kiracı, A.M. 2015. Türkiye bağcılığının genel durumu. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2): 42-51.
Söylemezoğlu, G. 2003. Üzümdeki fenolik bilesikler. Gıda, 28(3): 277-285.
Waterhouse, A.L., 2005. Determination of total fenolics, in Handbook of Food Analytical Chemistry, ed. By Wrolstad RE, Acree TE, Decker EA, Penner MH, Reis DS, Schwartz SJ, Shoemaker CF, Smith DM, Sporns P. John Wiley & Sons Inc; New Jersey, p. 463-470.